به گزارش اکوایران، همزمان با سفر استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در روز سهشنبه به روسیه، ولودیمر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، نیز برای جلب حمایت متحدان اروپایی دوشنبه با امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در پاریس دیدار کرد. قرار است او به ایرلند هم سفر کند. ابهامات در مورد طرح صلح ترامپ و پایان جنگ میان روسیه و اوکراین افزایش پیدا کردهاست. در حالی که مقامات آمریکایی فرآیند دستیابی به صلح را مثبت اعلام کردهاند، روسیه خط مقدم خود را تقویت کرده و اخیرا مدعی است شهر مهم و کلیدی پوکروفسک را به تصرف خود در آورده است. زلنسکی نیز در دیدار با مکرون اعلام کرده دستیابی به طرح صلح تنها در صورت تصمیمگیری نهایی اوکراین نسبت به سرنوشت مناطق اشغال شده و حفظ حاکمیت این کشور امکانپذیر است.
پایِ ثابت مسکو
به نوشته نیویورکتایمز، همزمان با فشار ترامپ برای پایین جنگ میان روسیه و اوکراین، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ قرار است روز سهشنبه در مسکو با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه دیدار کند. انتظار میرود ویتکاف در این دیدار، طرح صلح مورد حمایت آمریکا را که پس از مذاکرات اخیر با دیپلماتهای اوکراینی اصلاح شد به پوتین ارائه کند. نسخه اولیه این طرح که ماه گذشته منتشر شد، از سوی اوکراین و متحدان اروپاییاش بازتابدهنده خواستههای حداکثری روسیه از زمان تهاجم گسترده سال ۲۰۲۲ تلقی شد. این ششمین سفر ویتکاف به مسکو از ژانویه تاکنون است.
کاخ سفید فشار زیادی بر اوکراین وارد کرده تا با طرح صلح موافقت کند، حتی در شرایطی که روسیه نشانههایی از مقاومت اولیه نسبت به آن بروز داده است. پوتین که با اتکاء به پیشرویهای آرام اما مداوم ارتش روسیه و نیز رسواییهای فساد که در هفتههای اخیر اوکراین را درگیر کرده، جسورتر شده است، اعلام کرده که مقامات دولت ترامپ باید اوکراین را برای پذیرفتن شروط روسیه بیشتر تحت فشار بگذارند. روسیه برای توقف جنگ، خواهان آن است که اوکراین باقیمانده سرزمینهای خود در منطقه دونباس را واگذار کند، از پیوستن به ناتو صرفنظر کند و جایگاه زبان روسی، فرهنگ روسی و کلیسای ارتدوکس روسیه را در اوکراین تضمین نماید؛ امری که به مسکو امکان نفوذ دائمی بر سیاست اوکراین را خواهد داد. اوکراین قاطعانه این شروط را رد کرده است.
علاوه بر این، کرملین شامگاه دوشنبه اعلام کرد پوتین روز قبل از یک مقر فرماندهی در جبهه بازدید کرده است؛ اقدامی که ظاهراً برای برجسته کردن شتاب میدان نبرد مسکو طراحی شده بود. طبق ویدیویی که به رسانههای دولتی پست شد، پوتین پس از گزارش یک فرمانده مبنی بر کشته شدن صدها سرباز اوکراینی و پراکندگی اجسادشان در خطوط درختکاری، به وضوح خشمگین و احساسی شد. او این اتفاق را یک تراژدی دردناک برای مردم اوکراین تلقی کرد که ناشی از سیاستهای جنایتکارانه دولتمردان حاضر در کییف است.
پوتین کوتاه نمیآید؛ سقوط شهر کلیدی و تراژدی تلخ اوکراین
همزمان با سفر ویتکاف به روسیه، سیانان از ادعای روسیه مربوط به تسلط بر شهر کلیدی پوکروفسک خبر میدهد. ادعایی که در صورت تأیید، یک پیروزی مهم برای نیروهای روسی به شمار میرود. هرچند اوکراین آن را «اظهارات پر سر و صدا» دانست که هدفش تأثیرگذاری بر مذاکرات مربوط به پایان جنگ است. این خبر اندکی پس از گفتوگوهای سطحبالای مقامات آمریکایی و اوکراینی در فلوریدا درباره نحوه پایان دادن به جنگ، و تنها یک روز پیش از آن منتشر شد که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، قرار است در پایتخت روسیه با پوتین دیدار کند.
اوکراین مستقیماً به این ادعای مسکو واکنش نشان نداده است؛ اما آندری کووالنکو، رئیس مرکز مقابله با اطلاعات نادرست اوکراین، روز دوشنبه هشدار داد که روسیه طی هفتههای آینده «تلاشهای زیادی برای اعمال فشار در خط مقدم انجام خواهد داد و این اقدامات را با اظهارات پر سر و صدا همراه میکند». او گفت این اقدامات «صرفاً برای مخاطبان غربی و برای بالا بردن سطح فشار دیپلماتیک» انجام میشود، در حالی که مذاکرات تازهای درباره پایان جنگ در جریان است.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت که در جریان بازدید پوتین از یک قرارگاه فرماندهی نظامی در روز یکشنبه، ژنرال والری گراسیموف، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه، اعلام کرده بود که نیروهای روس پوکروفسک را تصرف کردهاند. همچنین در ویدئویی که کرملین روز دوشنبه منتشر کرد و توسط سیانان محلیابی جغرافیایی شد، نشان میدهد سربازان روس پرچم این کشور را در مرکز شهر پوکروفسک برافراشتهاند، منطقهای که مدتی است تحت کنترل مسکو قرار دارد، زیرا نیروهای روس بهتدریج از جنوب وارد شهر شدهاند.
پوکروفسک مدتها برای اوکراینیها به دلیل مسیرهای جادهای و ریلی اهمیت راهبردی داشت، اما حملات مکرر پهپادی و توپخانهای به بزرگراه و خطآهن اصلی باعث شد کییف مسیرهای جایگزین برای تأمین نیرو و تجهیزات بیابد و همین امر از ارزش استراتژیک شهر کاست.
چشم امید زلنسکی به اروپا
در این میان سفر زلنسکی به اروپا و دیدار با مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. به گزارش نیویورکتایمز، ولودیمیر زلنسکی روز دوشنبه در پاریس و در بحبوحه دور تازهای از رایزنیهای دیپلماتیک شتابزده در چارچوب تلاش آمریکا برای پایان دادن به جنگ با روسیه گفت که «اولویت اوکراین در مذاکرات صلح، دریافت تضمینهای امنیتی و حفظ حاکمیت این کشور است». در این میان، مکرون نیز به گرمی از زلنسکی استقبال کرد و بار دیگر بر تعهد اروپا به حمایت از اوکراین تأکید نمود و گفت تنها کییف است که میتواند درباره واگذاری احتمالی هرگونه سرزمینی تصمیم بگیرد.
مکرون همچنین ابراز امیدواری کرد که گفتوگوهای پیش رو میان مقامات آمریکا و روسیه که اشارهای آشکار به برنامه دیدارهای ویتکاف در مسکو بود، روشن سازد که آیا روسیه واقعاً آماده حرکت به سوی صلح هست یا خیر. او گفت: «وقتی از صلح سخن میگوییم، همه نقشی برای ایفا کردن دارند. این روسیه است که باید به تجاوز پایان دهد، و هیچ نشانهای، هیچ مدرکی نداده که آماده این کار باشد».
از سوی دیگر زلنسکی نیز بیان کرد موضوع تضمینهای امنیتی همچنان بهطور جدی روی میز قرار دارد. او عصر دوشنبه در شبکههای اجتماعی نوشت: «در حال آمادهسازی دیدارها در اروپا هستیم. ما دیدگاه مشترکی داریم که جنگ باید به شکلی عادلانه پایان یابد. مهم است که در مسیر توسعه تضمینهای امنیتی و پایهای بلندمدت برای تابآوری ما که شامل اوکراین و اروپا میشود پیشرفت حاصل گردد». رستم عمروف، که ریاست هیأت اوکراینی در فلوریدا را برعهده داشت، حتی مبهمتر سخن گفت و نوشت که «گفتوگوها به پیشرفت قابلتوجهی منجر شده، هرچند برخی مسائل نیاز به توجه بیشتر دارند».
سرنوشت مبهم طرح صلح
با وجود همه دیدگاههای متناقض در مورد سرنوشت ادامه جنگ میان روسیه و اوکراین، به اعتقاد ایلیا گراشچنکوف، تحلیلگر سیاسی در مسکو، انتظارات برای پیشرفت از سفر ویتکاف پایین است، اما این دیدار همچنان معنادار است. به گفته او: «انتظارات اصلی احتمالاً به حفظ کانال ارتباطی سطح بالا در این دوره بحران محدود میشود. این خود به تنهایی برای جلوگیری از تشدید خطرناک تنشها مهم تلقی میشود». گراشچنکوف افزود که با نزدیک شدن رشد اقتصادی روسیه به صفر و افزایش کسری بودجه به دلیل هزینههای نظامی فزاینده، فشار اقتصادی ممکن است کرملین را در آینده به پذیرش برخی مصالحهها وادار کند. اما تاکنون، دولت روسیه توانسته ترکهای اقتصادی را بپوشاند.
از سوی دیگر، تاتیانا استانووایا، پژوهشگر ارشد مرکز کارنگی روسیه و اوراسیا، در پستی در تلگرام نوشت که پوتین «بدون شک باور دارد که با از دست دادن سرزمینهای بیشتر توسط اوکراین، تعداد کسانی در غرب که خواستار توقف درگیریها میشوند، افزایش خواهد یافت». در ماه نوامبر، نیروهای روس تقریباً میزان پیشروی خود را در ماه سپتامبر دو برابر کردند.
گزارش دیپاستِیت، از افزایش فشار بر ارتش اوکراین یاد میکند. طبق گزارش گروهی اوکراینی که از طریق تصاویر جغرافیامحور و اطلاعات نیروهای اوکراینی تحرکات میدانی را رصد میکند، هرچند این پیشرویها هنوز محدود است، اما نشاندهنده فشار فزاینده بر ارتش اوکراین است.با این تفاسیر باید دید سرنوشت طرح 28 مادهای صلح چه خواهد.
