چهار شرط پایداری تورم ماهانه مرداد

کاهش تورم ماهانه مردادماه به 2 درصد؛ این مقدار در چه صورت پایدار است؟اگر تورم مرداد در ماه‌های بعد نیز در همین مقادیر "پایدار" بماند می‌توان کار دولت در حذف ارز ۴۲۰۰ و تخلیه شوک تورمی آن و نیز کنترل عواقب آن را به عنوان یک نمونه "مدیریتِ موفقِ جراحی‌های اقتصادی" ثبت کرد. نکته مهم این است که تورمِ مزمن و پایدار(core) زمانی ایجاد میشود که افزایش "سطح عمومی‌ قیمت‌ها"(نه فقط قیمت برخی کالاها) به صورت "مداوم"(نه مقطعی) در بازه زمانی معناداری مثلا یک سال ادامه داشته باشد، بنابراین برای جلوگیری از تبدیل تورم مقطعی(Headline) به تورم پایدار و  تحقق پایدار دستاورد مذکور، دولت باید ۴ شرط زیر را رعایت کند:

1. کنترل "شوک هزینه حذف ارز ۴۲۰۰" واردشده بر "زنجیره تولید  کالاهای اساسی از ماکارونی تا لبنیات":

اگر این شوک هزینه با روشهای تأمین مالی زنجیره‌ای و ابزارهای مالی و اعتباری جبران نشود، در اثر تخریب تولید در ماه‌های بعد این‌بار غول تورم به‌صورت "رکود تورمی" ظاهر میشود. چراکه در صورت عدم تعدیل این شوک"، بنگاه وادار به تعدیل مقداری(کاهش تولید و نیرو)برای کاهش دامنه زیان خود میشود.

2. کنترل رشد بی ضابطه نقدینگی:

وقتی همزمان با کسری بودجه، چند شوک هزینه نیز(حذف ارز ۴۲۰۰، افزایش حقوق‌ها، جهش قیمت های جهانی) به اقتصاد وارد میشود، تولید شدیدا تشنه سرمایه در گردش میشود و در شرایطِ توسعه نیافتگی بازارهای مالی و اعتباری با رشد جهشی خلق پول بی ضابطه بانک ها مواجه خواهیم شد. این مدل رشد نقدینگی علاوه بر افزایش احتمال انحراف تسهیلات بانکی به سمت فعالیت های سفته بازی! باعث ایجاد تورم های پایدار و مزمن نیز در اقتصاد میشود و دوباره در ماه های بعدی اما این بار از محل افزایش نقدینگی و رهاشدگی لنگرهای تورمی مثل نرخ ارز! با غول تورم مواجه خواهیم شد.

3.حفظ سطح مصرف مردم:

افزایش قیمت‌ها در اثر شوکهای هزینه‌ مثل حذف ارز ۴۲۰۰ طبیعتا مردم را به سمت کاهش مخارج مصرفی خود سوق میدهد.

اگر(بسته به شرایط)با ابزارهایی چه نقدی و چه اعتباری مثل کالابرگ مصرف مردم حفظ نشود، در اثر کاهش تقاضا به کاهش تولید و در نتیجه رکود خواهیم رسید

4. کنترل انتظارات:

رشد انتظارات در کنار رشد تقاضای احتیاطی(مثل احتکارهای خانگی)، باعث تبدیلِ بیشترِ شبه‌پول(سپرده‌های مدت‌دار بانکی) به پول(سپرده های غالبا جاری) در گردشِ بازارها شده و بالتبع منجر به افزایش تورم میشود. مثلا اگر با اظهارات غیرواقعی رسانه‌ها و اشخاص حول برجام! در مردم و فعالان اقتصاد نسبت به کاهش نرخ ارز و... انتظار ایجاد کنیم! و بعد به هر دلیلی آن اظهارات محقق نشود، آنگاه آزادشدن فنر فشرده شده انتظارات باعث افزایش سرعت گردش پول و دوباره جهش تورم میشود.