به گزارش اکوایران، با نزدیک شدن به فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه ایران، پس از رای نیاوردن قطعنامه پیشنهادی چین و روسیه در شورای امنیت، واکنشهای متعددی از سوی تحلیلگران و سیاستمداران ایرانی در این خصوص مطرح شده است. از هشدارها درباره شکنندگی اقتصاد ایران در برابر فشارهای جدید و اظهارات برخی از نمایندگان مجلس که فعال شدن اسنپ بک را یک فرصت تلقی کردند.
همچنین عباس عراقچی، وزیر امور خارجه پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرد: موضع ایران درباره اسنپبک روشن است؛ این اقدام غیرقانونی، بیاعتبار و فاقد وجاهت است. حملات نظامی شکست خوردهاند. اسنپبک نیز شکست خواهد خورد. تنها راهحل، گفتوگوست. برجام این را ثابت کرده است. ایران هرگز در برابر فشار سر خم نخواهد کرد. ما تنها به احترام پاسخ میدهیم. انتخاب روشن است، تشدید تنش یا دیپلماسی. مسئولیت بر عهده کسانی است که تعهدات خود را نقض کرده و حقوق بینالملل را تضعیف کردهاند.
در این گزارش نگاهی انداختیم به موجی از واکنشها که در فضای سیاسی و رسانهای کشور به راه افتاده است.
عطریانفر: تابآوری جامعه بسیار کاهش یافته
محمد عطریانفر، فعال سیاسی و عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در گفتوگو با اکوایران به پیامدهای احتمالی اجرایی شدن اسنپبک پرداخت.
عطریانفر به پیامدهای اقتصادی تحریمها اشاره کرد و گفت: آثار و تبعات اقتصادی تحریمها روشن است. بارها تأکید شده که تحریمها آسیب جدی به اقتصاد ایران وارد کرده و بهویژه تحریمهای گسترده آمریکا بسیار بیشتر از تحریمهای سازمان ملل خسارتزا بوده است. البته تحریمهای سازمان ملل نیز کماثر نیست، اما اگر ظرفیت تحریمهای جدید به تحریمهای پیشین اضافه شود، نوسانات شدید اقتصادی و فشار بر معیشت مردم اجتنابناپذیر خواهد بود.
او همچنین با اشاره به اینکه زیر ساختهای اقتصادی و اجتماعی ایران امروز آسیبپذیرتر از قبل هستند، عنوان کرد که تورم مزمن، کسری بودجه و کاهش اعتماد عمومی شرایطی ایجاد کرده که تاب آوری جامعه در برابر فشارهای خارجی کاهش یافته است.
دو راهی بزرگ پس از مکانیسم ماشه؛ توافق حداکثری یا تقابل نظامی
رحمن قهرمانپور، کارشناس مسائل بینالملل نیز در واکنش به این مکانیسم در سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد یادداشتی نوشت.
او نوشت: «باید گفت که فعالسازی مکانیسم ماشه ما را به سوی گزینههای حداکثری سوق خواهد داد؛ حداکثری هم به معنای تقابل نظامی و هم حداکثری به معنای توافق دیپلماتیک. به بیان سادهتر، در فردای پس از فعالسازی مکانیسم ماشه، دیگر امکان یک توافق محدود دیپلماتیک بین ایران و غرب وجود ندارد و از طرف دیگر ادامه وضع ناپایدار نظامی موجود میان ایران و اسرائیل و آمریکا نیز چندان محتمل نیست.
اکنون باید دید که آیا معادلات قدرت، دو طرف را به سمت گزینه توافق حداکثری سوق خواهند داد یا در نقطه مقابل باعث محتملتر شدن گزینه تقابل نظامی خواهند شد؟ این سوالی است که هنوز جواب روشنی برای آن وجود ندارد و تحولات آینده میتواند در فهم احتمال تحقق هر یک از این دو سناریو به ما کمک کند.
قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین برای تمدید ۶ماهه مکانیسم ماشه بیشتر از آنکه تلاشی برای توقف فعالسازی مکانیسم باشد، علامتی از سوی روسیه و چین برای ایفای نقش بیشتر و موثرتر در دوران پس از فعالسازی اسنپبک است.»
تعدادی از نمایندگان مجلس نیز در صفحات شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس به این تحولات و فعال شدن مکانیسم ماشه، واکنش نشان دادند.
رسایی: برجام با اعمال مکانیسم ماشه دفن شد
حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس نوشت: «در لشکر علی بن ابیطالب(ع) هم اشعث کندی بود هم مالک اشتر. اشعث تمام تلاشش را کرد تا حکمیت پذیرفته شود و مالک تمام تلاشش را کرد تا حکمیت تحمیل نشود. ده سال از روزی که برجام را تحمیل کردند، گذشت و به تعبیری دیشب با اعمال مکانیسم ماشه، عملا دفن شد.
وقت آن است که هر کس به نقشی که در این ده سال داشته نگاه کند. آیا مثل اشعث کندی برای تحمیل برجام و مذاکرات بیحاصل با آمریکا تلاش کرده یا مثل مالک هر چه داشت به میدان آورد تا جلوی تحمیل این خسارت محض را بگیرد.»
رضایی: بانیان برجام مردم را هراسان نکنند
ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نوشت: «اسنپ بک فعال شد، دلواپسان سالها قبل پیشبینی کرده بودند. منهای تاثیر روانی، تحریمهای شورای امنیت چیز جدیدی به تحریمهای حداکثری فعلی اضافه نمیکند، بانیان و حامیان برجام مردم را هراسان نکنند.»
نجابت: چارهای جز قوی شدن نداریم
روحالله نجابت، عضو کمیسیون امنیت ملی نیز نوشت: «ما برای توقف مکانیسم ماشه سخاوتمندانه عمل کردیم؛ از توافق قاهره تا ارائه پیشنهادات متنوع. از ابتدا روشن بود که آنها از چنین ابزاری، صرفنظر نخواهند کرد اما ۱۰ سال زمان لازم بود تا خوشباوران به آمریکا و اروپا؛ نتیجه اعتمادشان را تجربه کنند. اکنون چارهای جز قوی شدن نداریم.»
مکانیسم ماشه، تهدید که فرصت است
بهروز محبی نجمآبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه نوشت: «مکانیسم ماشه فعال شد. در این تهدید فرصتی است که تا کنون سابقه نداشته است. همیشه رفتار غربیها مبتنی بر زیاده خواهی و رفتارهای ناشایست و قلدرمابانه بوده است. ملت ایران کمر دشمنان خود را خواهد شکست. پیمانهای گسترده با چین و روسیه و هند و آمریکای لاتین باید از فردا کلید بخورد.»
بالاخره ماشه پر صدا چکانده شد
مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی نوشت: «وقت تدبیر؛ از آقای عراقچی متشکرم. گرچه با تمدید اسنپ بک مخالف بود، در چارچوب سیاستهای نظام تلاش بسیاری کرد. تصمیم غرب برای تقابل صددرصد با ایران، ۲۳خرداد وسط مذاکره و داخل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ گرفته شد نه ۴مهر. بالاخره ماشه پُرصدا چکانده و تمام شد. بد است؟ حتما، ولی تمدید بدتر بود.»
زنگنه: 6 مهر روز ملی قطع امید از آمریکا
محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه نوشت: «ضمن سپاس از همه اقدامات دستگاه دیپلماسی و شورای امنیت ملی کشور؛ به حول و قوه الهی ۲۸ سپتامبر (۶ مهر) به روز ملی قطع کامل امید از آمریکا و غرب تبدیل و سرآغاز تحول اقتصادی با تکیه بر ظرفیتهای درونی و تعمیق پیوندهای اقتصادی با کشورهای شرق، همسایه و دوست خواهد شد.»
جلیلی: #خسارت_محض !
سعید جلیلی نیز در حساب ایکس خود، توئیت قدیمی خود را بازنشر کرد و برجام و روند مذاکرات آن را با #خسارت_محض یاد کرد.
فلاحتپیشه: جشن افراطیون برای بازگشت تحریمها باورکردنی نیست
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس نوشت: «جشن افراطیون برای بازگشت تحریمها باورکردنی نیست. سالها ملت تاوان گفتار و کردار کسانی را دادهاس که ایرانی نیستند. فضای فکری آنها با بدبختیهای مردم متفاوت و سفره رنگین آنها حاصل زجر کودکانی است که سر بیشام بر بالین میگذارند.»