محتمل‌ترین سناریو درباره پاسخ آمریکا/ واشنگتن: پاسخ ایران دلگرم‌کننده بود

به گزارش اکوایران، به دنبال ارائه پاسخ ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای توافق احیای برجام که از سوی منابع دیپلماتیک اروپایی شامل درخواست‌های «غیرمناقشه‌برانگیز» و از سوی جوزپ بورل، مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه و هماهنگ‌کننده اصلی مذاکرات «معقول» توصیف شد، اکنون طرف‌های مذاکرات گوش به زنگ برای شنیدن پاسخ آمریکا به اصلاحات الحاقی مورد مطالبه ایران برای نهایی کردن توافق هستند.

محتمل‌ترین سناریو درباره پاسخ آمریکا

نزدیک‌ترین سناریو درباره پاسخ آمریکا این است که همانند ایران به جای گفتن یک «بله» و «خیر» مطلق، چیزی مابین «بله...اما» و «خیر...اما» ارائه کند.

و به این دلیل روشن که شکست و پایان مذاکرات، گزینه‌های به مراتب بدتری پیش روی همه طرف‌ها می‌گذارد، احتمالا مذاکرات درباره موارد اختلافی -که ظاهراً به حداقلی‌ترین سطح خود رسیده‌اند- ادامه خواهد یافت.

این امر به نوعی مهم‌ترین عاملی است که منجر به آغاز مذاکرات در سال ۲۰۱۳، دستیابی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، آغاز مذاکرات احیای برجام در سال ۲۰۲۱ و تداوم آن‌ها تا اینجای کار شده‌است. بنابراین بعید است در برهه‌ای که چشم‌انداز توافق دست‌یافتنی‌تر از همیشه است، طرفین شانس یک موفقیت بزرگ در انتهای یک مسیر طولانی و طاقت‌فرسا را نادیده بگیرند و در عوض خود را برای بحرانی به مراتب وسیع‌تر و شدیدتر آماده کنند.

 نحوه واکنش و مواضع مقامات دولت آمریکا درباره پیشنهادات الحاقی ایران نیز به نوعی احتمال تحقق این سناریو را تقویت می‌کنند.

با دقت و سرعت در حال بررسی پیشنهاد تهران هستیم

ایالات متحده می گوید که در سریع ترین زمان ممکن روی پاسخ به بسته پیشنهادی ایران در مورد پیش‌نویس توافق احیای برجام کار می‌کند.

بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، ایالات متحده روز دوشنبه به سخنان سخنگوی وزارت خارجه ایران مبنی بر تعلل عمدی آمریکا و به تعویق انداختن نهایی کردن مذاکرات با هدف احیای توافق هسته ای 2015 واکنش نشان داد و گفت که در سریع ترین زمان ممکن برای ارائه پاسخ مناسب به الحاقیه تهران در مورد پیش‌نویس متنی توسط اتحادیه اروپا ارائه شده، کار می کند. 

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری روزانه گفت واشنگتن از تساهل ایران در زمینه برخی از خواسته‌ها از جمله حذف سپاه پاسداران از لیست FTO دلگرم شده است، اما افزود که هنوز مسائل باقی‌مانده‌ای وجود دارد که باید حل شود.

ند پرایس افزود: به محض تکمیل رایزنی‌های داخلی به جوابیه ایران پاسخ خواهیم داد.

پاسخ آمریکا تا چندروز دیگر

لارا روزن، خبرنگار آمریکایی که به طور مستمر مذاکرات را دنبال می‌کند در حساب کاربری سابستک خود گزارش داد که «اکنون انتظار می رود که ایالات متحده پاسخ رسمی خود را در این هفته به اتحادیه اروپا ارسال کند، اما احتمالاً هنوز حاوی شکاف‌هایی است که باید پر شوند».

خانم روزن گزارش داد که سخنگوی شورای امنیت ملی گفت: «ما در حال حاضر در حال انجام تکالیف خود هستیم و در زمان مناسب و پس از تکمیل فرآیند داخلی پاسخ خواهیم داد. نه زودتر».

 افزود: «ما درباره اینکه به نظر می رسد ایران برخی از خواسته‌های جنجال‌برانگیز خود، مانند حذف سپاه از لیست FTO را کنار گذاشته است، دلگرم هستیم. اما هنوز مسائل باقی‌مانده‌ای وجود دارد که باید حل شوند».

پس از اینکه ایالات متحده هفته گذشته احتمال داد که ممکن است پاسخ خود را در آخر هفته ارسال کند، روز دوشنبه این مقام آمریکایی گفت که به چند روز دیگر نیاز دارد تا مذاکرات و رایزنی‌های داخلی خود با متحدان را قبل از ارسال پاسخ خود به جوابیه ایران در مورد متن احیای توافق هسته ای 2015 به پایان برساند.

خانم روزن که در نشست خبری ند پرایس نیز حضور داشته، نوشته است،  پرایس گفت: «ما تا جایی که می‌توانیم در تلاش هستیم تا پاسخ مناسبی به پیشنهادات ایران ارائه کنیم. این فرآیندی است که ما می‌خواهیم مطمئن شویم که با دقت و توجه به جزئیات که برای موضوعی به این مهمی ضروری است، انجام می‌دهیم».

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود: «اما ​من می توانم به شما تضمین دهم که ما حتی یک روز هم بیشتر از زمانی که برای ارائه پاسخ خود به اتحادیه اروپا لازم داریم، تأخیر نخواهیم داشت».

پرایس در پاسخ به این سوال که پس از ارائه پاسخ ایالات متحده، انتظار دارد چه مقدار بده‌بستان بیشتر امکان‌پذیر باشد، از حدس و گمان خودداری کرد، اما گفت: «اگر یک پاسخ صریح از سوی ایران وجود داشت، یک پاسخ بله روشن، مطمئن نیستم که ما در این بده‌بستان بیشتر می‌بودیم. ما الان هستیم ... ما می‌خواهیم این بازگشت متقابل به انطباق را در سریع‌ترین زمان ممکن، با آگاهی از مخاطرات وضعیت موجود، تکمیل کنیم».

او همچنین هرگونه گمانه‌زنی مبنی بر اینکه ممکن است دولت بایدن متقاعد شود تا تصمیم در مورد احیای توافق را به بعد از انتخابات اسرائیل و انتخابات میان دوره ای آمریکا در نوامبر به تعویق بیندازد را رد کرد.

وی همچنین درباره سفر مقام اسرائیلی به واشنگتن گفت: «من انتظار ندارم که در موقعیتی باشیم که ملاقاتی بین مشاور امنیت ملی [اسرائیل] و وزیر خارجه [بلینکن] ترتیب دهیم. اما رایزنی‌هایی در سطح بالا بین آژانس امنیت ملی اسرائیل و افراد حاضر در این ساختمان (وزارت خارجه)، علاوه بر دیگر دوستان آقای هولاتا که این هفته در واشنگتن  با آنها ملاقات خواهد کرد، انجام خواهد شد».

جو بایدن روز یکشنبه با همتایان خود از سه طرف اروپایی برجام گفتگو کرد. کاخ سفید در بازخوانی تماس بایدن با رهبران فرانسه، انگلیس و آلمان گفت: «آنها در مورد مذاکرات جاری بر سر برنامه هسته ای ایران، نیاز به تقویت حمایت از شرکا در منطقه خاورمیانه، و تلاش های مشترک برای بازدارندگی و محدود کردن فعالیت های منطقه‌ای بی‌ثبات‌کننده ایران گفتگو کردند».

گفتگو با لاهوتا پیش از ارسال پاسخ؟

مقامات اتحادیه اروپا که از روز پنجشنبه می‌گفتند منتظر پاسخ آمریکا به بسته پیشنهادی ایران هستند، به نظر می‌رسد تا یکشنبه متوجه شدند که پاسخ آمریکا به تأخیر افتاده است.

یکی از مقامات اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت: «ما عمدتاً «فعالانه» منتظریم». وی با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد بحث‌هایی در مورد فرآیندهای داخلی دولت آمریکا وجود دارد، گفت: «چندان روشن نیست».

یک منبع نزدیک به مذاکرات بامداد دوشنبه گفت که او این تصور را دارد که دولت آمریکا مذاکرات داخلی خود را تکمیل کرده و به تصمیمی رسیده است، اما منتظر است اوایل این هفته، قبل از ارسال آن با دکتر ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل که قرار است از واشنگتن بازدید کند، گفتگو کند. 

این شخص گفت: «احساس من این است که آنها به یک تصمیم رسیده اند، اما می خواستند قبل از اینکه آن را روی میز بگذارند، با متحدان از جمله E3 و احتمالا مفام اسرائیلی در روز سه‌شنبه، گفتگو کنند».

او گفت: «چیزی که من در مورد آن خیلی مطمئن نیستم این است که آیا این برای ایران به اندازه کافی خوب است یا پینگ پنگ ادامه خواهد داشت».

شکاف‌ها باید پر شوند/ معامله‌چرب‌تر نخواهد شد!

همچنین خبرگزاری بلومبرگ گزارش داده است که یک مقام آمریکایی روز دوشنبه گفت که دولت بایدن در زمان مناسب پاسخ خواهد داد و ادعا کرد که تاخیرهای اولیه ایران برای ماه‌ها به طول انجامیده است و هر گونه گمانه‌زنی که ایالات متحده اکنون این روند را به تعویق می‌اندازد نادرست است.

به گفته این مقام که خواست نامش فاش نشود، ایالات متحده همچنان در حال مطالعه متن اصلاح‌شده است. این مقام آمریکایی گفت که توافق نزدیک‌تر از دو هفته پیش است، اما نتیجه نامشخص است زیرا برخی شکاف‌ها باقی مانده و برخی از مسائل باقی مانده هنوز باید حل شوند.

به نوشته بلومبرگ، آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی در بیانیه ای اعلام کرد که ایالات متحده پیشنهادات جدیدی را برای شیرین کردن دیگ برای ایران در نظر نمی گیرد.

واتسون در بیانیه‌ای گفت: «گزارش‌هایی مبنی بر اینکه ما امتیازات جدیدی را برای ایران به عنوان بخشی از ورود مجدد به توافق هسته‌ای 2015 پذیرفته‌ایم یا در حال بررسی آن هستیم، کاملاً نادرست است».

پاسخ معقول تهران

در تحولی دیگر، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت که ایران به آخرین پیشنهاد اتحادیه اروپا پاسخ «معقول» ارسال کرد و دیپلمات‌ها ممکن است این هفته در وین برای گفتگو درباره گام‌های بعدی دیدار کنند. وی گفت این اتحادیه منتظر پاسخ ایالات متحده است.

بورل درباره اظهارات پیش‌بینی‌شده واشنگتن، بدون توضیح در مورد شکاف‌های باقی‌مانده که باید پر شود، گفت: «امیدوارم این پاسخ به ما امکان پایان دادن به مذاکرات را بدهد. این امید من است، اما نمی توانم به شما اطمینان دهم که این اتفاق خواهد افتاد».