به گزارش اکوایران، به منظور تامین امنیت غذایی لازم است تولید محصولات کشاورزی همگام با رشد جمعیت و افزایش تقاضا، بیشتر شود. از طرفی افزایش یا کاهش قیمت محصولات کشاورزی هم بر تقاضای این محصولات اثرگذار است. لذا عملکرد این بخش و تغییرات قیمت آن بر رفاه جامعه اثر گذاشته و از موارد مورد توجه سیاست‌گذاران است.

بانک مرکزی در جدیدترین گزارش خود خبر از کاهش تورم نقطه به نقطه تولیدکننده برای محصولات بخش کشاورزی در آذر امسال نسبت به ماه آبان و آذر سال گذشته داده است. این خبر به معنای کاهش قیمت محصولات بخش کشاورزی نیست. بلکه نشان می‌دهد در آذر امسال نسبت به آذر 1401، قیمت محصولات کشاورزی در مبدأ تولید و پیش از رسیدن به بازار مصرف با سرعت کمتری بالا رفته است.

البته محصولات بخش کشاورزی از 4 گروه تشکیل شده‌اند و تغییر قیمت این گروه‌ها، تورم بخش کشاورزی را مشخص می‌‎کند. این 4 گروه شامل «کاشت محصولات سالانه (غیردائمی)»، «کاشت محصولات چندساله (دائمی)»، «پرورش حیوانات» و «ماهیگیری و آبزی‌پروری» است.

 بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم نقطه ای تولیدکننده امسال در 2 گروه کاشت محصولات غیردائمی و پرورش حیوانات کمتر شده است. در مقابل این نرخ برای کاشت محصولات دائمی و ماهیگیری و آبزی پروری بالا رفته است.

کاهش تورم نقطه‌ای تولیدکننده بخش کشاورزی

بانک مرکزی در جدیدترین گزارش خود، در آذر امسال میزان افزایش مستمر سطح عمومی قیمت‌های تولیدکننده (تورم) را به قیمت ثابت سال 95 منتشر کرده است. بنابر گزارش این سازمان، تورم نقطه به نقطه تولیدکننده بخش «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» در آذر امسال 38.8 درصد بوده است. به بیان دیگر در آذر امسال قیمت‌ محصولات کشاورزی در مبدا و پیش از رسیدن به دست مصرف کننده نهایی 38.8 درصد بیشتر از همین قیمت‌ها در آذر 1401 بوده است.

بررسی‌ها خبر از آن می‌دهد که این عدد در مقایسه با آذر سال گذشته، کاهش 13 واحد درصدی داشته است. این به معنای کمتر شدن سطح قیمت محصولات بخش کشاورزی در مبدا تولید نیست. بلکه نشان می‌دهد در آذر امسال، سطح قیمت‌ها در مقایسه با آذر سال گذشته افزایش پیدا کرده، اما سرعت بالارفتن قیمت‌ها کمتر شده است.

 البته آن‌چه تاکنون مطرح شده، تورم نقطه‌ای تولیدکننده کل بخش کشاورزی بوده است. این بخش خود از چند گروه تشکیل شده که تورم آن‌ها، تورم کل بخش کشاورزی را تشکیل می‌دهد. در ادامه به صورت مجزا در هر گروه تغییرات تورم نقطه‌ای تولیدکننده بخش کشاورزی مورد بررسی قرار گرفته است.

021108

اُفت تورم نقطه ای پیشران در محصولات غیردائمی و پرورش حیوانات

سبزی‌های ریشه در آذر امسال ارزان‌تر شد

تورم تولیدکننده بیان می‌کند که قیمت کالاها در مبدا تولید و پشت درب کارخانه به صورت مستمر چقدر افزایش داشته است. این شاخص به 3 حالت فصلی، نقطه به نقطه و سالانه منتشر می‌شود. تورم نقطه به نقطه تولید کننده نشان می‌دهد که تغییر قیمت کالاها در مبدا تولید در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل چگونه بوده است.

باید توجه داشت که افزایش قیمت کالاها پیش از رسیدن به دست مصرف کننده می‌تواند منجر به افزایش قیمت کالاهای فروشندگان بازاری و واسطه ای شود. لذا تورم تولیدکننده در برخی مواقع می‌تواند هشداری برای افزایش تورم مصرف کننده هم باشد. به همین دلیل از تورم تولیدکننده، با عنوان تورم «پیشران» هم یاد شده است.

همانطور که اشاره شد بخش کشاورزی از 4 گروه تشکیل شده و تغییرات تورم نقطه به نقطه کل آن، نتیجه تغییر تورم نقطه‌ای پیشران هریک از این گروه ها است. این گروه‌ها شامل؛ «کاشت محصولات سالانه (غیردائمی)»، «کاشت محصولات چندساله (دائمی)»، «پرورش حیوانات» و «ماهیگیری و آبزی‌پروری» است.

داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد در آذر امسال این نوع تورم برای دو گروه در بخش کشاورزی کمتر شده است. این دو گروه شامل «محصولات سالانه (غیردائمی)» و «پرورش حیوانات» است.

 در گروه «کاشت محصولات سالانه (غیردائمی)» تورم تولیدکننده در آذر امسال نسبت به آذر 1401، کاهش 34.2 واحد درصدی داشته است. لذا می‌توان گفت اگرچه قیمت کشت محصولات سالانه در آذر امسال بالا رفته است، اما این افزایش قیمت در مقایسه با آذر 1401 کمتر بوده است.

این گروه همچنین کمترین میزان تورم نقطه به نقطه تولیدکننده را با نرخ 22 درصدی در بین 4 گروه بخش کشاورزی داشته است.

گروه کاشت محصول سالانه خود از 8 زیرگروه تشکیل شده است. داده ها حاکی از آن است که از میان این زیرگروه‌ها، تورم تولیدکننده نقطه به نقطه «سبزی‌های بوته‌ای» به 119.2 درصد رسیده است. این رقم بیشترین مقدار تورم نقطه ای تولیدکننده در گروه کشت محصولات سالانه بوده و در مقایسه با تورم نقطه ای تولیدکننده در آذر 1401، بالغ بر 106 واحد درصد بیشتر شده است.

همچنین از میان 8 گروه محصول غیردائمی در آذر 1402، کمترین میزان تورم تولیدکننده را زیرگروه «سبزی‌های ریشه ای» به ثبت رسانده است. به بیان دقیق‌تر در آذر سال جاری و در مبدا تولید، قیمت سبزی‌های ریشه‌ای نسبت به ماه مشابه سال 1401 به میزان 6.3 درصد کمتر شده است. این در حالی است که محصولات این گروه در آذر سال گذشته، بیشترین میزان تورم نقطه ای تولیدکننده را در میان تمام زیرگروه‌های بخش کشاورزی به ثبت رسانده است.

021108

تورم نقطه‌ای پیشران  پرورش گوسفند و بز از 150 درصد گذشت

دومین گروهی که تورم تولید کننده آن در آذر سال جاری نسبت به آذر 1401  پایین آمده، گروه «پرورش حیوانات» است. تورم نقطه به نقطه پیشران این گروه در آذر امسال به 70 درصد رسیده است. این در حالی است که این نرخ در آذر سال گذشته 86.4 بوده و با گذشت یکسال کاهش یافته است.

گروه «پرورش حیوانات» خود از 3 زیرگروه تشکیل شده است. بیشترین تورم نقطه به نقطه پیشران در گروه پرورش حیوانات، متعلق به پرورش گوسفند و بز بوده و معادل 151 درصد است. این رقم در مقایسه با تورم نقطه به نقطه آذر 1401، بالغ بر 80 واحد درصد بالا رفته و بیشترین تورم تولیدکننده نقطه ای سالانه در میان زیرگروه‌های مختلف بخش کشاورزی است. در مقابل تورم پیشران نقطه ای در 2 زیرگروه «پرورش گاو و گاومیش» و «پرورش ماکیان» کمتر شده است.

تورم 94 درصدی ماهیگیری و آبزی‌پروری

در سمت دیگر این طیف، تورم پیشران تولیدکننده برای 2 گروه دیگر از محصولات بخش کشاورزی بیشتر شده است. این دو زیر گروه شامل «ماهیگیری و آبزی پروری» و «کاشت محصولات چند ساله(دائمی)» است.

در آذر امسال، تورم تولیدکننده محصولات زیرگروه «ماهیگیری و آبزی پروری» 81.5 واحد درصد بالا رفته و در سطح 90.5 درصد ایستاده است. به بیان دقیق تر در آذر امسال محصولات ماهیگیری و آبزی پروری در مبدا تولید و پیش از رسیدن به دست مصرف کننده نهایی 90.5 درصد گرانتر از آذر 1401 بوده است.

محصولات این گروه از سه زیر گروه ماهی آب‌های جنوب، ماهی آب‌های شمال و آبزی پروری تشکیل شده اند. تورم پیشران نقطه به نقطه هر سه زیرگروه در آذر امسال بیشتر شده است.

همچنین تورم پیشران نقطه ای کاشت محصولات چند ساله در آذر امسال 32.1 درصد بوده که نسبت به تورم نقطه‌ای آذر 1401، افزایش 4.2 واحد درصدی داشته است.