از سال جدید چه انتظاری داریم؟-۲
پیشبینی فرید زکریا در سال جدید؛ ترامپ به اسرائیل بمب سنگرشکن برای تاسیسات هستهای ایران نمیدهد!
اکوایران: به نظر فرید زکریا، چالش بلندمدت برای ترامپ این است که چگونه رابطه با ایران را تغییر دهد. رویکرد ترامپ فشار حداکثری است. اما ایرانیها به دلیلی برای اعتدال نیاز دارند.
به گزارش اکوایران، راوی آگراوال، سردبیر نشریه فارن پالیسی به مناسبت پایان سال، مصاحبهای با فرید زکریا، روزنامهنگار و نویسنده آمریکایی داشته تا نگاهی به آینده و سال ۲۰۲۵ باشند. اکوایران این متن کامل این مصاحبه را در دو بخش ترجمه کرده که قسمت اول آن پیشتر منتشر شد. در ادامه بخش دوم این مصاحبه را میخوانید:
بازی متقابل چین
راوی آگراوال: اگر شما چین بودید، چگونه روابط با دولت ترامپ را مدیریت میکردید؟ یک دیدگاه این است که باید چهار سال آینده را نادیده بگیرند، آن را چهار سال از دست رفته بدانند. دیدگاه دیگری این است که آنها قصد ندارند تعرفههای ایالات متحده را بدون پاسخ بپذیرند و احتمالاً تلافی خواهند کرد. احتمالاً این را میگویند تا ترامپ را از انجام بدترین اقدامات منصرف کنند. نظر شما درباره نحوه بازی چین و پاسخ دادن به ترامپ چیست؟
فرید زکریا: آنها از حالا شروع به پاسخگویی به تعرفهها و ممنوعیتهای مربوط به تراشهها کردهاند. آنها بسیار هوشمندانه عمل میکنند. آنها با تعرفهها پاسخ نمیدهند. آنها میخواهند صادرات به آنجا ادامه یابد. حتی به برخی واردات آمریکایی نیاز دارند. کاری که آنها انجام میدهند این است که انواع خاصی از مواد و مواد معدنی حیاتی که بهویژه در بخش فناوری ایالات متحده مورد نیاز است را محدود میکنند. این فشار متقابل آنهاست.
چینیها احتمالاً دو کار انجام خواهند داد. ممکن است ظاهری محکم به خود بگیرند و تصمیم به مقابله بهمثل بگیرند. اما آنها همچنین به دنبال توافقات دوجانبه خواهند بود. ترامپ ایده یک توافق بزرگ با [رئیسجمهور چین] شی جینپینگ را دوست دارد، مثلاً اینکه شی موافقت کند مقدار زیادی محصولات آمریکایی بخرد یا شرکتهای چینی برای اجتناب از تعرفهها در ایالات متحده سرمایهگذاری کنند.
اکوایران: ترامپ بسیار فرصتطلب است. او معتقد است اگر باعث نشود شما رنج ببرید، پس برنده نشده است. در ذهن او چیزی به نام برد-برد وجود ندارد. تنها برد-باخت وجود دارد. او میخواهد برنده باشد و میخواهد شما بازنده باشید، حتی اگر طرف بازنده بریتانیا، فرانسه یا سوئیس باشد.
جالب اینجاست که ترامپ فرصتطلب است، بنابراین او میتواند کاری را انجام دهد که دموکراتها از انجام آن میترسیدند، و بگوید: «من شی جینپینگ را به مراسم تحلیف خود دعوت میکنم.» تصور کنید اگر [رئیسجمهور جو] بایدن این کار را کرده بود، درست است؟ صحبتهایی درباره اینکه بایدن نسبت به حزب کمونیست چین نرم است و آنها را دوست دارد، مطرح میشد. ترامپ از همه این موارد مصون است و از آن بهره میبرد.
عامل ناشناخته در تمام اینها این است که چه مقدار از این عملگرایی ترامپ درباره چین، محصول نفوذ ایلان ماسک است. چون ماسک در مقایسه با بیشتر حزب جمهوریخواه که دیدگاههای سختگیرانه و جنگطلبانهای نسبت به چین دارند - بهویژه جنبش تندرو MAGA - در موضعی بسیار متفاوت با چین قرار دارد.
راوی آگراوال: و او یک کارخانه عظیم تسلا در شانگهای دارد.
فرید زکریا: اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، برای اینکه ارزش تسلا حتی به نزدیک ارزش فعلی بازار آن برسد، ماسک به هر دو بازار بزرگ جهان نیاز دارد - ایالات متحده بهعنوان بزرگترین بازار، و همچنین دومین بازار بزرگ. و البته، بزرگترین بازار جهان برای خودروها ممکن است همین حالا چین باشد و اگر اینطور نیست، به زودی خواهد بود. بنابراین چین برای جاهطلبیهای ماسک برای تسلا و احتمالاً برخی از شرکتهای دیگر او مانند نورالینک کاملاً حیاتی است. بنابراین حدس میزنم که ترامپ در قبال چین به طرز شگفتآوری عملگرایانه عمل کند و سعی کند نوعی توافق انجام دهد. این، بهطور کلی، میتواند رابطه را تثبیت کند، به شکلی که هم برای آمریکا و هم برای جهان مفید باشد.
پرسشهای خاورمیانه
راوی آگراوال: فرید، بیا به خاورمیانه برویم. در گفتگوی هفته گذشته، به سال گذشته سیاست ایالات متحده در خاورمیانه پرداختیم و وضعیت غزه را از همه چیزهای دیگر که در حال وقوع است جدا کردیم، مانند آسیب به ایران و محور مقاومت، و تغییر حکومت در سوریه. حالا، با آمدن ترامپ به قدرت، در این جبهه چه چیزی تغییر خواهد کرد؟
فرید زکریا: اولین و آشکارترین چیز این است که او بسیار طرفدار اسرائیل است و افراد اطراف او نیز همینطور هستند. بنابراین، به میزانی که اسرائیل محدود شده است - که چندان هم نبوده – آنها آزادی بیشتری در غزه و در سوریه در اطراف بلندیهای جولان خواهند داشت. اما به عنوان مثال، اگر اسرائیل تصمیم بگیرد تأسیسات هستهای ایران را هدف قرار دهد، فکر نمیکنم او به آنها بمبهای سنگرشکن بدهد. او این کار را بیش از حد تحریکآمیز میداند، زیرا او همچنین ایده اینکه یک معاملهگر یا صلحساز باشد را دوست دارد. او این را بارها گفته است. و بنابراین فکر میکنم او به نخستوزیر اسرائیل فشار خواهد آورد که آتشبس اعلام کند.
اکوایران: فرید زکریا در باب تحولات سال 2024 هم صدایی چین، روسیه، ایران و کره شمالی را به عنوان یکی از چالشهای پیش روی ترامپ قلمداد کرده و ضمن اشاره به تلاشهای پکن و مسکو برای برهم زدن نظم جهانی، براین باور است که غرب باید در شرایط کنونی نهادهایی چون بریکس را جدی گرفته و مانع از آن شود تا ائتلاف چهارگانه علیه نظم حاکم طغیان کنند. زکریا در ادامه ادعا کرد که در خاورمیانه رویکرد ترامپ در باب ایران بسیار با اهمیت است و در صورتی که رئیس جمهوری از اهرم سخت پیروی کند، میتواند هزینه زیادی را به منطقه و جهان تحمیل نماید.
چالش جالب این است که نتانیاهو با مشکلات خودش مواجه است: او نمیتواند جنگ در غزه را پایان دهد زیرا نمیتواند با شرایطی که اسرا بازگردانده میشوند موافقت کند. حماس میخواهد توانایی خود را برای فعالیت در غزه حفظ کند. این احتمالاً برای ائتلاف راستگرای او، بهویژه ایتمار بنگویر و بتسلئل اسموتریچ، غیرقابل پذیرش است. اگر آنها استعفا دهند، آیا ائتلاف او شروع به فروپاشی میکند؟ در ماه گذشته، بیبی حمایت خود را تقویت کرده است، بنابراین او میتواند آن دو نفر را از دست بدهد، اما به سختی.
چالش بلندمدت برای ترامپ این است که چگونه رابطه با ایران را تغییر دهد. رویکرد ترامپ فشار حداکثری است. اما ایرانیها به دلیلی برای اعتدال نیاز دارند. باید برای آنها انگیزهای وجود داشته باشد. و رویکرد ترامپ فرض میکند که تهران یا رفتار خود را تغییر خواهد داد، حتی اگر همچنان با طوفانی از تحریمها و فشارهای حداکثری نظامی از سوی اسرائیل روبرو باشد، یا سقوط خواهد کرد. میتوانید ببینید که بیبی هم همین فکر را میکند. او چندین ویدئو منتشر کرده است که مستقیماً خطاب به مردم ایران است.
خودم فکر میکنم این غیرمحتمل است. این دولت بهطور قابلتوجهی نهادینه شده است. آنها در سطح بالایی حامیان خود را تأمین میکنند. آنها انتخاباتهایی برگزار میکنند که به نوعی نارضایتیهای عمومی را تخلیه میکند. آنها چندین مرکز قدرت دارند، از جمله رئیسجمهور، مجلس، روحانیون، و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. بنابراین تصور نمیکنم که آماده سقوط باشد. اگر اینطور نباشد، چه انگیزهای برای تعدیل رفتار خود دارند؟ مثلاً، برای بازگرداندن محدودیتها بر برنامه هستهای خود چه انگیزهای دارند؟ این یک سؤال سخت برای دولت ترامپ است. فراتر از لفاظیها و فشار، چگونه راه خروجی برای ایران فراهم میکنید؟
اسرائیل- عربستان
راوی آگراوال: پرسش بزرگ دیگر برای خاورمیانه در سال ۲۰۲۵ این است که آیا توافقنامههای ابراهیم میتوانند گسترش یابند یا نه. پیش از ۷ اکتبر [۲۰۲۳]، عادیسازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل قریبالوقوع به نظر میرسید؛ اکنون اینطور به نظر نمیرسد. بخشی از چالش اینجاست که افکار عمومی، تا جایی که ولیعهد به آن اهمیت میدهد، به شدت علیه اسرائیل تغییر کرده است، بخشی به دلیل اینکه تصاویر غزه از در سراسر خاورمیانه، به ویژه خلیج فارس، پخش میشود. فکر میکنید عربستان سعودی چگونه چند ماه و سال آینده را با توجه به قدرتگیری ترامپ تحلیل و مدیریت میکند؟
فرید زکریا: عربستان سعودی واقعاً به دنبال عادیسازی روابط با اسرائیل است. تحت [محمد بن سلمان]، سعودیها تغییر بزرگی در نگاه خود به سیاست خارجیشان ایجاد کردهاند. آنها دیگر تلاش نمیکنند رهبر جهان اسلام یا رهبر جهان عرب باشند. محمد بن سلمان تلاش میکند رهبر عربستان سعودی باشد؛ مردی که عربستان را به یک کشور مدرن تبدیل میکند. این به وضوح چشمانداز او است. و در این زمینه، همپیمان بودن با ثروتمندترین بازیگر خاورمیانه که از نظر فناوری، اقتصادی و نظامی پیشرفته است، برای او منطقی است.
اکوایران: فرید زکریا، تحلیلگر مسائل بینالملل در گفتوگو با نشریه فارین پالسی و با اشاره به تحولات سال 2024 بخشی از رخدادهای پیشین را ماحصل رویکرد و استراتژی سیاستمداران دانست؛ استراتژی که خشم مردم را برانگیخت و به جریانهای راست افراطی و پوپولیست فرصت داد به میدان آمده و با تکیه بر اهرم انتخابات قدرت را از آن خود کنند. او در ادامه به تحولات خاورمیانه اشاره داشت و از تلاش تل آویو برای تغییر نظم این منطقه گفت؛ تلاشی که شاید امروز موفق آمیز قلمداد شود اما آینده اش در دراز مدت مبهم می باشد.
اما بهای این اتحاد افزایش یافته است؛ همگام با افزایش رنج فلسطینیها و احساسات عمومی در عربستان سعودی که بیشتر طرفدار فلسطینیها و مخالف اسرائیل شده است. با این حال، فکر میکنم اساساً او خواهان این توافق است. او به مسئله فلسطینیها به این شکل نگاه میکند که حداقل چیزی که باید انجام دهم تا این توافق به سرانجام برسد چیست؟ و این پرسش مستقیماً به دامن بیبی نتانیاهو میافتد - آیا او میتواند حداقل خواسته سعودیها را بپذیرد؟ که حدس میزنم اعلام شفاف حرکت به سوی تشکیل یک کشور فلسطینی باشد، بدون هیچ گام ملموس، جدول زمانی یا نقطه پایانی مشخص، فقط تأیید واضح اینکه این هدف سیاست اسرائیل است.
حالا، این اقدام ائتلاف نتانیاهو را از هم خواهد پاشید. اگر من در دولت ترامپ بودم، به بیبی میگفتم: «ببین، یک توافق آتشبس انجام بده که اسرا را بازگردند. ما توافق با عربستان را خیلی سریع پیش میبریم. بله، دولتت سقوط خواهد کرد، اما تو به عنوان کسی که جنگها علیه حماس و حزبالله را برده و توافق عربستان را به دست آورده به انتخابات مجدد میروی.» این یک پلتفرم انتخاباتی بسیار قدرتمند برای رقابت است. اگر دولت ترامپ بتواند بیبی را برای این کار متقاعد کند - که ممکن است نسبت به قبل آسانتر باشد چون ترامپ و بیبی رابطه بهتری نسبت به بایدن داشتند - شاید واقعاً به نوعی صلح جدید در خاورمیانه دست یابید.
تیتر یک در اکوایران
پربینندهترینها
-
خط و نشان نظامی تهران در آستانه بازگشت ترامپ/ کمربند تاسیسات هستهای محکم میشود؟
-
اولین چراغ سبز ترامپ به تهران از ایتالیا؟
-
سال سرنوشت تهران؛ وسوسه تلآویو و تصمیم حیاتی ترامپ
-
رقیب تهران در پایتخت
-
7 سال دیگر هواپیما نداریم
-
شاخص سازان کولاک کردند/ شاخص کل بورس کانال جدید را فتح کرد
-
پیشروی در خاک روسیه، سقوط شهر کلیدی اوکراین/ نمایش قدرت کرملین و کیف در آستانه بازگشت ترامپ
-
فن بدل ایران به اسرائیل
-
توصیه هاس به ترامپ: اول مذاکره، نشد گزینه نظامی