آیا دلار قربانی نظم نوین ترامپ خواهد شد؟

به گزارش اکوایران، دونالد ترامپ چالشی بی‌سابقه را علیه نظم ژئوپلیتیکی که برای دهه‌ها پابرجا بوده است، آغاز کرده است. یکی از قربانیان احتمالی این تغییرات اما احتمالا دلار آمریکا است.

به گزارش وال‌استریت‌ژورنال، تنها در چند هفته، افزایش شدید تعرفه‌ها و عدم اطمینان در مورد تجارت، نگرانی‌هایی را در مورد کاهش رشد اقتصادی ایالات متحده برانگیخته است. هم‌زمان، تغییرات عمده در سیاست خارجی آمریکا باعث افزایش خوش‌بینی نسبت به اقتصاد اروپا شده است که این امر منجر به کاهش شدید ارزش دلار در برابر یورو، افزایش رکوردی سهام اروپا، و جهش شدید بازده اوراق قرضه آلمان شده است؛ جهشی که از زمان سقوط دیوار برلین بی‌سابقه بوده است.

شاخص دلار وال استریت ژورنال در هفت هفته از نه هفته گذشته کاهش یافته است، و تقریباً تمام سودهایی را که پس از انتخابات ۵ نوامبر به دست آمده بود، از بین برده است.

اگر این آشفتگی مالی ادامه یابد، می‌تواند پیامدهایی گسترده بر جریان‌های سرمایه‌گذاری جهانی و جهت‌گیری گردشگری بین‌المللی داشته باشد.

رهبران سیاسی ایالات متحده برای نسل‌ها از برتری دلار در سیستم مالی جهانی حمایت کرده‌اند، تا حدی به این دلیل که این جایگاه باعث کاهش هزینه‌های استقراض دولت شده است. هزینه‌های بالای آمریکا در بخش دفاعی نیز به تقویت این موقعیت کمک کرده است، زیرا کسری بودجه آمریکا عمدتاً از طریق سرمایه‌گذاران خارجی تأمین می‌شود که حدود یک‌سوم بدهی‌های این کشور را در اختیار دارند.

اما اکنون، ترامپ و برخی از مشاورانش آشکارا اعلام کرده‌اند که می‌خواهند منابع کمتری را برای حفاظت از متحدان آمریکا هزینه کنند. آن‌ها همچنین به دنبال تضعیف ارزش دلار هستند تا با ارزان‌تر کردن کالاهای آمریکایی برای خریداران خارجی، تولید داخلی را تقویت کنند.

به گفته لوید بلنکفین، مدیرعامل سابق گلدمن ساکس: «وقتی این سیاست‌ها را در سطح کلان بررسی می‌کنید، یک منطق در آن‌ها وجود دارد. ریسک برای بازارها، بی‌ثباتی کوتاه‌مدت است. اما من فکر می‌کنم کشور ما در بلندمدت بهتر خواهد شد، حتی اگر مجبور باشیم چند هزار دلار بیشتر برای خرید یک خودرو پرداخت کنیم، به شرطی که نیروی کار ما بتواند محصولات بیشتری تولید کند و قدرت خرید بالاتری داشته باشد.»

با این حال، بسیاری از تحلیلگران وال استریت از پیامدهای منفی این تغییرات نگران هستند. کاهش ارزش دلار واردات را گران‌تر می‌کند، که به افزایش تورم منجر شده و توانایی فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره را محدود می‌کند. همچنین، خروج سرمایه از دارایی‌های آمریکا که موجب کاهش ارزش دلار می‌شود، می‌تواند قیمت سهام را کاهش دهد و هزینه‌های استقراض دولت را افزایش دهد.

البته، کمتر کسی معتقد است که دلار آمریکا با سقوطی ناگهانی مواجه خواهد شد، زیرا نرخ بهره در ایالات متحده همچنان از بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته بالاتر است و همین امر، سرمایه‌گذاری خارجی را تضمین می‌کند.

با این حال، کیتی نیکسون، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در نورتن تراست ولث منیجمنت، هشدارداد: «اتفاقاتی که در چند هفته اخیر رخ داده، این پتانسیل را دارد که یک نقطه عطف اساسی باشد.»

کاهش اخیر ارزش دلار بسیاری از سرمایه‌گذاران را غافلگیر کرده است. بسیاری تصور می‌کردند که ترامپ مانند یک جمهوری‌خواه سنتی حکومت خواهد کرد، یعنی تمرکز بر کاهش مالیات‌ها و حذف مقررات دولتی.

پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، پیش‌بینی‌ها درباره رشد اقتصادی سریع‌تر، همراه با تعرفه‌های نسبتاً محدود، باعث افزایش ارزش سهام و دلار شد.

اما اکنون، سرمایه‌گذاران در حال تجدیدنظر در این فرضیات هستند. ترامپ تعرفه‌های سنگینی بر کالاهای وارداتی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا اعمال کرده و تهدید به افزایش بیشتر آن‌ها کرده است که بلافاصله با اقدامات تلافی‌جویانه از سوی کانادا و چین مواجه شد. دولت او همچنین هزاران کارمند فدرال را اخراج کرده است. و بحث درباره کاهش مالیات‌ها تقریباً به حاشیه رفته است.

این تحولات نشان می‌دهد که سیاست‌های اقتصادی ترامپ، برخلاف انتظارات اولیه، ممکن است تأثیری عمیق بر نقش آمریکا در اقتصاد جهانی و موقعیت دلار داشته باشد.

همه این تحولات باعث کاهش انتظارات از رشد اقتصادی آمریکا شده است. سرمایه‌گذاران تقریباً به همان اندازه که نگران تعرفه‌ها هستند، از عدم اطمینان پیرامون سیاست‌های تجاری ترامپ هراس دارند، چرا که این سیاست‌ها می‌توانند قیمت کالاهای مصرفی را افزایش دهند.

در همین حال، امیدها نسبت به آینده اقتصادی اروپا افزایش یافته است. این مسئله تا حدی ناشی از داده‌های اقتصادی مطلوب اخیر است، اما بخش بزرگی از آن نیز به تصمیم اروپا برای افزایش هزینه‌های نظامی پس از تنش علنی ترامپ با رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، در کاخ سفید در اواخر فوریه بازمی‌گردد.

مقامات اروپایی که دیگر مطمئن نیستند آمریکا از منافع آن‌ها دفاع کند، تصمیم گرفته‌اند به سیاست‌های گذشته خود پایان دهند. چند روز پس از درگیری ترامپ و زلنسکی، رهبران آلمان اعلام کردند که با کنار گذاشتن دهه‌ها محدودیت، استقراض بیشتری را برای تأمین مالی افزایش توان نظامی خود آزاد خواهند کرد.

اتحادیه اروپا نیز طرحی را برای تأمین صدها میلیارد یورو برای هزینه‌های دفاعی ارائه داد و قوانین مالی سختگیرانه را در سطح ملی تسهیل کرد.

برای سرمایه‌گذاران، مهم‌ترین نکته در این تحولات این بود که آن‌ها سرمایه‌گذاری‌های پایدار و طولانی‌مدت را نوید می‌دادند.

در گذشته، یورو در مقاطع مختلف در برابر دلار افزایش یافته است، اما این بار، این روند می‌تواند پایدارتر باشد. سونو وارگه‌س، استراتژیست بازارهای جهانی در شرکت مشاوره مالی کارسون، گفت: «این فقط یک اقدام موقتی، مانند بسته‌های محرک اقتصادی دوران کرونا نیست.»

تا این لحظه، کاهش ارزش دلار نسبتاً محدود بوده است، به‌طوری که هنوز تأثیر عمده‌ای بر صادرات آمریکا نداشته است.

با این حال، این روند باعث جلب توجه وال استریت شده است، زیرا با اهداف دیرینه ترامپ سازگار است. ترامپ بارها استدلال کرده که دلار باید ضعیف‌تر شود و سال گذشته گفته بود که «قدرت بیش از حد دلار یک فاجعه برای تولیدکنندگان آمریکایی است.»

استیون میران، رئیس جدید شورای مشاوران اقتصادی کاخ سفید، سال گذشته در مقاله‌ای چند ایده غیرمتعارف درباره تضعیف دلار توسط ترامپ مطرح کرد. یکی از این پیشنهادها، وضع هزینه‌های اضافی بر خریداران خارجی اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا بود.

برخی در وال استریت این ایده‌ها را جدی گرفته‌اند. اریک استین، رئیس سرمایه‌گذاری در Voya Investment Management، می‌گوید که یکی از دلایل کاهش ارزش دلار این است که سرمایه‌گذاران از برنامه‌های احتمالی دولت ترامپ آگاه شده‌اند.

با این حال، برخی دیگر تردید دارند که سیاست‌های ترامپ واقعاً طبق برنامه پیش برود.

برد ستسر، عضو ارشد شورای روابط خارجی، معتقد است که یکی از موانع تضعیف دلار، تعهد ترامپ به کاهش مالیات‌ها است که باعث افزایش کسری بودجه فدرال می‌شود.

او توضیح داد: «نیاز دولت آمریکا به استقراض بیشتر برای تأمین این کسری بودجه، بازده اوراق قرضه خزانه‌داری را بالا نگه می‌دارد و همین امر باعث تقویت ارزش دلار خواهد شد، زیرا سرمایه‌گذاران جهانی همچنان به دنبال دارایی‌هایی با بازده بالا خواهند بود.»

در سناریوی دیگر، اگر دلار به کاهش خود ادامه دهد، ممکن است ترامپ موفق شود کسری تجاری آمریکا را کاهش دهد، اما تنها به این دلیل که اقتصاد آمریکا وارد دوره‌ای از رکود خواهد شد.

ممکن است برخی سرمایه‌گذاران خارجی وسوسه شوند که دارایی‌های خود را از آمریکا خارج کنند. اما جایگزین‌های موجود، مانند اروپا، نیز مشکلات خاص خود را دارند.

رابرت روبین، وزیر خزانه‌داری در دوران کلینتون و مدیر سابق گلدمن ساکس گفت: «همه این‌ها باعث افزایش عدم اطمینان در بازارهای جهانی شده است.»

او سپس افزود: «اما در عین حال، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی کجا خواهند رفت؟»