به گزارش اکو ایران- در سالهای اخیر، سرمایهگذاری در کشاورزی عمودی وضعیت ناخوشایندی پیدا کرده است، شرکتهایی مانند Jones Food Co. و Vertical Future با مشکلات مالی روبهرو شدهاند.
با این حال، نگرانی جهانی نسبت به امنیت غذایی باعث شده علاقه به این صنعت همچنان زنده بماند، زیرا تغییرات اقلیمی و شرایط جوی شدید، بازده کشاورزی سنتی را تهدید میکند.
کشاورزی عمودی راهحلی برای مشکلات امنیت غذایی به شمار میآید، زیرا از روشهای کشت بدون خاک و محیطهای کنترلشده برای تولید محصولات استفاده میکند، با مصرف آب بسیار کمتر و بدون نیاز به سموم دفع آفات. شرکتهایی مانند Fischer Farms در حال اصلاح روشهای کشت خود هستند تا این نوع کشاورزی را رقابتیتر و اقتصادیتر سازند.
سقوط ستارههای پرزرقوبرق
به گزارش بلومبرگ، کشاورزی عمودی زمانی آنقدر جذاب بود که حتی چهرههایی مانند ناتالی پورتمن، لوئیس همیلتون و جاستین تیمبرلیک را نیز وسوسه کرد تا از طریق صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر، در تأسیسات پیشرفتهای که محصولات را در لایههای عمودی و بدون خاک پرورش میدادند، سرمایهگذاری کنند.
اما بسیاری از آن سرمایهگذاریها به سرانجام بدی انجامیدند. با این حال هنوز دلایل قابلتوجهی برای خوشبینی درباره آیندهی این بخش وجود دارد.
شرکت Jones Food Co. که سال گذشته بزرگترین مزرعهی خود را در گلاسترشر افتتاح کرده بود و گروه Ocado Plc یکی از سهامداران عمدهی آن بود، در ماه مه ورشکسته شد.
شرکت Vertical Future در لندن نیز در ماه اوت برای محافظت در برابر طلبکاران درخواست داد، در حالیکه ۷.۹ میلیون پوند (۱۰.۵ میلیون دلار) بدهی بدون تضمین داشت.
این اتفاقات در ادامهی ورشکستگی شرکتهای آمریکایی Aerofarms و AppHarvest در سال ۲۰۲۳ و همچنین ورود Plenty Unlimited به فرایند ورشکستگی (فصل ۱۱) در مارس گذشته رخ داد، شرکتی که نهچندان پیش از آن، نزدیک به یک میلیارد دلار سرمایه جذب کرده بود.
شرکت مورد حمایت چهرههای مشهور، Bowery Farming نیز در پایان سال ۲۰۲۴ فعالیت خود را متوقف کرد.
در مجموع، شرکتهای ورشکسته کشاورزی عمودی حدود ۲.۲ میلیارد دلار سرمایه جذب کرده بودند.
به همین دلیل، برای شرکتهای باقیمانده، جذب سرمایه جدید بسیار دشوار شده است. طبق تحلیل مؤسسهی مشاورهای EcoTech Capital، پس از آنکه شرکتهای کشاورزی درونسازهای بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ نزدیک به ۸ میلیارد دلار سرمایه جهانی جذب کردند، این رقم تا پایان ۲۰۲۴ به کمتر از ۱ میلیارد دلار کاهش یافت.
اما در حالیکه هیاهوی اولیه فروکش کرده، نگرانی از امنیت غذایی همچنان موتور علاقه به این صنعت است.
تغییرات اقلیمی، تهدیدی برای امنیت غذایی
در حال حاضر منابع غذایی ما بهشدت تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفتهاند. آبوهوای نامساعد، طوفانها، آفات و بیماریهای جدید باعث کاهش بازده محصولات کشاورزی در سراسر جهان شدهاند.
در هفته گذشته، روزنامههای بریتانیا گزارش دادند که مقامات دفتر نخستوزیری انتشار گزارشی جهانی درباره اکوسیستمها را که هشدار میداد بحران غذایی ممکن است تنها چند سال دیگر رخ دهد، مسدود کردهاند.
در همین حال، مؤسسه پژوهشی غیرانتفاعی Energy and Climate Intelligence Unit برآورد کرده که از سال ۲۰۲۰ تاکنون، بریتانیا در تولید گندم بیش از ۷ میلیون تُن کمبود داشته است — مقداری که میتوانست نان مصرفی کل کشور در یک سال را تأمین کند.
در بازارهای روغن زیتون، کاکائو و قهوه نیز شاهد افزایش قیمتها بر اثر تهدیدات اقلیمی بودهایم.
در حالی که سیلها، خشکسالی و کاهش تنوع زیستی کشاورزی سنتی را آسیبپذیر کردهاند، رقابت بر سر زمین نیز افزایش یافته است ، از کشت محصولات انرژیزا گرفته تا پروژههای احیای طبیعت و ساختوسازهای شهری.
تحلیل بانک UBS AG نشان میدهد که اگر رشد بازده محصولات بهبود نیابد، تا سال ۲۰۵۰ مصرف جهانی رو به افزایش میتواند باعث کمبود ۸ درصدی در تولید محصولات کشاورزی شود.
مزایای کشاورزی عمودی
کشاورزی عمودی راهحلی برای این چالشها ارائه میدهد. به گفته شرکت Fischer Farms Ltd.، تأسیسات این شرکت در نورفک میتواند بر روی زمینی به وسعت ۴ اکر (۱.۶ هکتار)، به اندازهی ۱۰۰۰ اکر زمین مسطح محصول تولید کند با ۹۵٪ مصرف آب کمتر و بدون نیاز به آفتکش یا علفکش.
در تونلهای کنترلشدهای که نور و دما بهصورت دقیق تنظیم میشوند، سبزیجات تازه و گیاهان معطر در تمام طول سال رشد میکنند و از نوسانات آبوهوایی در اماناند.
در حال حاضر، Fischer Farms بر کشت سبزیجات برگی مانند شاهی، جوانه نخود، کلمبرگ و روکِت (arugula) تمرکز دارد؛ محصولاتی که به گردهافشانی نیاز ندارند و برای کشاورزی عمودی مناسباند.
در بازدیدی که هفته گذشته انجام شد، نویسنده گزارش داد که تونلهایی از گیاهان سبز و یکنواخت دیده است که همچون چمنزارهایی درخشان به نظر میرسیدند.
در مرکز تحقیق و توسعهی کوچکتر این شرکت، روشهایی برای کشت گوجهفرنگی و توتفرنگی در حال آزمایش است.
مدیرعامل شرکت، کریس کرک (Chris Kirke)، گفته است که هدف بلندمدت، گسترش به سمت تولید محصولات اساسی مانند گندم و برنج است، هرچند این کار نیازمند پیشرفت بیشتر در اصلاح ژنتیکی بذرها برای کوتاهتر شدن ارتفاع گیاهان است.
این شیوه کشت مزایای جانبی متعددی دارد. برای نمونه، ریشههای فشردهی باقیمانده پس از برداشت جوانههای نخود میتواند به عنوان خوراک دام در مزارع خوک نزدیک استفاده شود، که به کاهش ضایعات و صرفهجویی در تولید علوفه کمک میکند.
علاوه بر این، چون سبزیجات در محیط بسته رشد میکنند، نیازی به شستوشوی پس از برداشت ندارند؛ در نتیجه عمر مفیدشان تقریباً دو برابر میشود.
چالشها و مسیر اصلاح
این صنعت با ترکیبی از چالشها مواجه بوده است: هزینه بالای ساخت تأسیسات، افزایش قیمت انرژی و انتخاب نادرست نوع محصول.
برای مثال، کشت کاهوی آیسبرگ بهصورت عمودی بیش از دو برابر هزینهی کشت در فضای باز دارد.
ریحان نیز اقتصادی نیست؛ چون زمان زیادی برای رشد نیاز دارد و تولیدکنندگان باید با واردات ارزانقیمت از کشورهایی مانند کنیا رقابت کنند، جایی که کارگران میتوانند گیاهان بزرگ را بارها و بارها بهصورت دستی برداشت کنند.
Fischer Farms اکنون تمرکز خود را بر محصولات خاص و باارزش گذاشته است تا بتواند با تولیدات فضای باز و وارداتی رقابت کند.
برخی از شرکتهای بازسازیشده نیز رویکرد مشابهی در پیش گرفتهاند:
برای مثال، Plenty Unlimited اکنون بر تولید توتفرنگی متمرکز شده و Aerofarms نیز پس از بازسازی، تولید ریزسبزیجات و جوانههای گیاهان را در پیش گرفته است.
هرچند در تئوری، مزارع عمودی میتوانند تقریباً هر نوع محصولی را در هر نقطهای تولید کنند، اما موقعیت جغرافیایی همچنان اهمیت دارد.
به گفته کرک، تولید گوجهفرنگی در کشورهایی مانند امارات متحده عربی مقرونبهصرفهتر خواهد بود، زیرا انرژی خورشیدی در آنجا فراوان و ارزان است.
نگاه به آینده، مزرعههای عمودی و امنیت غذایی جهان
در حالی که کشاورزی سنتی با زیرساختهای فرسوده، هزینههای رو به افزایش و فشارهای مقرراتی دستوپنجه نرم میکند، کشاورزی عمودی روزبهروز جذابتر میشود.با تکرار آزمایش و خطا در روشهای کشت، کاهش قیمت مواد اولیه، بذرها و تجهیزات نوری، و افزایش بهرهوری، این صنعت میتواند به یکی از ارکان اصلی امنیت غذایی آینده تبدیل شود.
بنابراین، برای آیندهی تأمین غذا، باید به آسمان نگاه کنیم، نه به افق زمین.
