به گزارش اکوایران، تب هوش مصنوعی همچنان موتور محرک تقاضا برای تراشههای پیشرفته است. جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، اخیراً اعلام کرده این شرکت برای امسال و سال آینده حدود ۵۰۰ میلیارد دلار سفارش در صف تحویل دارد. در همین راستا، اوپناِیآی نیز قراردادهایی چندساله با AMD و برادکام امضا کرده که مجموع ظرفیت آنها به ۱۶ گیگاوات تراشه هوش مصنوعی میرسد.
اما در این میان یک واقعیت تغییر نکرده: تقریباً تمام تراشههای ردهبالای هوش مصنوعی فقط توسط TSMC تولید میشود؛ شرکتی که امروز با فشاری بیسابقه مواجه است. از سفر اخیر مدیرعامل انویدیا به تایوان تا اظهارات ایلان ماسک درباره ساخت «ابرکارخانه تراشه»، همه یک پیام مشترک دارند: ظرفیت فعلی کافی نیست.
TSMC البته برنامه افزایش تولید دارد، اما با سرعتی که مشتریانش انتظار دارند فاصله زیادی دارد. این شرکت امسال ۴۱ میلیارد دلار سرمایهگذاری میکند و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۲۷ به ۵۲ میلیارد دلار برسد؛ با این حال سهم CapEx از درآمد روند نزولی دارد. موضوعی که نگرانیها نسبت به شکاف عرضه و تقاضا در سالهای پیشرو را تشدید کرده است.
از سوی دیگر، گزینههای جایگزین نیز در وضعیت مطلوبی نیستند. اینتل هنوز نتوانسته در عرصه تولید پیشرفته به جایگاه گذشته خود برگردد و سامسونگ نیز با تأخیر در پروژههای جدید—از جمله همکاری چند میلیارد دلاری با تسلا در تگزاس—دست و پنجه نرم میکند.
در چنین شرایطی، تنگنای ظرفیت در TSMC آشکارتر شده است. بنا بر اظهارات مدیرعامل این شرکت، ظرفیت محصولات مرتبط با هوش مصنوعی «بسیار محدود» است. همزمان تخمینها نشان میدهد انویدیا و برادکام در سال آینده به ترتیب ۶.۳ میلیون و ۵.۴ میلیون تراشه نیاز خواهند داشت؛ رشدی بیش از ۲۰ درصد. بانک جیپیمورگان نیز برآورد کرده خطوط تولید پیشرفته TSMC تا چند سال آینده با ظرفیت کامل فعالیت خواهند کرد.
با این حال توسعه ظرفیت جدید ارزان و سریع نیست. هزینه ساخت یک کارخانه پیشرفته به ۲۰ میلیارد دلار میرسد و راهاندازی آن سه تا چهار سال زمان میبرد. هزینه ساخت در آمریکا نیز به دلیل مشکلات ساختوساز، از مدل تایوانی بهمراتب بالاتر است؛ پروژه شش کارخانه جدید TSMC در آمریکا با برآورد ۱۶۵ میلیارد دلار نمونهای از این چالشهاست.
در کنار این موانع، TSMC تجربه تلخ چرخههای قبلی صنعت نیمهرسانا را هم فراموش نکرده است. در دوران کرونا این شرکت برای رفع کمبود تراشههای میانرده سرمایهگذاری سنگینی انجام داد، اما امروز بخشی از همان ظرفیت بلااستفاده مانده است. همین تجربه باعث شده شرکت نسبت به سرمایهگذاریهای چنددهمیلیارددلاری جدید محافظهکار باشد.
نکته مهم دیگری که وجود دارد اینکه طراحان تراشه بدون پرداخت هزینه، خواهان ظرفیت بیشتر هستند. اما اگر TSMC امروز ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری کند و رونق هوش مصنوعی فروکش کند، با کارخانههایی روبهرو میشود که سالها خالی میمانند—سناریویی که این شرکت نمیخواهد دوباره تجربه کند.
به همین دلیل، هرچند صدای اعتراض مشتریان بلندتر شده، اما نشانهای از تغییر مسیر TSMC دیده نمیشود. به نظر میرسد غول تایوانی ترجیح میدهد با احتیاط حرکت کند؛ حتی اگر این رویکرد، رشد صنعت هوش مصنوعی را برای مدتی با ترمز مواجه کند.
