به گزارش اکوایران، با آماده شدن دونالد ترامپ برای تصدی دوباره ریاست‌جمهوری ایالات متحده، پرسش‌های بسیاری درباره سیاست او در قبال خاورمیانه در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش وجود دارد. با کاهش اعتماد به نهادهای جهانی و تغییر خطوط ژئوپلیتیکی، آینده این منطقه همچنان نامطمئن به نظر می‌رسد.

به نوشته تی‌آرتی، از زمان سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و پایان حکومت او، و با نسل‌کشی مداوم فلسطینی‌ها در غزه، ورود تیم ترامپ به واشنگتن در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ احتمالاً سخت خواهد بود.

ترامپ اغلب اظهاراتی بیان می‌کند که ممکن است به آن‌ها پایبند نباشد و این اظهارات می‌تواند پیامدهایی در مرگ و زندگی برای مردم سراسر جهان داشته باشد.

 

ترامپ و غزه

در مورد فلسطین، ترامپ در ماه‌های اخیر برخی از سیاست‌های خود را نشان داده است. او در ژوئن به بنیامین نتانیاهو، رهبر اسرائیل، گفت: «کار را تمام کن.»

نتانیاهو، که به اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت از سوی دادگاه بین‌المللی کیفری (ICC) تحت پیگرد است، در گفت‌وگوهای منظم خود با ترامپ با اعتماد به نفس می‌گوید: «ما خاورمیانه را تغییر خواهیم داد.» این سخنان نشان‌دهنده جاه‌طلبی‌های گسترده مرتبط با این عبارت است.

ترامپ از آن زمان تهدید کرده که اگر اسرای اسرائیلی تا روز تحلیف آزاد نشوند، «جهنم به پا خواهد شد.» این نشانه‌ای از آن است که سیاست تهاجمی آمریکا در خاورمیانه از عمارت مارالاگوی ترامپ در فلوریدا در حال هدایت است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که ترامپ و نتانیاهو در ارتباط مداوم هستند و رئیس‌جمهور کنونی، جو بایدن، که دیگر تأثیری ندارد، را نادیده می‌گیرند.

ترامپ به وضوح از تهاجم نظامی مداوم اسرائیل در فلسطین و فراتر از آن در خاورمیانه، از جمله در داخل سوریه، حمایت می‌کند. او، علی‌رغم وعده‌های انتخاباتی‌اش به مسلمانان آمریکایی برای پایان دادن به جنگ در غزه، اسرائیل را به هر قیمتی حمایت می‌کند.

اگر او اسرائیل را به «تمام کردن کار» تشویق می‌کند، یعنی ادامه کشتار فلسطینیان و نابود کردن بقایای غزه، اسرائیل قطعاً این کار را انجام می‌دهد. تقریباً روزانه ده‌ها فلسطینی در اردوگاه‌های پناهندگان در غزه توسط بمب‌های اسرائیل کشته می‌شوند.

دونالد ترامپ

آیا «تمام کردن کار» می‌تواند به معنای عبور از مرزها به لبنان برای نابودی حزب‌الله، متحد اصلی ایران در منطقه باشد؟ خب، یک آتش‌بس شکننده با حزب‌الله در لبنان برقرار است و جمهوری اسلامی ایران نیز تا حدودی آسیب شده است.

در اظهاراتی که در نوامبر به رسانه‌های اسرائیلی ارائه شد، مایک ایوانز، مشاور ترامپ و رهبر انجمن انجیلی‌ها، گفت که دستور «تمام کردن کار» شامل حمله اسرائیل به تأسیسات نفتی و منافع استراتژیک جمهوری اسلامی است. در مقابل، به اسرائیل وعده توافق با جهان عرب سنی، به ویژه عربستان سعودی، داده شده است.

خودمختاری سوریه؟

«تمام کردن کار» با توجه به تحولات اخیر در دمشق، که احساسات متفاوتی را در سراسر جهان برانگیخته است، می‌تواند حتی شوم‌تر باشد.

تصاویر پخش شده از سوری‌های شادمان در داخل و خارج از کشور که پایان بیش از ۵۰ سال حکومت اسد را جشن می‌گیرند، نشان می‌دهد که بهار عربی بالاخره پس از حدود ۱۳ سال و پس از یک جنگ داخلی وحشیانه که جان ۶۲۰ هزار نفر را گرفت، به سوریه رسید.

در همین حال، جمهوری اسلامی ایران با از دست دادن دو متحد کلیدی خود در دمشق و بیروت به شدت آسیب دیده است. خروج اسد و ترور حسن نصرالله، رئیس سابق حزب‌الله در بیروت، تهران را در تلاش برای حفظ نفوذ خود در منطقه به تکاپو انداخته است.

در حالی که روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های اخیر بهبود یافته، ریاض و دمشق در حال سنجیدن سناریوهای احتمالی هستند که ممکن است از سوی واشنگتن برای بازسازی خاورمیانه مطابق با برنامه‌های نتانیاهو طراحی شود.

شورش سوریه

کابینه ترامپ

البته ترامپ تنها کسی نیست که سیاست خاورمیانه را شکل خواهد داد. او تاکنون تیم کابینه‌ای را انتخاب کرده که شامل برخی از افراطی‌ترین شخصیت‌های ضد عرب و ضد مسلمان جناح راست است.

انتخاب مایک هاکبی، فرماندار سابق آرکانزاس، به عنوان سفیر در اسرائیل، که فقط یک هفته پس از انتخابات اعلام شد، بی‌تردید پاسخی به حمایت مالی بالایی بود که از سوی اهداکنندگان طرفدار اسرائیل دریافت کرد. هاکبی پیش‌تر گفته بود که باور ندارد فلسطینی‌ها حق دارند به عنوان یک ملت وجود داشته باشند.

برای وزارت خارجه، ترامپ سناتور مارکو روبیو، یکی از شاهین‌های حامی اسرائیل را انتخاب کرده است. روبیو قبلاً گفته بود که «اسرائیل چاره‌ای جز حذف حماس» در غزه ندارد و این سخنان بازتاب دیدگاه‌های رهبران نظامی اسرائیل است.

انتخاب ترامپ برای وزارت دفاع، پیت هگست، مجری تلویزیونی با سابقه‌ای جزئی در ارتش، آشکارا نفرت خود از اسلام را نشان داده است. او خالکوبی‌ای با شعار جنگ‌های صلیبی «Deus vult!» یا «خدا اراده کرده!» دارد و از محدود کردن حضور اسلام و مسلمانان در اروپا و ایالات متحده حمایت می‌کند.

در صورت تأیید، هگست رهبر ارتش ایالات متحده، شامل حدود ۵۸۹۷ عضو فعال مسلمان، خواهد بود که او به دلیل ایمانشان از آن‌ها متنفر است. ترامپ همچنین استیون میلر، مشاور سیاسی ضد مهاجرت و ضد مسلمان اولین دوره ریاست‌جمهوری‌اش، را به عنوان معاون رئیس کارکنان کاخ سفید منصوب کرده است. این ترکیبی خطرناک است.

همه این‌ها برای سوریه، فلسطین، عراق، جمهوری اسلامی ایران و یمن، کشورهایی که در مرکز توجه منافع هژمونیک آمریکا و اسرائیل در منطقه هستند، نشانه خوبی ندارد.

ترامپ گاهی مانند یک انزواطلب که از جنگ‌ها بیزار است صحبت می‌کند. به همین دلیل جمهوری‌خواهان را به خاطر وارد شدن به جنگ بیهوده در عراق سرزنش کرد.

با این حال، او یک کبوتر صلح‌طلب یا محتاط در سیاست خارجی نیست.

بی‌بی نتانیاهو، نزدیک‌ترین متحد خارجی او در حال حاضر، شناخته شده است که دولت جورج دبلیو بوش، رئیس‌جمهور پیشین را برای حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ تشویق کرد.

در سال ۲۰۲۵، بی‌بی احتمالاً همچنان به یاد رئیس‌جمهور جدید خواهد آورد که «کار را تمام کن»، که از ابتدا فقط یک معنا داشت: حمله به جمهوری اسلامی ایران و متحدانش در منطقه.

بنیامین نتانیاهو

با روبیو، هاکبی، هگست و نتانیاهو در کنار خود، ترامپ ممکن است به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله کند یا از اسرائیل برای این کار حمایت کند.

عربستان سعودی

گرم‌ترین متحد ترامپ در خاورمیانه احتمالاً محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و حاکم واقعی این کشور خواهد بود.

ولیعهد به شدت به دنبال یک پیمان دفاعی پیشنهادی ایالات متحده با عربستان سعودی است، که بخشی از توافق عادی‌سازی روابط با اسرائیل است، اما اکنون به آتش‌بس در غزه و تضمین‌هایی برای یک مسیر روشن به سوی تشکیل کشور فلسطین مشروط شده است.

با توجه به تأثیرگذاری نتانیاهو بر ترامپ که احتمالاً همچنان غالب باقی خواهد ماند، هر گونه ایده جدی درباره تشکیل کشور فلسطین بعید به نظر می‌رسد.

در بهترین حالت، این می‌تواند به یک اقدام نمادین شبیه به «بانتوستان‌های» آفریقای جنوبی در دوران آپارتاید منجر شود. مناطق محدود و پراکنده که به منافع یک گروه خاص فلسطینی خدمت می‌کنند، در حالی که جمعیت گسترده‌تر فلسطینی همچنان به حاشیه رانده می‌شوند.

جرد کوشنر، داماد ترامپ و مشاور سابق او که سرمایه‌گذاری ۲ میلیارد دلاری از صندوقی به رهبری ولیعهد سعودی دریافت کرد، قبلاً ایده شوک‌آوری را مطرح کرده بود مبنی بر اینکه املاک ساحلی غزه چقدر باارزش خواهد بود.

محمد بن سلمان

اوایل امسال، کوشنر پیشنهاد داد فلسطینی‌ها از غزه خارج شوند تا راه برای توسعه اسرائیل باز شود و ادعا کرد این امر به اسرائیل اجازه می‌دهد «کار را تمام کند.»

مشخص نیست که آیا او بازگشت فلسطینی‌ها به سرزمینشان را در نظر داشته یا خیر، چرا که او به شکلی نامنسجم پیشنهاد داد که آنها به بیابان نقب یا مصر منتقل شوند. این ایده‌ها نشان‌دهنده میزان بی‌اعتنایی حلقه داخلی ترامپ به زندگی و حقوق فلسطینی‌ها در مسیر هم‌ترازی منطقه‌ای است.

جمهوری اسلامی ایران چطور؟

یک کشور دیگر نیز وجود دارد که ممکن است مورد توجه ایالات متحده قرار گیرد. بایدن پیش‌تر ایالات متحده را درگیر دو جنگ نیابتی پرهزینه در کنار اوکراین و اسرائیل با میلیاردها دلار کمک نظامی و سایر اشکال کمک، کرده است.

احتمال اینکه ترامپ اکنون وارد جنگی با جمهوری اسلامی ایران شود، با توجه به تمایلات او و افرادی که اطراف خود جمع کرده است،  حتی بیشتر از قبل است.

مانند اسرائیل، ایالات متحده بر این پندار است که جمهوری اسلامی آسیب شده و اکنون فرصت مناسبی است. اما این برداشت تنها خطر اشتباه محاسباتی را افزایش می‌دهد.

ایران که به شدت از موقعیت خود آگاه است، ممکن است در حال بررسی تسریع در حرکت به سمت توانایی هسته‌ای به عنوان ابزاری برای بازدارندگی باشد.

دونالد ترامپ

تحت بهانه جلوگیری از جاه‌طلبی‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحده تحت رهبری ترامپ و تحریک افرادی مانند نتانیاهو، هاکبی و هگست، ممکن است اقدام نظامی علیه ایران را مدنظر قرار دهد.

بازگشت ترامپ به کاخ سفید می‌تواند فصلی خطرناک در تاریخ جهان باشد، فصلی که با پیامدهای ویرانگر برای خاورمیانه و جهان همراه خواهد بود.