به گزارش اکوایران، سیستم سیاسی آلمان به گونه‌ای طراحی شده که نیروهای افراطی را کنار بزند. بااین‌حال، این کشور اکنون با واقعیت سیاسی جدیدی روبه‌رو است که به سمت جناح راست متمایل شده و حزب «آلترناتیو برای آلمان» (AfD)، که زمانی یک حزب منزوی بود، اکنون جایگاه محکمی در سیاست آلمان پیدا کرده است.

همان‌طور که نظرسنجی‌ها پیش‌بینی کرده بودند، محافظه‌کاران جریان اصلی آلمان در انتخابات روز یکشنبه بیشترین سهم از آرا را به دست آوردند و اکنون به دنبال تشکیل دولت جدید هستند، درحالی‌که حزب AfD در جایگاه دوم قرار گرفت. اما نباید این را کوچک شمرد. رتبه دوم برای حزبی که هرچند احتمالاً در نهایت به دولت نخواهد رسید، اما نفوذ بیشتری به دست خواهد آورد، یک موفقیت چشمگیر محسوب می‌شود.

به نوشته سی‌ان‌ان، این حزب از انتخابات قبلی در سال ۲۰۲۱ که تنها ۱۰.۳٪ آرا را به دست آورد، حمایت خود را دو برابر کرده است. اکنون AfD اولین حزب راست افراطی در تاریخ آلمان پس از جنگ جهانی دوم است که به چنین سطح گسترده‌ای از محبوبیت عمومی دست یافته و همچنین سهم خود از کرسی‌های پارلمان آلمان (بوندستاگ) را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.

حزب AfD به‌ویژه در شرق آلمان، که مدت‌هاست پایگاه قدرتمندی در آن دارد، رأی‌دهندگان زیادی را جذب کرده است. اما این حزب در برخی از حوزه‌های انتخابیه در غرب کشور نیز حمایت چشمگیری به دست آورده، ازجمله در شهر صنعتی گلزنکیرشن که با رکود اقتصادی و بیکاری بالا دست‌وپنجه نرم می‌کند و در شهر کایزرسلاوترن که در نزدیکی چندین پایگاه نظامی ایالات متحده، ازجمله پایگاه هوایی رامشتاین، قرار دارد.

مداخله آمریکایی‌ها

آلیس وایدل، رهبر مشترک حزب AfD پس از اعلام نتایج نظرسنجی‌های خروج از صندوق، در جمع هواداران خود در برلین گفت: «ما هرگز به این اندازه قدرتمند نبوده‌ایم، ما دومین نیروی بزرگ هستیم.»

فضای جشن انتخاباتی جناح راست افراطی در برلین سرشار از هیجان بود، به‌طوری که با اعلام نخستین نتایج نظرسنجی، افراد با شور و اشتیاق تشویق کرده و پرچم‌های آلمان را به اهتزاز درآوردند. 

در همین حال، فریدریش مرتس، رهبر حزب «اتحادیه دموکرات مسیحی» (CDU) و احتمالاً صدراعظم بعدی آلمان، پیروزی خود را اعلام کرد و در عین حال، از مداخله ایالات متحده در کارزار انتخاباتی آلمان انتقاد کرد. برخی چهره‌های برجسته دولت ترامپ علناً از حزب AfD حمایت کرده بودند.

مرتس این مداخلات را «کمتر از دخالت‌های مسکو نیست، بلکه به همان اندازه شدید، چشمگیر و در نهایت شنیع» توصیف کرد.

انتخابات آلمان

بزرگ‌ترین اپوزیسیون آلمان

حزب AfD که در سال ۲۰۱۳ در واکنش به سیاست‌های منطقه یورو شکل گرفت، مدت‌ها در حاشیه سیاست آلمان قرار داشت؛ کشوری که همچنان از گذشته نازی خود آسیب‌دیده و با احتیاط با هر حزب راست افراطی برخورد می‌کند.

این حزب نخستین کرسی‌های خود را در سال ۲۰۱۷ در بوندستاگ به دست آورد و به دلیل مواضع تند ضد مهاجرت و ضد اسلام خود، برای یافتن جایگاهی در رسانه‌های سنتی آلمان با چالش روبه‌رو بود. انتخابات اخیر، نخستین باری است که این حزب نامزدی برای مقام صدراعظمی معرفی کرده است.

حزب AfD خواستار اجرای سیاست «مهاجرت معکوس» شده است - سیاستی بحث‌برانگیز که از آن به عنوان اخراج گسترده مهاجران یاد می‌شود و مقایسه‌هایی با دوران نازی‌ها را برانگیخته است. مقامات آلمان این حزب را به‌طور رسمی به عنوان یک گروه مظنون به افراط‌گرایی راست‌گرا تحت نظر دارند و بخش‌هایی از آن نیز تحت مراقبت امنیتی دولتی قرار گرفته است.

به نظر می‌رسد که همه‌چیز تغییر کرده است. حزب AfD اکنون بزرگ‌ترین حزب اپوزیسیون در آلمان است و به یک رقیب جدی سیاسی تبدیل شده که دیگر نمی‌توان آن را نادیده گرفت. این حزب توانسته است بحث‌های سیاسی در آلمان را هدایت کند و احزاب جریان اصلی را وادار سازد که برای حفظ آرا، در موضوعات حساس اقدامات بیشتری انجام دهند.

صعود AfD بازتابی از روند گسترده‌تر در سراسر اروپا است، جایی که احزاب راست افراطی در کشورهای مختلف موفقیت‌های چشمگیری کسب کرده‌اند. خواه در هلند، فرانسه یا اتریش، دیگر نمی‌توان این احزاب را به‌راحتی به حاشیه راند، چرا که آن‌ها توانسته‌اند بخش قابل توجهی از آرا را به دست آورند، یا مانند ایتالیا، حتی زمام امور کشور را در دست بگیرند.

به گفته جما لومز، استاد علوم سیاسی تطبیقی در دانشگاه کیل، داشتن صدایی قدرتمند در پارلمان به این معناست که «حزب AfD می‌تواند از موضعی قوی‌تر بر احزاب اصلی فشار وارد کند».

او افزود: «افزایش حمایت‌ها باعث می‌شود که این حزب با جسارت بیشتری درباره موضوعاتی که برایش اهمیت دارد صحبت کند - موضوعاتی که احزاب اصلی از پرداختن به آن‌ها اکراه دارند.»

آلترناتبو برای آلمان

تلاش جمعی برای مقابله با AfD

تمام این مسائل این پرسش را مطرح می‌کند: آیا «دیوار آتش» - توافق نانوشته‌ای بین احزاب جریان اصلی آلمان برای جلوگیری از رسیدن AfD به قدرت - پایدار خواهد ماند؟

در نشانه‌ای از اعتماد به ‌نفس بالای این حزب، رهبر شاخه جوانان AfD، معروف به «آلترناتیو جوان» (JA)، در شب انتخابات به شبکه سی‌ان‌ان گفت که «مطمئن» است این دیوار پس از انتخابات یکشنبه فرو خواهد ریخت.

تصمیم جنجالی مرتس برای حمایت از یک لایحه مهاجرتی در ژانویه با کمک AfD می‌تواند نشانه‌ای اولیه از راهبرد او در دوران صدراعظمی‌اش باشد.

آرمیدا فن ری، پژوهشگر ارشد و رئیس برنامه اروپا در اندیشکده چتم هاوس لندن، گفت که این اقدام «یک تغییر بزرگ در سیاست آلمان محسوب می‌شد و انحرافی جدی از رویه گذشته است، چراکه همکاری با AfD تا پیش از این کاملاً غیرقابل قبول بود.»

او معتقد است که در «دیوار آتش» شکافی ایجاد شده است. 

فن ری پیش‌بینی می‌کند: «در پنج، ده یا پانزده سال آینده ممکن است دیگر اثری از این دیوار نباشد - شاید ابتدا در سطح منطقه‌ای، اگر نه در سطح ملی.» 

او افزود: «سؤال اصلی برای احزاب میانه این است که چطور باید به نگرانی‌های واقعی رأی‌دهندگان پاسخ داد، و چگونه می‌توان این کار را انجام داد بدون آنکه باعث تقویت راست افراطی شد.»

در همین حال، سیاستمداران AfD از هم‌اکنون نگاه خود را به انتخابات بعدی در سال ۲۰۲۹ دوخته‌اند - انتخاباتی که آن‌ها مصمم هستند در آن دیگر اثری از «دیوار آتش» باقی نمانده باشد. 

وایدل روز دوشنبه در برلین به خبرنگاران گفت: «فردریش مرتس تصمیم گرفته است که سیاست انسداد در برابر AfD را حفظ کند. ما این انسداد را غیردموکراتیک می‌دانیم. شما نمی‌توانید میلیون‌ها رأی‌دهنده را به‌طور کلی نادیده بگیرید.»

چرخش راست‌گرایانه مرتس، حرکتی پرمخاطره 

فردریش مرتس اکنون در موقعیتی حساس قرار دارد؛ او در تلاش است تا دولت جدیدی تشکیل دهد و هم‌زمان مسیر تازه‌ای را برای حزب اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) ترسیم کند. 

حزب CDU همواره در دوران پس از جنگ جهانی دوم نقش پررنگی در سیاست آلمان داشته و وحدت مجدد آلمان شرقی و غربی را نیز مدیریت کرده است.

بااین‌حال، از آخرین باری که این حزب در قدرت بود، همه‌چیز تغییر کرده است. 

این حزب دیگر از سیاست‌های لیبرال و «درهای باز» که در دوران آنگلا مرکل به‌عنوان مشخصه اصلی CDU شناخته می‌شد، پیروی نمی‌کند. مرتس متعهد شده است که حزب را به ریشه‌های محافظه‌کارانه‌اش بازگرداند، تلاشی که در راستای مقابله با نفوذ راست افراطی صورت می‌گیرد.

بااین‌حال، این چرخش به سمت راست بدون خطر نیست. چنین تغییری می‌تواند حزب AfD را بیش از پیش جسور کند، درحالی‌که پایگاه رأی‌دهندگان میانه‌رو CDU را نیز از این حزب دور سازد.

جما لومز، از دانشگاه کیل، این تصمیم را «پر از خطر» توصیف می‌کند.

او توضیح می‌دهد: «در حال حاضر، AfD تنها حزبی است که حاضر است درباره مهاجرت صحبت کند و راهکارهای رادیکالی برای حل این مشکل ارائه دهد.»

لومز هشدار داد: «اگر CDU در این فضا قرار بگیرد، ممکن است به‌عنوان نسخه‌ای کم‌رنگ‌تر از AfD تلقی شود. رأی‌دهندگان مطمئن هستند که AfD به‌طور جدی به محدودیت‌های مهاجرت اهمیت می‌دهد، اما شاید چندان متقاعد نشوند که این مسئله برای CDU نیز یک اولویت واقعی است.»

فردریش مرتس

چالش‌های دولت جدید 

دولت جدید مرتس احتمالاً شامل حزب سوسیال دموکرات (SPD)، حزب میانه‌رو چپ‌گرایی که در ائتلاف قبلی دولت آلمان نقش رهبری داشت، خواهد بود. SPD در انتخابات روز یکشنبه در جایگاه سوم قرار گرفت.

بااین‌حال، تشکیل ائتلاف می‌تواند فرایندی دشوار باشد، چراکه این دو حزب ممکن است در موضوعات کلیدی، به‌ویژه در سیاست خارجی، با یکدیگر اختلاف داشته باشند. هیچ تضمینی وجود ندارد که دولت جدید دچار همان عدم انسجام و ناتوانی در حکمرانی نشود که ائتلاف پیشین با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرد. 

بادهای فراآتلانتیکی 

درحالی‌که آلمان در مقایسه با همسایگان اروپایی خود نسبت به احزاب راست افراطی موضع سخت‌گیرانه‌تری داشته است، برخی از آلمانی‌ها اکنون بر این باورند که زمان شکستن این تابوها فرا رسیده است.

متحد قدرتمند AfD در آن سوی اقیانوس اطلس، این نگاه را تقویت کرده است.

ایلان ماسک، میلیاردر حوزه فناوری، در یک حضور غیرمنتظره در ژانویه، در مراسم آغاز کارزار انتخاباتی AfD سخنرانی کرد. او گفت: «تمرکز بیش از حدی روی احساس گناه نسبت به گذشته وجود دارد و ما باید از این مرحله عبور کنیم.» 

این سخنان، که بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های AfD است، با تشویق پرشور حضار مواجه شد.

در همین حال، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، جی‌دی ونس، در سخنرانی تند خود در کنفرانس امنیتی مونیخ به رهبران اروپایی هشدار داد که در یک دموکراسی «جایی برای دیوارهای آتش وجود ندارد».

مرتس اکنون باید با دولت ترامپ که رقیب اصلی‌اش را تحسین کرده و ظاهراً در صدد تضعیف روابط امنیتی بلندمدت میان اروپا و ایالات متحده است، کار کند.

در شرایط کنونی، وجود یک دولت قوی در برلین و اروپایی متحد بیش از هر زمان دیگری حیاتی به نظر می‌رسد. قاره اروپا در جستجوی رهبری سیاسی جدید است، درحالی‌که ترامپ بدون در نظر گرفتن این قاره، مذاکرات صلح اوکراین را پیش می‌برد.

برای مرتس، استقلال اروپا از ایالات متحده به یکی از اولویت‌های اصلی تبدیل شده است. او در یک مناظره تلویزیونی با سایر رهبران احزاب در شامگاه یکشنبه تأکید کرد: «اولویت مطلق من این خواهد بود که اروپا را در سریع‌ترین زمان ممکن تقویت کنیم تا گام‌به‌گام بتوانیم به استقلال واقعی از آمریکا دست یابیم.»

درحالی‌که احزاب جریان اصلی آلمان موفق شده‌اند از روی کار آمدن یک دولت افراطی راست‌گرا جلوگیری کنند، چالش‌های مرتس تازه آغاز شده است.