سیگنال ساف به ویتکاف؛ آماده برای نبرد با حماس برای فتح غزه!

به گزارش اکوایران، میدل‌ایست‌آی فاش کرده است که تشکیلات خودگردان فلسطین به ایالات متحده اعلام کرده که اگر تصرف قدرت در نوار غزه به قیمت درگیری با حماس تمام شود، آماده این رویارویی است. این پیام در جریان ارائه یک طرح به استیو ویتکاف، فرستاده دونالد ترامپ به خاورمیانه، مطرح شد.

این طرح روز سه‌شنبه در یک نشست در ریاض توسط حسین الشیخ، یکی از مقامات ارشد فلسطینی که نام او به عنوان جانشین احتمالی محمود عباس مطرح شده است، به ویتکاف ارائه شد. به گفته یک منبع فلسطینی، این نشست به درخواست تشکیلات خودگردان و با میانجی‌گری عربستان سعودی انجام شد، زیرا ویتکاف درخواست ملاقات در رام‌الله، واقع در کرانه باختری اشغالی، را رد کرده بود. در این طرح تشکیلات خودگردان اداره نوار غزه به یک کمیته متشکل از افرادی که عمدتاً خارج از این منطقه هستند سپرده خواهد شد.

ویتکاف پس از این نشست به اسرائیل سفر کرد تا با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور، دیدار کند. نکته قابل توجه این است که او نخستین مقام رسمی آمریکایی است که در ۱۵ سال گذشته وارد نوار غزه شده است.عربستان سعودی جلسه میان ایالات متحده و تشکیلات خودگردان را هماهنگ کرد، اما پیش از ارائه این طرح توسط تشکیلات خودگردان، محتوای آن را بررسی نکرده بود.

زیاد ابوعمر؛ گزینه تشکیلات خودگردان برای اداره غزه

زیاد ابوعمر، یکی از مشاوران قدیمی محمود عباس، قرار است به حاکم عملی غزه تبدیل شود و ریاست کمیته‌ای را که کنترل این منطقه را به عهده دارد، برعهده بگیرد. او همچنین به عنوان معاون نخست‌وزیر فلسطین، محمد مصطفی، منصوب خواهد شد، اما اختیارات گسترده‌ای دریافت خواهد کرد.

ابوعمر که در سال ۱۹۵۰ در نوار غزه متولد شده است، تابعیت آمریکایی دارد و به همین دلیل ممکن است گزینه‌ای مقبول برای دولت ترامپ باشد. او دکترای خود را از دانشگاه جورج‌تاون دریافت کرده و بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۴ به عنوان معاون نخست‌وزیر فلسطین فعالیت کرده است.

او نقش فعالی در تلاش برای بازگرداندن کنترل غزه به تشکیلات خودگردان داشته و پیش‌تر با تأمین مالی بازسازی این منطقه پس از جنگ ۲۰۱۴ مخالفت کرده بود.

در آن زمان، ابوعمر به وال استریت ژورنال گفته بود: «وقتی مردم درباره بازسازی غزه صحبت می‌کنند، در واقع از بازگشت تشکیلات خودگردان به غزه و اداره آن توسط دولت آشتی ملی سخن می‌گویند. من فکر نمی‌کنم که بدون این اتفاق، بازسازی صورت بگیرد.»

تردید آمریکا در توان نظامی تشکیلات خودگردان فلسطین

ادعای تشکیلات خودگردان فلسطین مبنی بر آمادگی برای درگیری با حماس، توسط یک مقام ارشد دفاعی آمریکا رد شد. این مقام در گفت‌وگو با میدل ایست آی، این ادعا را «توهم‌آمیز» خواند و تأکید کرد که این تشکیلات برای انجام چنین اقدامی به حمایت نظامی و احتمالاً نیروهایی از کشورهای عربی یا پیمانکاران خصوصی نیاز خواهد داشت.

تشکیلات خودگردان فلسطین تحت سلطه جنبش فتح، حزب سکولار فلسطینی، قرار دارد.

در سال ۲۰۰۷، پس از پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین در سال ۲۰۰۶، درگیری‌هایی میان این جنبش اسلام‌گرا و فتح رخ داد. در نهایت، حماس کنترل نوار غزه را در دست گرفت و فتح در کرانه باختری مستقر شد. تلاش‌های صورت‌گرفته برای آشتی میان این دو جناح تاکنون ناموفق بوده است.

حماس و چالش‌های جدید برای اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین

در هفته‌های اخیر، حماس با نمایش قدرت نظامی خود و سازمان‌دهی مبادله اسرا، اسرائیل و تشکیلات خودگردان را به چالش کشیده است. نیروهای نظامی حماس به‌طور آزادانه در نوار غزه حرکت کرده و مبادلات اسرا را با استقبال گسترده مردم فلسطین مدیریت کرده‌اند.

اسرائیل اعلام کرده بود که هدف از جنگ، نابودی حماس است، اما این نمایش قدرت، فشار زیادی را بر تشکیلات خودگردان وارد کرده است. این تشکیلات که در میان فلسطینیان کرانه باختری به فساد و همکاری با اسرائیل متهم شده است، اکنون برای حفظ جایگاه خود تلاش می‌کند، به‌ویژه پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید.

از اوایل دسامبر، نیروهای تشکیلات خودگردان فاسطین حملات گسترده‌ای را علیه مبارزان مقاومت فلسطین در اردوگاه جنین آغاز کرده‌اند. تهانی مصطفی، تحلیل‌گر ارشد گروه بین‌المللی بحران (ICG)، این حمله را «یک مأموریت انتحاری» و آخرین تلاش برای نشان دادن قدرت نظامی این تشکیلات توصیف کرده است.

او به میدل ایست آی گفت: « نگران است که اگر دولتی جدید در غزه تشکیل شود و آن‌ها بخشی از آن نباشند، تمام منابع مالی به جای دیگری منتقل شود. ترس نهایی آن‌ها این است که مرکز ثقل سیاسی فلسطین از کرانه باختری به غزه منتقل شده و آن‌ها را به حاشیه براند.»

رهبری سالخورده و ناکارآمد رام‌الله در مرکز طرح دولت بایدن برای حاکمیت پس از جنگ در غزه قرار داشت، اما ترامپ تقریباً هیچ اشاره‌ای به تشکیلات خودگردان نکرده است. او حتی مستقیماً به غزه علاقه‌ای نشان نداده و آن را «در حال حاضر یک منطقه تخریب‌شده کامل» توصیف کرده است.

ترامپ همچنین از اردن و مصر خواسته است که فلسطینیان غزه را بپذیرند و گفته است: «ما باید کل آن منطقه را پاکسازی کنیم.»

فشارهای عربستان و امارات بر تشکیلات خودگردان فلسطین

در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، روابط دیپلماتیک آمریکا با تشکسلات خودگردان به‌شدت کاهش یافت.

ترامپ با بستن کنسولگری آمریکا برای فلسطینیان در قدس و تعطیلی دفتر سازمان آزادی‌بخش فلسطین (PLO) در واشنگتن، روابط با تسکیلات خودگردان را قطع کرد. سازمان آزادی‌بخش فلسطین یک ائتلاف گروه‌های فلسطینی به رهبری تشکیلات خودگردان است.

جرد کوشنر، داماد و مشاور ترامپ، به‌شدت مخالف پی‌ای بود و تلاش کرد هرگونه همکاری آمریکا با این نهاد را متوقف کند. این تنش‌ها در نهایت به قطع کمک‌های آمریکا به پی‌ای منجر شد.

در مارس ۲۰۲۴، کوشنر طرحی را پیشنهاد کرد که شامل اخراج اجباری فلسطینیان از نوار غزه بود. یک مقام ارشد سابق آمریکا به میدل ایست آی گفت که تشکیلات خودگردان در جلب حمایت دولت ترامپ با چالش جدی مواجه خواهد بود.

نوار غزه فرصتی برای امارات متحده عربی، بزرگ‌ترین منتقد عربی پی‌ای، ایجاد کرده است تا تغییرات در رهبری فلسطینی را پیش ببرد. امارات اعلام کرده است که در صورت اصلاح تشکیلات و کنار رفتن عباس، آماده است نیروهای حافظ صلح به غزه اعزام کند.

تنش‌های داخلی در نخبگان سکولار فلسطینی و نقش عربستان در آینده غزه

یک مقام مصری پیش‌تر به میدل ایست آی گفته بود که محمود عباس به‌شدت از پیشنهاد کوشنر خشمگین شده است.

در میان نخبگان سکولار فلسطینی، شکافی عمیق میان عباس، که از سال ۲۰۰۶ بدون برگزاری انتخابات بر کرانه باختری حکومت کرده، و محمد دحلان، مرد قدرتمند پیشین فتح در غزه، وجود دارد.

دحلان که در امارات اقامت دارد، به‌عنوان نماینده خانواده حاکم آل نهیان فعالیت می‌کند. او در گذشته از فتح اخراج شد، اما همچنان از طریق بلوک اصلاحات دموکراتیک فتح در غزه و کرانه باختری، حمایت‌هایی را حفظ کرده است.

عربستان سعودی: بازیگر کلیدی در آینده نوار غزه

عربستان می‌تواند نقش محوری در آینده نوار غزه ایفا کند. این کشور علاوه بر منابع مالی لازم برای بازسازی غزه، برخلاف امارات، سیاستی بی‌طرف‌تر در تعامل با گروه‌های فلسطینی در پیش گرفته است.

در کنار امارات و بحرین، عربستان سعودی نیز در دوران بهار عربی، به‌شدت مخالف حماس بود، اما از آن زمان تاکنون رویکرد ملایم‌تری در قبال این گروه اتخاذ کرده است.

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، اخیراً به‌صورت علنی اعلام کرده است که اسرائیل در نوار غزه نسل‌کشی مرتکب شده است، در حالی که وزیر خارجه امارات، در اقدامی متفاوت، به‌صورت رسمی میزبان همتای اسرائیلی خود بوده است.

پیش از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، عربستان سعودی اسماعیل هنیه، رهبر حماس، را به ریاض دعوت کرده بود، فردی که بعدها در ژوئیه ۲۰۲۴ توسط اسرائیل ترور شد.