به گزارش اکوایران، خبرگزاری دولتی تاس روز سهشنبه گزارش داد نیروهای هندی در رزمایش نظامی «زاپاد-۲۰۲۵» به رهبری روسیه شرکت کردهاند؛ اقدامی که بر روابط نزدیک مسکو و دهلینو تأکید دارد. این در حالی است که روابط رو به رشد هند با ایالات متحده به دلیل تعرفههای سنگین اعمالشده از سوی دونالد ترامپ دچار تنش شده است.
رزمایشی برای ارعاب غرب
بر اساس گزارش الجزیره، وزارت دفاع هند تأیید کرد که ۶۵ نیروی مسلح را برای شرکت در این رزمایش اعزام کرده است. در این مانور نظامی، روسیه و بلاروس تمرین شلیک تسلیحات هستهای تاکتیکی را نیز انجام دادند. همچنین موشک مافوق صوت «اورشنیک» که مسکو سال گذشته در جنگ با اوکراین آزمایش کرده بود، به نمایش گذاشته شد.
این نخستین بار نیست که هند در رزمایشهای نظامی روسیه شرکت میکند. در سال ۲۰۲۱، اندکی پیش از آغاز تهاجم تمامعیار روسیه به اوکراین، دهلینو اعلام کرد گروهی از نیروهایش را به منطقه ولگوگراد روسیه فرستاده تا در فعالیتهای مرتبط با «مقابله با تروریسم و عملیات متعارف» حضورپیدا کنند.
با این حال، رزمایش اخیر در زمانی برگزار میشود که روابط هند و آمریکا به دلیل ادامه خرید نفت از روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین پرتنش است و اروپا نیز به دلیل اقدامات تحریکآمیز مسکو در حالت آمادهباش قرار دارد. تحلیلگران نظامی غربی میگویند این رزمایشهای چندملیتی با هدف ارعاب اروپا طراحی شدهاند. هفته گذشته، لهستان و ناتو اعلام کردند پهپادهای روسی را که وارد حریم هوایی لهستان شده بودند، سرنگون کردهاند.
وزارت دفاع بلاروس در بیانیهای تأیید کرد که در این مانور استفاده از سلاحهای هستهای تاکتیکی و همچنین استقرار موشک بالستیک مافوق صوت اورشنیک که مسکو نخستین بار در ۲۱ نوامبر سال گذشته علیه اوکراین شلیک کرده بود تمرین شد.
الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهور بلاروس، گفت طبیعی است که سلاحهای هستهای تاکتیکی روسیه نیز بخشی از این رزمایش پنجروزه باشند که سهشنبه پایان یافت. او افزود: «ما آنجا همهچیز را تمرین میکنیم. غرب هم این را میداند؛ چیزی پنهان نمیکنیم. از تیراندازی با سلاحهای سبک متعارف تا کلاهکهای هستهای. دوباره میگویم: باید بتوانیم همه این کارها را انجام دهیم. وگرنه چرا این تسلیحات در خاک بلاروس هستند؟» او تأکید کرد: «اما مطلقاً قصد نداریم کسی را با این موضوع تهدید کنیم.»
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، با حضور غیرمنتظره در منطقه نیژنی نووگورود از این رزمایش بازدید کرد. او با لباس نظامی گزارشهایی از وزیر دفاع روسیه، آندری بلوسوف، و معاونش شنید. پوتین گفت این رزمایش با مشارکت ۱۰۰ هزار سرباز برگزار شد و هدف آن تمرین عناصر دفاع از «کشور متحد» روسیه و بلاروس بوده است.
ایالات متحده روز سهشنبه تأیید کرد که مقامهای نظامیاش روز قبل و پس از پذیرش دعوت بلاروس از این رزمایش بازدید کردهاند. شان پانل، سخنگوی پنتاگون، گفت پذیرش این دعوت «در پرتو تعاملات دوجانبه اخیر و سازنده بین دو کشور» صورت گرفته و افزود «این یک رویه معمول میان ارتشهاست.»
بر اساس گزارش رسانههای روسی، نیروهایی از هند، ایران، بنگلادش، و همچنین بورکینافاسو، جمهوری دموکراتیک کنگو و مالی نیز در این رزمایش شرکت کردهاند.
توازن هند میان روسیه و آمریکا
مشارکت هند در رزمایشهای اخیر در زمانی صورت میگیرد که این کشور تلاش دارد میان روابط سنتی و گرم خود با روسیه که به دوران اتحاد جماهیر شوروی بازمیگردد و روابط روزافزون نزدیکش با ایالات متحده تعادل برقرار کند.
در طول جنگ سرد، هند سیاست عدم تعهد را در پیش گرفت، اما بیشتر تسلیحات خود را از شوروی خریداری کرد. بیشتر تجهیزات دفاعی کنونی دهلینو نیز از مسکو تهیه شدهاند، هرچند طی دو دهه گذشته تلاش کرده منابع واردات سلاح خود را متنوع کند.
با این وجود، حضور هند در رزمایش، به رهبری یک گردان از هنگ معتبر کومائون و با هدف تقویت «روحیه همکاری و اعتماد متقابل» با روسیه، در شرایطی انجام شد که نشانههایی مبنی بر احتمال از دست رفتن یک متحد کلیدی آمریکا در آسیا که بهعنوان وزنه تعادلی در برابر چین دیده میشود، نگرانیهایی ایجاد کرده است.
تنشها میان دو کشور ماه گذشته زمانی بالا گرفت که دولت ترامپ تعرفهای ۵۰ درصدی بر واردات از هند اعمال کرد و دهلینو را متهم کرد که با خرید نفت از روسیه، به حملات مرگبار مسکو علیه اوکراین دامن میزند.
با وجود این اختلافها، ترامپ هفته گذشته اعلام کرد که هند و آمریکا همچنان در حال مذاکره برای رفع موانع تجاری میان خود هستند و روز سهشنبه به مناسبت ۷۵مین سالروز تولد نارندرا مودی، نخستوزیر هند، با او تماس گرفت. مودی که دولتش ادعاهای ترامپ درباره نقش او در میانجیگری صلح میان هند و پاکستان پس از درگیریهای ماه مه را علناً رد کرده است، در پاسخ به تماس ترامپ از او تشکر کرد و همانطور که پیش از بروز تنشها نیز گفته بود او را «دوست» خطاب کرد.
ادامه همسویی استراتژیک ایران و روسیه
طبق گزارش خبرگزاری تاس، ایران نیز در رزمایش «زاپاد» امسال شرکت داشت، هرچند حضور نیروهای ایرانی از سوی منابع رسمی تأیید نشد.
تهران بهعنوان شریک استراتژیک نزدیک مسکو شناخته میشود. امسال، دو کشور یک پیمان جامع مشارکت استراتژیک امضا کردند که روابط آنها را در حوزههای نظامی و دیگر زمینهها عمیقتر کرده است.
تهران و مسکو پس از بمباران ایران توسط اسرائیل که منجر به یک جنگ ۱۲ روزه شد، رزمایش مشترکی را در دریای خزر آغاز کردند. ایالات متحده نیز پس از حمله به یک سایت هستهای ایران با بمبهای سنگرشکن، به جنگ پیوست.
