به گزارش اکوایران، دانشجوی دکترای دانشگاه پرینستون که در سال ۲۰۲۳ هنگام انجام تحقیقات در عراق ربوده شده بود، آزاد شده و به مقامات آمریکایی تحویل داده شد. خانواده و مقامهای رسمی روز سهشنبه این خبر را اعلام کردند.
الیزابت تسورکوف، که دارای تابعیت اسرائیلی و روسی است، بیش از ۹۰۰ روز در بازداشت بود. او در بغداد، پایتخت عراق، زمانی که مشغول پژوهش برای پایاننامه دکترای خود درباره فرقهگرایی در منطقه بود ناپدید شد.
به گزارش اسوشیتدپرس، او پس از آنکه «ماهها تحت شکنجه قرار گرفته بود» به سفارت آمریکا در بغداد تحویل داده شد. دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در پستی در شبکههای اجتماعی با اشاره به اینکه ربایندگان از گروه کتائب حزبالله بودند، این خبر را اعلام کرد. کتائب حزبالله بخشی از ائتلاف شبهنظامیان است که در عمل اغلب مستقل عمل میکنند. دولت آمریکا این گروه را در سال ۲۰۰۹ بهعنوان یک سازمان تروریستی اعلام کرده بود. این گروه مسئولیت آدمربایی را بر عهده نگرفته است.
خواهر او، اما تسورکوف، شهروند آمریکایی که برای آزادی او کمپین به راه انداخته بود، گفت که هنگام حضور در واشنگتن برای جلسات این هفته، خبر آزادی را از آدام بوئلر، نماینده ویژه ریاستجمهوری آمریکا در امور گروگانها، شنید.
به گفته او، خواهران توانستند تلفنی با هم صحبت کنند و انتظار میرود طی ۲۴ ساعت آینده بهطور حضوری دیدار داشته باشند، هرچند جزئیات هنوز در حال هماهنگی است. اما تسورکوف گفت: «بعد از دو سال و نیم برای نخستین بار صدایش را شنیدم و هنوز باورم نمیشد. از شدت هیجان روی زمین افتادم. صدای او را شنیدم و او هم صدای مرا شنید؛ این شادترین تجربه زندگیام بود. هر دو شروع کردیم به گریه و فریاد زدن.»
آنچه مقامات عراقی درباره آزادی تسورکوف میگویند
دو مقام شبهنظامی عراقی که به دلیل نداشتن مجوز برای اظهارنظر عمومی نخواستند نامشان فاش شود، گفتند آزادی تسورکوف نتیجه مذاکرات بوده و نه عملیات نظامی.
این مقامات گفتند یکی از شروط آزادی او خروج نیروهای آمریکایی مستقر در عراق بوده، توافقی که سال گذشته بین واشنگتن و بغداد حاصل شده بود، و همچنین تعهد آمریکا و اسرائیل به اینکه حملهای به خاک عراق انجام ندهند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفت که با خانواده تسورکوف صحبت کرده و به آنها گفته است: «تمام مردم اسرائیل خوشحالاند که او به خانه بازگشته است.»
محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت آزادی تسورکوف «نتیجه تلاشهای گستردهای بود که نیروهای امنیتی ما طی ماههای طولانی انجام دادند.»
او افزود: «بار دیگر تأکید میکنیم که هیچگونه مصالحهای در اجرای قانون و حفظ اقتدار دولت را تحمل نخواهیم کرد و اجازه نخواهیم داد کسی اعتبار عراق و مردمش را زیر سؤال ببرد.»
السودانی که در سال ۲۰۲۲ با حمایت ائتلافی از احزاب شیعه به قدرت رسید، از آن زمان کوشیده است روابط بغداد را میان واشنگتن و تهران متوازن نگاه دارد. او در مصاحبه اخیر با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که به دنبال روابط نزدیکتر با دولت ترامپ است.
یکی از مسائل پیچیده پیش روی السودانی چگونگی برخورد با «حشد الشعبی» است؛ ائتلافی متشکل از عمدتاً شبهنظامیان شیعه مورد حمایت ایران که برای مقابله با گروه داعش شکل گرفت. این ائتلاف در سال ۲۰۱۶ بهطور رسمی زیر نظر ارتش عراق قرار گرفت، اما در عمل همچنان با خودمختاری قابل توجهی فعالیت میکند. کتائب حزبالله بخشی از حشد الشعبی است.
پارلمان عراق اخیراً در حال بررسی قانونی بود که روابط ارتش و حشد الشعبی را تثبیت میکرد؛ اقدامی که با مخالفت واشنگتن مواجه شد. این لایحه تاکنون به رأیگیری گذاشته نشده است.
سخنگوی ارتش عراق در بیانیهای اعلام کرد: «در پی تلاشهای استثنایی امنیتی و اطلاعاتی، نیروهای ما توانستند محل نگهداری تسورکوف را شناسایی کرده و به آنجا دست یابند و در نهایت او را به سفارت ایالات متحده تحویل دهند تا ترتیبی برای دیدار دوبارهاش با خواهرش که شهروند آمریکایی است فراهم شود.»
تسورکوف در مارس ۲۰۲۳ ناپدید شد.
الیزابت تسورکوف، کارشناس مسائل منطقهای با گذرنامه روسی وارد عراق شد تا تحقیقات خود را ادامه دهد.
آخرین پست او در ایکس در ۲۱ مارس ۲۰۲۳ منتشر شد؛ زمانی که عکسی از معترضان حامی کردستان در سوریه را بازنشر کرد.
تنها مدرک مستقیم از زنده بودن الیزابت تسورکوف در دوران اسارتش، ویدئویی بود که در نوامبر ۲۰۲۳ از یک شبکه تلویزیونی عراقی پخش شد و در شبکههای اجتماعی دستبهدست شد. با این حال، مقامهای چند کشور در ماههای اخیر تأیید کرده بودند که او زنده است.
بهار گذشته گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه مذاکرهکنندگان به توافقی نزدیک شدهاند و گفتوگوها عمدتاً حول یک مبادله متمرکز بود.
اما در آن زمان اما تسورکوف گفت که هیچ توافقی قریبالوقوع به نظر نمیرسد.
ترامپ روز جمعه یک فرمان اجرایی را امضا کرد که به ایالات متحده اجازه میدهد کشورهایی را بهعنوان حامی بازداشتهای ناعادلانه معرفی کند و با تهدید به اعمال تحریمها، دولتها را از بازداشت شهروندان آمریکایی بازدارد.
یکی از مفاد این فرمان بهطور خاص تصریح میکند که این قانون شامل مواردی خواهد شد که در آن یک دولت، مسئول یا همدست در «بازداشت ناعادلانه یا غیرقانونی شهروندان کشورهای ثالث» باشد و در چنین شرایطی ایالات متحده منافع ملی خود را دخیل بداند.
