به گزارش اکوایران، برنامه سفر آسیایی پر هیاهوی نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده در شرایطی منتشر شده که در آن نام تایوان به چشم نمی‌خورد. روزنامه نیویورک تایمز با انتشار گزارشی ابعاد این مسئله را بررسی کرده است.

تور آسیایی پر هیاهو

انتظار می‌رود نانسی پلوسی، رئیس‌ مجلس نمایندگان ایالات متحده، روز دوشنبه وارد سنگاپور شود. توقف در این کشور بخشی از تور آسیایی اوست که نگرانی‌های فراوانی را از جمله در بالاترین سطوح دولت ایالات متحده برانگیخته، چرا که مخاطراتی جدی را نسبت به تشدید خطرناک تنش‌ها با چین به دلیل توقف احتمالی در تایوان ایجاد کرده است.

پلوسی در برنامه خود اعلام نکرده که آیا از تایوان –به عنوان یک دموکراسی خودمختار 23 میلیون نفری که چین مدعی است جزئی از سرزمینش است- دیدن خواهد کرد یا خیر. او در ماه‌های پیش هم وعده داده بود که به این جزیره سفر کند، اما به دلیل ابتلا به ویروس کرونا این سفر به تعویق افتاد. اخیراً، زمانی که از او در مورد برنامه سفرش پرسیده شد، گفت که «برای ما مهم است که از تایوان حمایت کنیم».

امروز (یک‌شنبه) خانم پلوسی جزئیات بیشتری را در مورد برنامه سفر خود فاش کرد که پیش از این به دلیل نگرانی‌های امنیتی از افشای آن خودداری کرده بود. دفتر او در بیانیه‌ای اعلام کرد که سفر او -که  هیئت کوچکی از نمایندگان کنگره او را همراهی می کند- شامل دیدارهایی از سنگاپور، مالزی، کره‌جنوبی و ژاپن خواهد بود تا بر امنیت متقابل، مشارکت اقتصادی و حکومت دموکراتیک در منطقه هند و پاسیفیک تمرکز کند.

سفر در میانه لحظه حساس در روابط چین-آمریکا

احتمال سفر پلوسی به تایوان –به عنوان بالاترین مقام آمریکایی از سال 1997، زمانی که نیوت گینگریچ، رئیس قبلی مجلس نمایندگان آمریکا به این کشور سفر کرد- در لحظه حساسی در روابط ایالات متحده و چین رخ می‌دهد. دولت بایدن به طور فزاینده‌ای نگران این است که شی جین پینگ، رهبر چین، ممکن است طی یک‌سال‌ونیم آینده تلاش کند –حتی با زور- علیه استقلال تایوان اقدام کند.

شی، به عنوان اقتدارگراترین رهبر چین طی دهه‌های اخیر، متعهد شده تا اتحاد مجدد با تایوان را دنبال کند، هرچند او جدول زمانی مشخصی را تعیین نکرده است. برخی تحلیل‌گران نگرانند که او ممکن است برای نشان دادن موضعی سختگیرانه -احتمالاً از جمله اقدام نظامی- در برابر هرگونه چالشی پیش از برگزاری کنگره مهم حزب کمونیست چین در پاییز امسال تحت فشار قرار گیرد - انتظار می‌رود در کنگره آتی او برای سومین بار به عنوان رهبر انتخاب شود.

ظاهرا بایدن نسبت به خطر درگیری با چین در صورت دیدار خانم پلوسی اشاره کرده است. او اخیراً در پاسخ به سؤال خبرنگاران در مورد این سفر گفت که از نظرارتش در حال حاضر این ایده خوبی نیست. بایدن هم‌چنین روابط ایالات متحده با متحدان آسیایی را به عنوان وزنه تعادلی بالقوه در برابر ظهور چین توصیف کرده است.

بازی با آتش؛ شبح درگیری نظامی

چین مشخص نکرده که در صورت انجام دیدار پلوسی از جزیره چه واکنشی نشان خواهد داد. بر اساس بیانیه دولت چین، طی تماس تلفنی دو ساعته بین شی و بایدن در روز پنجشنبه، که اولین گفت‌وگوی مستقیم آن‌ها طی چهار ماه گذشته بود، شی به بایدن نسبت به «بازی با آتش» در مورد موضوع تایوان هشدار داد و به صراحت از رئیس‌مجلس آمریکا نامی برده نشد.

اما دیگران در تقبیح این بازدید احتمالی صریح‌تر بوده‌اند. سخنگوی وزارت خارجه چین، ژائو لیجیان، هفته گذشته به خبرنگاران گفت که در صورت سفر پلوسی به تایوان، چین «اقدامات سخت و قاطعی« اتخاذ خواهد کرد و ایالات متحده «مسئول تمام عواقب جدی» آن خواهد بود. برخی از تحلیل‌گران سیاسی و مفسران رسانه‌های دولتی احتمال کرده‌اند که چین از نیروی هوایی خود برای جلوگیری از این سفر استفاده می‌کند -که شبح درگیری نظامی را افزایش می‌دهد.

ارتش چین روز شنبه اعلام کرد که رزمایشی را در آب‌های جنوب شرقی استان فوجیان در حدود 80 مایلی تایوان انجام داده است. سخنگوی نیروی هوایی چین هم روز یک‌شنبه بدون ذکر تاریخ گفت که هواپیماهای جنگنده این کشور در اطراف تایوان به پرواز درآمدند تا توانایی دفاع از تمامیت ارضی را افزایش دهند.

موضعی دیرینه

به گفته کاخ سفید، دولت بایدن اصرار دارد که موضعش در قبال تایوان تغییر نکرده -پیامی که بایدن طی تماس تلفنی خود به شی منتقل کرد. سیاست دیرینه آمریکا، بدون تایید موضع چین مبنی بر این‌که تایوان بخشی از قلمرو آن است، تصدیق می کند که ایالات متحده از جزیره محافظت خواهد کرد، بدون اینکه دقیقاً بگوید چگونه.

با این حال، در آمریکا، رئیس جمهور اختیارات رسمی کمی در مورد پلوسی و برنامه‌های سفر او دارد. و افزایش احساسات ضدچین در هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه باعث می‌شود که بایدن از ابراز مخالفت آشکارا با این سفر جلوگیری کند.

فضای تنگ سیاست داخلی؛ پلک اول را کی می زند؟

برخی از تحلیلگران چینی و آمریکایی خطر تشدید تنش نظامی را کم‌اهمیت جلوه داده و خاطرنشان کردند که احتمالاً شی می‌خواهد از اتفاقی غیرقابل پیش‌بینی بودن پیش از برگزاری کنگره آتی حزب جلوگیری کند. روز جمعه، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید به خبرنگاران گفت که ایالات متحده هیچ مدرکی دال بر فعالیت نظامی قریب الوقوع چین علیه تایوان ندیده است.

به گفته چن چی، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه تسینگ‌هوا در پکن: «در عین حال، سیاست داخلی، هم در چین و هم در ایالات متحده، فضای کمی برای کاهش تنش‌ها باقی گذاشته است». چن در مصاحبه‌ای با خبرنگار شین هوا، خبرگزاری دولتی چین، گفته که اگر پلوسی تصمیم بگیرد از تایوان بازدید نکند، ممکن است برای دموکرات‌ها هزینه سیاسی داشته باشد. و چین نمی توانست در مواجهه با یک اقدام تحریک‌آمیز محسوس ضعیف به چشم بیاید. به گفته چن: «اکنون بستگی به این دارد که چه کسی اول پلک می‌زند«.