به گزارش اکوایران، دیپلمات‌های ایران و سه کشور اروپایی باقی‌مانده در توافق هسته‌ای نیمه‌جان سال ۲۰۱۵، روز جمعه در استانبول دیدار کردند. این نخستین دور مذاکرات آن‌ها از زمان آغاز گفت‌وگوهای هسته‌ای میان تهران و واشنگتن در ماه آوریل بود.

به نوشته رویترز، این مذاکرات میان دیپلمات‌های ارشد ایران و سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان - که به‌طور مشترک با عنوان E3 شناخته می‌شوند - در حالی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در تلاش برای دستیابی به توافقی جهت محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران است. ترامپ روز جمعه بار دیگر از ایران خواست که سریع‌تر اقدام کند و مدعی شد دولتش یک پیشنهاد به تهران ارائه داده است.

در همین حال، یک منبع ایرانی نزدیک به تیم مذاکره‌کننده اعلام کرد که تهران هنوز پیشنهاد رسمی آمریکا را دریافت نکرده، «اما عمان آن را دریافت کرده و به‌زودی به تهران تحویل خواهد داد.»

کشورهای اروپایی در مذاکرات مستقیم کنونی میان ایران و ایالات متحده مشارکت ندارند. دور چهارم این مذاکرات روز یکشنبه در عمان به پایان رسید و هنوز زمان دور بعدی مشخص نشده است.

با این حال، اروپایی‌ها در ماه‌های اخیر بارها با مقامات ایرانی دیدار و درباره چارچوب‌های مورد نظر خود برای جایگزینی توافق ۲۰۱۵ گفت‌وگو کرده‌اند.

یکی از دغدغه‌های اصلی E3 هماهنگی با واشنگتن درباره این پرسش بوده که در صورت عدم توافق، آیا باید تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را مجدداً اعمال کنند یا خیر؛ اقدامی که در ادبیات دیپلماتیک با عنوان «مکانیسم ماشه» شناخته می‌شود.

اما این هماهنگی با دشواری‌هایی روبه‌رو بوده و دیپلمات‌های اروپایی از نبود شفافیت در سیاست آمریکا نسبت به مذاکرات با تهران گلایه کرده‌اند.

عباس عراقچی مجید تخت روانچی کاظم غریب آبادی

کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، روز جمعه در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) اعلام کرد: «ایران و سه کشور اروپایی مصمم به حفظ و بهره‌برداری مؤثر از دیپلماسی هستند. در صورت لزوم، دوباره برای ادامه گفتگوها دیدار خواهیم کرد.»

کریستین ترنر، دیپلمات بریتانیایی، نیز در ایکس نوشت که ایران و تروئیکای اروپایی بر تعهد مشترک خود به گفت‌وگو تأکید کرده‌اند و توافق شده که دیدار دیگری برگزار شود، هرچند زمانی برای آن مشخص نکرد.

بر اساس مفاد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ را تائید می‌کرد، سه کشور اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) تا تاریخ ۱۸ اکتبر فرصت دارند تا در صورت شکست مذاکرات، مکانیسم ماشه را فعال کنند؛ سازوکاری که به بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران منجر می‌شود.

به گفته دیپلمات‌ها و بر اساس سندی که خبرگزاری رویترز رؤیت کرده، ممکن است این کشورها در صورت عدم دستیابی به یک توافق معنادار تا آن زمان، این مکانیسم را حتی زودتر و در ماه اوت فعال کنند.

با وجود دیدارهایی پراکنده، روابط میان ایران و سه کشور اروپایی طی یک سال گذشته تیره‌تر شده است. تحریم‌های جدید اروپا علیه تهران از جمله به دلیل برنامه موشک‌های بالستیک ایران، بازداشت شهروندان خارجی و حمایت تهران از روسیه در جنگ اوکراین از عوامل این تیرگی در روابط بوده است.

در همین حال، یک مقام آمریکایی اعلام کرد که مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، روز جمعه در استانبول با مقامات هم‌تراز مشاوران امنیت ملی قدرت‌های اروپایی دیدار و درباره موضوعات ایران و اوکراین گفت‌وگو کرده است.