ناآرامی در قزاقستان در اعتراض به افزایش قیمت سوخت در این کشور ظرف روزهای ابتدایی سال 2022 آغاز و در ادامه این ناآرامی‌ها تبدیل به اعتراضات ضد دولتی شد. اگرچه تا به حال این آشفتگی‌های سیاسی بر صنایع کلیدی این کشور اثرگذار نشده اما بهای اورانیوم در بازارهای جهانی وارد مسیر رشد قیمتی شده است.

در حالی بازار جهانی اورانیوم از اخبار ناآرامی در قزاقستان تاثیر گرفت که یکی از سخنگویان کازاتومپروم بزرگترین تولیدکننده اورانیوم جهان واقع در قزاقستان گفت: استخراج اورانیوم طبق برنامه پیش می‌رود، هیچ توقفی در تولید این محصول به وجود نیامده و این شرکت در حال اجرای قراردادهای صادراتی خود است.

اعتراض به افزایش نرخ سوخت به کشته و زخمی شدن هزاران قزاق انجامید

اعتراضات گسترده در قزاقستان ابتدا در غرب این کشور در واکنش به افزایش قیمت گاز مایع (LPG) آغاز شد که بسیاری از قزاق‌ها از آن به‌عنوان سوخت اصلی خودروهای خود استفاده می‌کنند؛ اما در ادامه این اعتراضات تبدیل به انتقاد علیه حاکمیت این کشور بدل شد.

قزاقستان تاریخ تحولات اجتماعی پرآشوبی را پشت سر گذاشته است. پس از فروپاشی شوروی نورسلطان نظربایف از سال 1991 تا 2019 بر این کشور حکومت کرد. در ادامه قاسم ژومارت توقایف، متحد نظربایف، در سال 2019 در انتخاباتی که توسط ناظران، انتخاباتی غیرآزادانه توصیف شد شد، به عنوان رئیس جمهور این کشور انتخاب شد و نظربایف در سمت امنیت ملی در دولت باقی ماند.

با گسترده شدن اعتراضات علیه حکومت در قزاقستان، توقایف از سازمان امنیت منطقه‌ای CSTO به رهبری روسیه خواسته است تا نظم را به کشور بازگرداند. برآورد می‌شود ظرف روزهای اخیر حدود هزار نفر از معترضان در قزاقستان مجروح شده و ده‌ها معترض دولتی در آلماتی پایتخت پیشین و بزرگترین شهر قزاقستان کشته شده‌اند.

اعتراضات به کارگران معادن اورانیوم نرسید

قزاقستان حدود 40 درصد از تولید اورانیوم جهان را در اختیار دارد؛ کازاتومپروم در سال 2020 برابر 23 درصد تولید جهانی اورانیوم را در اختیار داشت. با این وجود گفته می‌شود معادن اورانیوم این کشور در نواحی دورافتاده استان ترکستان قزاقستان مستقر هستند که این مناطق عمدتا تحت تاثیر اعتراضات و درگیری‌های جاری این کشور قرار نگرفته‌اند. همچنین تا 6 ژانویه، هیچ گزارشی از پیوستن کارگران اورانیوم به اعتراضات سراسری در قزاقستان وجود نداشته است.

سی‌آریو در گزارشی اعلام کرد: اگرچه درگیری در قزاقستان به معادن اورانیوم این کشور نرسیده اما این امکان وجود دارد که این درگیری‌ها موانع لجستیکی برای تحویل محصولات به مرزها به وجود آورد. اغلب مسیرهای مرزی این کشور از منطقه آلماتی یعنی جایی که همچنان درگیری ادامه دارد می‌گذرد و بنابراین احتمال توقف صادرات وجود دارد.

مصونیت چین از اختلال در عرضه اورانیوم

بیش از نیمی از صادرات اورانیوم قزاقستان به چین می رود. در دهه گذشته، چین ذخایر عظیم اورانیوم را جمع آوری کرده که می تواند کفاف تقاضای داخلی این کشور برای 11 تا 12 سال را بدهد. بنابراین هر گونه اختلال کوتاه مدت باعث می شود اورانیوم کافی در انبارها باقی بماند تا نیازهای فوری بازار را پوشش دهد.

قرمزپوشی سهام شرکت‌های اورانیومی

ادامه ناآرامی‌ها در قزاقستان بر بازار سهام شرکت‌های تولیدکننده اورانیوم نیز اثرگذار شد؛ به گونه‌ای که رشد سهام اورانیوم در هفته گذشته متوقف شد و باعث فروختن دارایی بر پایه ذخایر اورانیوم در تورنتو شد.

سهام کازاتومپروم در لندن نیز در روز پنج‌شنبه تقریبا 5 درصد کاهش یافت و به پایین‌ترین سطح از پایان سپتامبر رسید؛ این افت در حالی رخ داد که سهام این شرکت در روز چهارشنبه نیز کاهش 8 درصدی را تجربه کرده بود.

این در حالی بود که سهام سایر تولیدکنندگان اورانیوم، مانند کامکو، تا روز چهارشنبه افزایشی بود؛ هر چند این روند افزایشی ظرف 2 روز پایانی هفته معکوس شد. شرکت های اورانیوم کانادایی مانند Cameco (TSX: CCO)، Denison Mines  (TSX: DML) و NexGen Energy (TSX: NXE) هر کدام حدود 5 تا 7 درصد در معاملات صبح روز پنجشنبه با کاهش ارزش روبرو شدند.

امنیت در عرضه اورانیوم نقش مهمی در آرامش این بازار دارد؛ استمرار این وضعیت سیگنالی در جهت رشد قیمت اورانیوم به خصوص در معاملات تحویل فوری است. در عین حال این رشد قیمت به افزایش ارزش سهام شرکت‌های اورانیومی منجر نمی‌شود چرا که زنگ خطری برای توقف تولید آن‌ها نیز به شمار می‌رود.