به گزارش اکوایران، یک مقام ارشد سازمان ملل روز سه‌شنبه از قدرت‌های جهانی و جمهوری اسلامی ایران خواست تا برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ که تحریم‌ها علیه تهران را در ازای محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای آن لغو کرد، به طور فوری تلاش کنند. او هشدار داد که «موفقیت یا شکست این توافق برای همه ما اهمیت دارد.»

توافق ایران با بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایالات متحده، روسیه و چین به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شناخته می‌شود. ایالات متحده در سال ۲۰۱۸، در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ، از این توافق خارج شد و در پی آن جمهوری اسلامی نیز به تدریج از تعهدات هسته‌ای خود تحت این توافق فاصله گرفت.

به نوشته خبرگزاری رویترز، رابرت وود، معاون سفیر ایالات متحده در سازمان ملل،  در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ و توافق هسته‌ای ایران گفت: «اگرچه دیپلماسی بهترین گزینه است، اما ایالات متحده به صراحت اعلام کرده که ایران هسته‌ای هرگز گزینه‌ای قابل قبول نخواهد بود. ما آماده‌ایم از تمام عناصر قدرت ملی برای تضمین این نتیجه استفاده کنیم.»

دیپلمات‌های اروپایی و ایرانی اواخر ماه گذشته دیدار کردند تا بررسی کنند که آیا می‌توانند برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای، از جمله بر سر برنامه هسته‌ای تهران، به‌ویژه پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه برای یک دوره چهار ساله دیگر، همکاری کنند. رزماری دی‌کارلو، رئیس امور سیاسی سازمان ملل، به شورای امنیت گفت: «زمان حیاتی است. در حالی که مسئولیت بر عهده اعضای شرکت کننده در مذاکرات برجام و ایالات متحده است، موفقیت یا شکست آنها برای همه ما اهمیت دارد. منطقه نمی‌تواند بی‌ثباتی بیشتری را تحمل کند.»

بریتانیا، فرانسه و آلمان در نامه‌ای به شورای امنیت در اوایل این ماه اعلام کردند که در صورت نیاز آماده هستند تا به اصطلاح «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تمام تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران فعال کنند تا از دستیابی این کشور به سلاح هسته‌ای جلوگیری کنند. آنها در ۱۸ اکتبر سال آینده، زمانی که قطعنامه سازمان ملل در مورد توافق سال ۲۰۱۵ منقضی می‌شود، توانایی انجام چنین اقدامی را از دست خواهند داد.

هم‌چنین این کشورها، موسوم به تروئیکای اروپایی، پیش از آغاز این نشست با انتشار بیانیه‌ای مدعی شدند که جمهوری اسلامی ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا را به «سطوح بی‌سابقه» افزایش داده و این اقدام «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری» ندارد و این کشور ایران باید «مسیر تشدید هسته‌ای خود را معکوس کند». بر اساس این بیانیه: «ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالای جمهوری اسلامی ایران به سطوح بی‌سابقه‌ای رسیده است، باز هم بدون هیچ توجیه غیرنظامی معتبری. این موضوع به ایران توانایی تولید سریع مواد شکافت‌پذیر کافی برای ساخت چندین سلاح هسته‌ای را می‌دهد.»

جیمز کاریوکی، معاون سفیر بریتانیا در سازمان ملل، هم روز سه‌شنبه به شورای امنیت گفت: «ما تمام گام‌های دیپلماتیک لازم را برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای، از جمله فعال‌سازی مکانیسم ماشه در صورت ضرورت، برخواهیم داشت.»

 استاوروس لامبرینیدیس، نماینده اتحادیه اروپا در سازمان ملل هم در نشست دوره‌ای شورای امنیت درباره برجام و ایران گفت: ماه‌های پیش رو حیاتی است. تشدید تنش می‌تواند شرایط را از کنترل خارج کند. در همین راستا از همه طرفین، از جمله آمریکا می‌خواهیم تا درباره برنامه هسته‌ای ایران و برجام مذاکره کنند.

امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل، به شورای امنیت گفت که فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه تهران «غیرقانونی و غیرسازنده» خواهد بود. او گفت: «به‌اصطلاح مکانیسم ماشه ابزاری در دستان شما نیست که برای تهدید جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار گیرد. ایران به صراحت اعلام کرده که چنین اقدام تحریک‌آمیزی با پاسخی قاطع و متناسب روبرو خواهد شد». او یادآور شد: «فعال‌سازی این سازوکار بحرانی بزرگ ایجاد خواهد کرد که به نفع هیچ طرفی نخواهد بود».

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این ماه اعلام کرد که ایران غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد را به شکل «چشمگیری» تسریع کرده است، سطحی که نزدیک به ۹۰ درصد و در حد تسلیحاتی است.

کشورهای غربی مدعیند هیچ برنامه غیرنظامی نیازی به غنی‌سازی اورانیوم در چنین سطح بالایی ندارد و هیچ کشور دیگری چنین کاری نکرده مگر برای تولید بمب‌های هسته‌ای. اما جمهوری اسلامی ایران تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد می‌کند و می‌گوید برنامه آن صلح‌آمیز است.

دی‌کارلو به شورای امنیت گفت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «نمی‌تواند جامعه بین‌المللی را از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران مطمئن سازد.»