به گزارش اکوایران؛ روابط دیپلماتیک ایران و استرالیا در یک حرکت بیسابقه و در تاریخ ۴ شهریور ۱۴۰۴ قطع شد. اتفاقی که به طور مستقیم به روابط دیپلماتیک و تنش در روابط خارجی 2 کشور منجر میشود. این اقدام نشاندهنده یک تغییر جدی در سیاست استرالیا در قبال ایران است و میتواند به اتخاذ سیاستهای سختگیرانهتر در آینده منجر شود. همچنین، این رویداد میتواند بر توازن قدرت و روابط منطقهای در خاورمیانه و اقیانوسیه نیز تأثیر بگذارد، زیرا هر دو کشور در مناطق خود بازیگران مهمی محسوب میشوند. از دیدگاه بینالمللی، این اقدام ممکن است به انزوای بیشتر ایران در عرصه جهانی دامن بزند.
از سوی دیگر بررسیها نشان میدهد قطع روابط دیپلماتیک بیشترین آسیب را به حوزههای خدماتی، آموزشی، مالی و انسانی میزند. علاوه بر این، در صورت ادامه این وضعیت، روابط اقتصادی و تجاری دو کشور دچار افت و پیچیدگی خواهد شد و فرصتهای همکاری مشترک بهشدت محدود میشود.
این رویداد نه تنها یک اتفاق مهم در سیاست خارجی است، بلکه به دلیل اینکه اولین بار پس از جنگ جهانی دوم است که استرالیا سفیری را اخراج میکند، از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.
تجارت از مسیرهای غیرمستقیم
کاهش مناسبات تجاری یکی از پیامدهای مهم تعلیق مناسبات دیپلماتیک میان تهران و کانبرا است؛ اتفاقی که میتواند بخشی از بازار ایران را تحت تاثیر قرار دهد، چراکه براساس آمار گمرک در 4 ماه نخست سال جاری و پس از امارات، استرالیا یکی از تامینکنندگان اصلی گوشت ایران بوده است و با توجه به حذف برزیل از میان واردکنندگان گوشت قرمز میتوان گفت این تعلیق در نهایت به ضرر سفره مردم خواهد بود.
در این خصوص رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و استرالیا در گفتوگو با «اکوایران» به این نکته اشاره میکند که بهطور کلی رویههای رایج بینالمللی حاصل چندین دهه فعالیت است که برهم خوردن آن به هر دلیلی هزینههای مازاد بسیاری را به همراه خواهد داشت.
حمیدرضا مناقبی در ادامه به این نکته اشاره میکند که برآوردها نشان میدهد هزینههای تحمیلی به طرفین حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد صعودی خواهد بود که این افزایش بهطور مستقیم به سفره مردم منتقل میشود.
مناقبی با اشاره به شکلگیری نظام بینالمللی استوار، بیان کرد که کشورهایی که در زمینه تولید کالا مزیت دارند، به تجارت خود ادامه خواهند داد؛ هرچند این تجارت به صورت مستقیم نباشد.
روندی که به گفته رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و استرالیا گفت: با وجود موانع بانکی و سیاسی، مبادلات تجاری با استرالیا همچنان از طریق مسیرهای غیرمستقیم ادامه دارد.
به گفته این عضو اتاق بازرگانی ایران، هرچند روش غیرمستقیم در حال حاضر ادامه دارد، اما این نکته را باید در نظر گرفت که این شیوه تجارت اشتباه است، چراکه برخی اقلام مانند گوشت باید با حداکثر سرعت و حداقل توقف جابهجا شوند، این در حالی که این چرخه معیوب به این کالاها آسیب میرساند.
به گفته مناقبی، محدودیتها مانع مطلقی برای تبادل کالا نیست و با وجود موانع بانکی و سیاسی، مبادلات تجاری همچنان از طریق مسیرهای غیرمستقیم ادامه دارد و کالاهای ایرانی از طریق کشورهای ثالث به استرالیا صادر میشوند و در اسناد رسمی، نام ایران ثبت نمیشود در خصوص واردات هم همین روش اعمال میشود.
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و استرالیا بیان کرد که مهاجران، پتانسیل بزرگی برای توسعه روابط میان دو کشور ایجاد کردهاند. این گروه تمایل زیادی به برقراری ارتباط با ایران و تأمین برخی اقلام از داخل کشور دارند. این ارتباط غیررسمی میتواند ادامه یابد و با توسعه شرکتهای کوچک، نفوذ خود را در بازار استرالیا حفظ کنیم.
روند مناسبات ایران و استرالیا
دادههای رسمی گمرک از مبادلات تجاری ایران و استرالیا در چهار ماه منتهی به تیرماه سال جاری، تصویری از عدم توازن در روابط تجاری دو کشور را نشان میدهد. در این دوره، صادرات ایران به استرالیا تنها به ۵.۵۵ میلیون دلار رسیده، در حالی که واردات کالا از استرالیا ۳۴.۵ میلیون دلار بوده است. این آمار حاکی از آن است که تراز تجاری میان تهران و کانبرا به نفع استرالیاست.