از خاورمیانه تا جزیره تایوان؛ نگاه‌ نگران جهان به انتخابات آمریکا

به گزارش اکوایران، برداشت جهان از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا این بوده که کامالا هریس نماینده تداوم و دونالد ترامپ نماینده هرج‌ومرج است. اما سران پایتخت‌های مهم جهان درک عمیق‌تری در حال شکل‌گیری است. صرف‌نظر از اینکه چه کسی پیروز شود، دوران طلایی کوتاه‌مدت ابرقدرتی آمریکا به تاریخ پیوسته است.

بنا بر گزارشی که بلومبرگ نیوز از حس‌وحال نقاط مختلف جهان گرفته، احساس غالب در میان کشورهای گروه هفت و قدرت‌های در حال ظهور در جنوب‌جهانی محتاطانه و واقع‌بینانه است. حتی اگرچه واشنگتن دیگر تمام تصمیمات را نمی‌گیرد، اما هنوز هم تأثیر زیادی داشته و اکنون جهان به نتیجه انتخابات سه‌شنبه چشم دوخته است.

اقتصاد پویا و پررونق آمریکا همچنان بزرگترین اقتصاد جهان به شمار می‌رود و سیاستمداراش، به ویژه ترامپ نشان داده‌اند که آماده‌اند از آن استفاده تسلیحاتی کنند. بنابراین ترس گسترده‌ای وجود دارد که در صورت تصمیم رئیس‌جمهور بعدی برای شدت‌بخشیدن به جنگ تجاری با چین، بسیاری از کشورها در تیررس قرار گیرند. بسیاری از شرکا برنامه‌هایی برای افزایش تعرفه‌ها در دست دارند و آماده‌اند که آن‌ها را به کار ببندند.

اما در عین حال، آمریکا به طور فزاینده‌ای یک ابرقدرت در حال افول تلقی شده و در دنیایی که تعداد درگیری‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است، این کشور باید با دقت بیشتری جنگ‌ها و درگیری‌هایش را انتخاب کند. این موضوع بر رویکرد «اول آمریکا» ترامپ و روش ملایم‌تر هریس صادق صدق می‌کند. یک دیپلمات بریتانیایی خاطرنشان کرد که امپراتوری روم به طور ناگهانی پایان نیافت، بلکه افول تدریجی داشت.

اوکراین اکنون احساس بی‌توجهی می‌کند، اروپا با بحران وجودی مواجه است که آیا می‌تواند از خود و همسایگانش دفاع کند یا نه و اسرائیل علناً درخواست‌های اصلی متحد و تأمین‌کننده سلاح خود در واشنگتن را نادیده می‌گیرد.

یک مقام خاورمیانه‌ای گفت که دخالت شخصی جو بایدن در تلاش برای برقراری آتش‌بس در غزه و محقق‌نشدن آن تحقیرآمیز بوده است. پایتخت‌های متحدین غیرخاورمیانه‌ای آمریکا نیز به طور فزاینده‌ای در این موضوع، دیدگاه مشترکی دارند.

البته ریسک‌های انتخابات ایالات متحده همچنان برای جهان بسیار بالاست. پایتخت‌های خارجی، هم دوستان و هم دشمنان، به ندرت این‌قدر آشکارا نتیجه مطلوب خود را ابراز کرده‌اند؛ از تأییدیه‌های عمومی گرفته تا تلاش‌های پنهانی برای دخالت که سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا به طور منظم آن‌ها را فاش می‌کنند.

ممکن است تأثیر انتخابات جهانی زلزله‌وار باشد. اگر ترامپ پیروز شود و تلاش کند تا توافقی با ولادیمیر پوتین برای صلح با اوکراین به دست آورد، اتحادیه اروپا بین کشورهایی که هر فرصت صلح را، حتی اگر زودهنگام باشد، می‌پذیرند و کشورهایی که خواستار حمایت اروپا از کی‌یف به تنهایی هستند، تقسیم خواهد شد. برخی در اروپا از آن به عنوان «شوک الکتریکی ترامپ» یاد می‌کنند.

آمریکای واقعاً انزواطلب و حمایت‌گر چیزی است که جهان طی نزدیک به یک قرن گذشته ندیده است.

دیدگاهی که می‌گوید روزهای خوب آمریکا گذشته و این کشور رو به افول گذاشته، فرصتی برای دشمنان دیرینه مثل روسیه که در تلاش بوده تا مدار شوروی را بازسازی کند یا بازمانده‌ای از محور شرارت مثل کره شمالی یا رقیبی برای ابرقدرتی جهانی مثل هند، فراهم می‌آورد.

نیروهای کره شمالی در حال جنگ در کنار روسیه علیه اوکراین هستند، هند با اتهام ترور یک جدایی‌طلب سیک در خاک کانادا از سوی این کشور مواجه است، چین در حال حمایت از مسکو در جنگ اوکراین بوده و فشار بیشتری در دریای چین جنوبی وارد می‌کند. در هر مورد، احساس این است که آمریکا نمی‌تواند یا نمی‌خواهد کاری برای آن‌ها انجام دهد.

اگرچه هریس به سیاست‌های بایدن پایبند مانده، اما نسلی متفاوت تلقی می‌شود که کمتر درگیر آتلانتیک‌گرایی دوران جنگ سرد است. برخی در اروپا او را کالیفرنیایی می‌دانند؛ بیشتر به سیلیکون ولی توجه دارد و ممکن است علاقه بیشتری به منطقه هند و اقیانوس آرام داشته باشد.

دیپلمات‌ها اشاره می‌کنند که مهار چین مسئله‌ای نادر بوده که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در آن هم‌نظرند.

متحدان ایالات متحده، البته نه همه آن‌ها، غیرقابل‌پیش‌بینی‌بودن ترامپ را نقطه‌ضعف می‌دانند. اگرچه به نظر می‌رسد که او نسبت به روسیه و اسرائیل دوستانه‌تر از هریس باشد، اما برخی امیدوارند که او با اتخاذ رویکردی سخت‌تر، همه را غافلگیر کند. قدرت‌های در حال ظهور مثل هند و ترکیه نیز با رویکرد معامله‌گرانه‌تر او کاملاً راحت هستند.

ترامپ از بازی گلف با شینزو آبه لذت می‌برد و از آنگلا مرکل متنفر بود، اما خواسته‌های او از ژاپن و آلمان به یک نکته ساده می‌رسید: برای حفاظت بیشتر از سوی آمریکا پول بیشتری بپردازید و محصولات آمریکایی بیشتری بخرید.

پس از آن، هر دو کشور هزینه‌های دفاعی خود را افزایش داده و ارزش خوداتکایی را آموختند. ممکن است نقش کاهش‌یافته آمریکا در سطح جهانی هزینه‌ها را بیشتر کند.

بیلاهاری کاوسیکان، دیپلمات با تجربه سنگاپوری می‌نویسد: «(انتخابات پیش روی) رقابتی آخرالزمانی برای آینده دموکراسی آمریکایی که برخی، عمدتاً آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها آن را به گونه‌ای دیگر نشان می‌دهند، نیست. بایدن بیشتر اهل مشورت و پیش‌بینی‌پذیرتر بود، اما فراموش نکنید که بایدن از شما نمی‌پرسید که حال خانواده شما چطور است، بلکه می‌خواست بداند شما آماده‌اید چه کاری برای پیشبرد اهداف استراتژیک آمریکا انجام دهید».

اوکراین و ناتو

بیش از دو سال از حمله تمام‌عیار روسیه به اوکراین می‌گذرد، اوکراین برای هر چیزی، از تسلیحات پیشرفته گرفته تا پول برای پرداخت حقوق کارمندانش، به حمایت متحدان خود نیاز دارد. کی‌یف امیدوار است که برای متقاعدکردن پوتین به مذاکره، حمایت بیشتری دریافت کند، اما رئیس‌جمهور روسیه که به نظر می‌رسد در موقعیت برتر قرار دارد، هیچ تمایلی به سازش نشان نداده و شرط بسته که حمایت متحدان تدریجاً کاهش می‌یابد.

هریس قول داده که حمایت از اوکراین را تا زمانی که لازم باشد ادامه می‌دهد، اما احتمالاً در کنگره شاهد افزایش مخالفت‌ها خواهد بود و برای تأمین مالی‌های بیشتر با تردید مواجه خواهد شد. مانند بایدن، هریس تاکنون از پذیرش درخواست اوکراین برای استفاده از موشک‌های غربی در حملات به عمق روسیه یا دعوت از اوکراین برای پیوستن به ناتو که ولادیمیر زلنسکی آن را برای تضمین امنیت کشورش ضروری می‌داند، امتناع ورزیده است.

ترامپ گفته که پس از انتخابات، جنگ «طی ۲۴ ساعت» پایان خواهد داد و پوتین و زلنسکی را به میز مذاکره خواهد کشاند. او مشخصاً توضیح نداده که چگونه این کار را انجام می‌دهد، اما خودش و معاونش مکرراً اشاره کرده‌اند که اوکراین باید آماده باشد تا امتیازاتی بدهد. آن‌ها پرسیده‌اند چرا آمریکا باید این‌قدر برای حمایت از اوکراین هزینه کند و استدلال کرده‌اند که متحدان اروپایی باید بار بیشتری از این حمایت را به دوش بکشند.

خاورمیانه

از زمان حمله ۷ اکتبر حماس، درگیری‌های خاورمیانه علی‌رغم تلاش‌های آمریکا برای مهار خشونت‌ها در حالی که همچنان اسرائیل را مسلح می‌کند، به طور پیوسته گسترش یافته است. اسرائیل که عمدتاً با حملات هوایی حماس را هدف قرار داده و مجموعاً بیش از ۴۳ هزار غیرنظامی و رزمنده را کشته، اکنون در لبنان با حزب‌الله مبارزه می‌کند. اسرائیل همچنین با ایران و همچنین با حوثی‌های یمن در حال تبادل حملات است. آمریکا و اسرائیل قول داده‌اند از توسعه هسته‌ای ایران که تنها چند هفته با ساخت اورانیوم غنی‌شده کافی برای گریز هسته‌ای فاصله دارد، جلوگیری کنند.

هریس تعهد داده که از اسرائیل برای دفاع از خود حمایت کند، اما خواستار تلاش‌های بیشتری برای کاهش رنج غیرنظامیان در غزه شده است. او از درخواست‌های مکرر بایدن برای آتش‌بس حمایت کرده، هرچند این درخواست‌ها تا کنون بی‌نتیجه مانده است. او از راه‌حل دو کشوری حمایت می‌کند، چیزی که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل تقریباً آن را رد کرده است. البته هریس او توضیح نداده که چگونه چنین نتیجه‌ای حاصل خواهد شد. او از پاسخ‌دادن به این سوال که آیا می‌توان نتانیاهو را یک متحد نزدیک آمریکا دانست، خودداری کرد، اما در یک رویداد انتخاباتی، ایران را بزرگترین دشمن آمریکا خواند.

ترامپ می‌گوید اگر او رئیس‌جمهور می‌بود، حمله ۷ اکتبر هرگز اتفاق نمی‌افتاد؛ البته توضیح نداده که چگونه مانع آن می‌شد. او گفته که اسرائیل باید روابط عمومی بهتری داشته و از این رژیم خواسته تا «کار را تمام کند». در مناظره سپتامبر، او از پاسخ‌دادن به این سؤال که آیا از تشکیل کشور فلسطین حمایت می‌کند، خودداری کرد. او خواستار اقدامات بیشتری برای منزوی‌کردن ایران شده است. در دوره اول ریاست‌جمهوریش، ترامپ همچنین به توافق ابراهیم برای عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و برخی کشورهای عربی کمک کرد.

تعرفه‌های تجاری

پیش‌بینی افزایش حمایت‌گرایی باعث نگرانی بانک‌های مرکزی و اقتصاددانان شده که اقدامات آمریکا برای بستن بازار خود می‌تواند منجر به جنگ‌های تجاری گسترده‌تر شود که رشد جهانی را کند کرده و تورم را افزایش خواهد داد.

هریس از تصمیم دولت بایدن برای تمدید تعرفه‌های دوران ترامپ بر چین حمایت کرده و از سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی، انرژی پاک و فناوری‌های پیشرفته در آمریکا به ارزش ده‌ها میلیارد دلار پشتیبانی کرده است. علی‌رغم استقبال از برخی توافق‌های تجاری، اما در زمان سناتوریش با برخی دیگر مخالف بوده و خواسته که از حقوق کارگران و محیط‌زیست حمایت شود.

ترامپ خواستار اعمال تعرفه‌های گسترده تا ۲۰ درصد بر واردات و تعرفه‌هایی تا ۶۰ درصد بر تجارت با چین به منظور تحریک سرمایه‌گذاری در آمریکا شده است؛ هرچند گفته که برخی از این ارقام ممکن است تاکتیک‌های مذاکراتی باشد. ترامپ استدلال می‌کند که سیستم تجاری بین‌المللی فعلی علیه منافع آمریکا تنظیم شده و وعده داده که در صورت پیروزی، آن را متعادل کند.

چین و تایوان

تلاش‌های آمریکا برای مدیریت رقابت با چین به طور فزاینده‌ای پیچیده شده، چرا که قدرت اقتصادی و نظامی پکن گسترش یافته و واشنگتن نیز تلاش کرده تا به این رقابت پاسخ دهد. چین رزمایش‌های نظامی خود در اطراف تایوان را افزایش داده است. این جزیره و ساکنان آن به حمایت آمریکا و متحدانش نیاز دارند تا در صورت تشدید فشارها به درگیری آشکار، از آن‌ها پشتیبانی کنند. در مرکز مخاطرات جنگ احتمالی تایوان و چین، قلب صنعت نیمه‌هادی جهان قرار دارد که برای اقتصادهای جهانی حیاتی است.

هریس از رویکرد دولت بایدن در قبال چین حمایت کرده و با اعمال کنترل‌های صادراتی بر فناوری‌های کلیدی نیمه‌هادی و دیگر فناوری‌های حساس و تعهد آمریکا برای حفظ امنیت تایوان (اما نه استقلال آن) موافق است. او از گسترش ائتلاف‌ها در سراسر منطقه برای مقابله با پکن پشتیبانی کرده است.

ترامپ وعده داده که تعرفه‌های گسترده‌ای بر صادرات چین اعمال کند تا وابستگی به پکن در «مناطق حساس» کاهش یابد. او مدعی شده که تایوان «کسب‌وکار نیمه‌هادی آمریکا را دزدیده» و استدلال کرده که این کشور باید هزینه بیشتری برای امنیت خود بپردازد، بدون اینکه توضیح دهد منظورش چیست. او از تعهد به دفاع از تایوان در صورت حمله چین خودداری کرده و به سیاست‌های دیرینه آمریکا ارجاع داده است. همچنین از متحدان آمریکا، ژاپن و کره جنوبی خواسته که هزینه‌های دفاعی خود را افزایش دهند و تهدید کرده که ممکن است تعهدات نظامی آمریکا در این کشورها را کاهش دهد و تجارت را محدود کند.

مهاجرت و آمریکای لاتین

بزرگ‌ترین موج مهاجران جدید به آمریکا طی سال‌های اخیر به یکی از مسائل مهم سیاسی تبدیل شده و اکنون هر دو حزب به دنبال اعمال محدودیت‌هایی هستند.

هریس از محدودیت‌های بیشتر بر مهاجرت غیرقانونی و محدودیت‌های پناهندگی برای جلوگیری از جریان مهاجرانی که قصد دارند از مرز جنوبی آمریکا عبور کنند، حمایت کرده است. او وعده داده که برای تصویب یک لایحه دوحزبی برای محدودیت‌های جدید پناهندگی به همراه تأمین مالی بیشتر برای پردازش مهاجران تلاش خواهد کرد. او همچنین با اقدامات برای افزایش مهاجرت قانونی و ایجاد مسیری برای شهروندی برای برخی مهاجران موافق است.

ترامپ خواستار اخراج بیش از ۱۱ میلیون مهاجر غیرقانونی، ایجاد اردوگاه‌های بازداشت و اعزام نیروهای نظامی به مرز مکزیک شده و محدودیت‌های شدیدی برای انواع مختلف مهاجرت قانونی، از جمله پناهندگی و حتی تابعیت بر اساس تولد برای فرزندان والدین غیرقانونی اعمال کرده است.