به گزارش اکوایران، دونالد ترامپ روز پنجشنبه تنها چند دقیقه پیش از آغاز دیدارش با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، دستور داد ارتش آمریکا پس از وقفهای ۳۳ ساله، بلافاصله آزمایش تسلیحات هستهای را از سر بگیرد.
به نوشته خبرگزاری رویترز، ترامپ این اعلان غیرمنتظره را در شبکهٔ «تروث سوشال» و در حالی که سوار بر بالگرد «مارین وان» بهسوی محل دیدار با شی برای مذاکرات تجاری در بوسان، کرهٔ جنوبی، پرواز میکرد، منتشر کرد. او گفت که به پنتاگون دستور داده است تا زرادخانهٔ هستهای آمریکا را بهصورت «برابر» با دیگر قدرتهای هستهای آزمایش کند. او نوشت: «به دلیل برنامههای آزمایشی دیگر کشورها، من به وزارت جنگ دستور دادهام آزمایش تسلیحات هستهای خود را بر مبنای برابر آغاز کند. این روند فوراً آغاز خواهد شد. روسیه در رتبه دوم است و چین در رتبه سوم، اما ظرف پنج سال آینده به ما خواهد رسید.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ریانووستی، یک مقام ارشد مجلس روسیه گفت که تصمیم ترامپ آغازگر دورهای جدید از «غیرقابل پیشبینی بودن و رویارویی آشکار» خواهد بود وزارت خارجه چین از ایالات متحده خواست تا به تعهد خود نسبت به توقف آزمایشهای هستهای پایبند بماند و تعادل و ثبات راهبردی جهانی را حفظ کند.
هنوز مشخص نیست که منظور ترامپ از آزمایش، انفجارهای هستهای (که توسط اداره امنیت ملی هستهای انجام میشود) بوده یا آزمایشهای پرتاب موشکهای حامل کلاهک هستهای.
هیچ قدرت هستهای دیگری جز کره شمالی در بیش از ۲۵ سال گذشته آزمایش انفجاری انجام نداده است. محل آزمایشهای هستهای بعداً تعیین خواهد شد. ترامپ در مسیر بازگشت به واشنگتن گفت که انجام آزمایشها لازم است تا آمریکا از رقبا عقب نماند. او در هواپیمای اختصاصی «ایرفورس وان» گفت: «وقتی دیگران آزمایش میکنند، فکر میکنم مناسب است ما هم انجام دهیم.» و افزود که محل آزمایشها بعداً مشخص خواهد شد.
وقتی از او پرسیده شد آیا جهان وارد مرحلهای پرخطرتر در زمینهٔ تسلیحات هستهای میشود، ترامپ تهدید را کماهمیت دانست و گفت: «ذخایر ما کاملاً امن هستند»، و سپس اضافه کرد که از خلع سلاح هستهای استقبال میکند. او گفت: «من دوست دارم شاهد خلع سلاح هستهای باشم، چون ما تعداد زیادی داریم و روسیه دوم است و چین سوم، و چین ظرف چهار تا پنج سال به ما خواهد رسید. در واقع ما در اینباره با روسیه گفتوگو میکنیم و اگر اقدامی صورت گیرد، چین نیز به آن اضافه خواهد شد.»
چین در پنج سال گذشته بیش از دو برابر زرادخانه هستهای خود را افزایش داده است. تصمیم ترامپ برای ازسرگیری آزمایش تسلیحات هستهای پس از گسترش سریع زرادخانه هستهای چین در سالهای اخیر اتخاذ شده و درست پس از آن اعلام میشود که روسیه از «موفقیتآمیز بودن» آزمایش یک موشک کروز هستهای و اژدر هستهای خبر داده است.
ترامپ در مسیر سفرش به آسیا در اوایل هفته جاری، در واکنش به اقدامات روسیه، به خبرنگاران گفت که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، باید برای پایان دادن به جنگ اوکراین «بهجای آزمایش موشکها تلاش کند».
بر اساس گزارش «مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی» در واشنگتن (CSIS)، چین اندازه زرادخانه هستهای خود را از حدود ۳۰۰ کلاهک در سال ۲۰۲۰ به حدود ۶۰۰ کلاهک در سال ۲۰۲۵ افزایش داده است. این اندیشکده افزود که مقامهای نظامی آمریکا برآورد میکنند چین تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۱۰۰۰ سلاح هستهای در اختیار داشته باشد. همچنین در رژه روز پیروزی در سپتامبر پنج نوع سلاح هستهای جدید را به نمایش گذاشت که همگی توانایی هدف قرار دادن خاک اصلی ایالات متحده را دارند.
انجمن کنترل تسلیحات مستقر در واشنگتن اعلام کرده است که ایالات متحده دارای ۵٬۲۲۵ و روسیه دارای ۵٬۵۸۰ کلاهک هستهای است.
پوتین روز چهارشنبه گفت روسیه با موفقیت اژدر اتمی «پوسایدون» را آزمایش کرده است؛ سلاحی که به گفته تحلیلگران نظامی میتواند با ایجاد امواج عظیم رادیواکتیو، مناطق ساحلی را ویران کند.
در حالی که ترامپ موضع خود را نسبت به روسیه سختتر کرده، پوتین با آزمایش موشک کروز جدید «بوریوِستنیک» در ۲۱ اکتبر و برگزاری رزمایش پرتاب هستهای در ۲۲ اکتبر، قدرت هستهای خود را به رخ کشیده است.
واکنشهای منفی به پست ترامپ
واکنشها به اعلام ترامپ درباره آغاز آزمایشها فوری بود. دینا تیتوس، نماینده دموکرات از ایالت نوادا، در شبکه X نوشت: «من لایحهای برای متوقف کردن این اقدام ارائه خواهم داد.»
دارل کیمبال، مدیر انجمن کنترل تسلیحات، گفت که ایالات متحده دستکم ۳۶ ماه زمان نیاز دارد تا بتواند دوباره آزمایشهای زیرزمینی کنترلشده را در سایت سابق نوادا از سر بگیرد. او در پستی نوشت: «ترامپ اطلاعات نادرستی دارد و از واقعیت دور است. آمریکا هیچ دلیل فنی، نظامی یا سیاسی برای ازسرگیری آزمایشهای انفجاری هستهای که از سال ۱۹۹۲ متوقف شده، ندارد.» به گفته کیمبال، این تصمیم ترامپ میتواند «واکنشی زنجیرهای از آزمایشهای هستهای در میان دشمنان آمریکا به راه اندازد و پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای را از هم بپاشد.»
بهجز جمعآوری دادههای فنی، هرگونه آزمایش هستهای آمریکا در روسیه و چین بهعنوان نمایش تعمدی قدرت استراتژیک واشنگتن تلقی خواهد شد. پوتین بارها گفته است اگر آمریکا آزمایش کند، روسیه نیز همینکار را خواهد کرد.
در ماه اوت، ترامپ گفته بود درباره کنترل تسلیحات هستهای با پوتین گفتوگو کرده و خواهان مشارکت چین در این روند است. اما پکن پاسخ داد که این درخواست «غیرمنطقی و غیرواقعبینانه» است، چون زرادخانهٔ هستهای چین بسیار کوچکتر از زرادخانههای آمریکا و روسیه است.
ترامپ نخستینبار در ماه فوریه قصد خود را برای پیگیری تلاشهای کنترل تسلیحات هستهای اعلام کرد و گفت میخواهد مذاکراتی را با پوتین و شی جینپینگ برای محدود کردن زرادخانههای هستهای آنها آغاز کند.
بیشتر قدرتهای بزرگ هستهای، بهجز کره شمالی، در دهه ۱۹۹۰ آزمایشهای انفجاری هستهای خود را متوقف کردند. کره شمالی آخرین آزمایش هستهای خود را در سال ۲۰۱۷ انجام داد. آخرین آزمایش تأییدشده روسیه در سال ۱۹۹۰ بود، سپس آمریکا در سال ۱۹۹۲ و چین در سال ۱۹۹۶ آخرین آزمایشهای خود را انجام دادند.
ایالات متحده آغازگر عصر هستهای بود؛ این کشور در ژوئیه ۱۹۴۵ نخستین بمب اتمی ۲۰ کیلوتنی را در آلاموگوردو، نیومکزیکو، آزمایش کرد و در اوت همان سال دو بمب اتمی بر شهرهای هیروشیما و ناگازاکی انداخت تا ژاپن را وادار به تسلیم در جنگ جهانی دوم کند.
