به گزارش اکوایران،شاخص مدیران خرید (شامخ) کل اقتصاد و بخش صنعت درشهریور ماه همچنان نشاندهنده ادامه رکود در اقتصاد کشور است. اگرچه وضعیت بخش صنعت نسبت به ماه گذشته کمی بهتر شده و کاهش آن کمتر شده، و عدد 50.6 واحد را ثبت کرده است؛ اما این عدد هم نشان دهنده این است که بخش صنعت در مرز بین رکود و رونق قرار دارد و از بهبود قابل توجه در فعالیتهای تولیدی خبری نیست.
تولید محصولات صنعتی در شهریورماه به عدد ۵۳.۵ رسید که پس از چهار ماه کاهش متوالی، بالاترین میزان تولید در ۱۱ ماه گذشته است.
میزان فروش محصولات در شهریور هم پس از هفت ماه کاهش پیدرپی، بالا رفته است.
اما استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی در بخش صنعت برای یازدهمین ماه پیاپی کاهش داشته است.
موجودی مواد اولیه و لوازم خریداری شده در شهریور برای سیزدهمین ماه متوالی کاهش یافته و به پایینترین سطح خود در ۳۱ ماه گذشته رسیده است. این موضوع، در شرایط رکود تورمی و نوسانات ارز، نشاندهنده نگرانی فعالان اقتصادی از آینده تولید و محدودیت در تأمین مواد اولیه است.
همچنین شاخص انتظارات درباره وضعیت فعالیت اقتصادی در ماه آینده به پایینترین حد در ۶ سال گذشته (از مهر ۱۳۹۸) رسیده که نشان میدهد فضای کسبوکارها نسبت به آینده اعتماد چندانی ندارند.
مهمترین نکتهای که در شاخص مدیران خرید (شامخ) صنعت شهریور ماه مشاهده میشود این است که قیمت مواد اولیه در محدوده ۷۷.۳ قرار دارد، در حالی که قیمت محصولات تولید شده در حدود ۶۴ است و میزان فروش محصولات نیز در محدوده ۵۱.۵ قرار دارد. این یعنی با وجود شرایط رکودی در بازار و تولید و فروش محصولات توسط تولیدکنندگان، قیمت مواد اولیه همچنان افزایش یافته است.
این بدان معناست که افزایش قیمتها همزمان با شرایط تورمی، ناشی از کنش و واکنش طبیعی بازار نبوده و بیشتر به عوامل خارجی مانند تحریمها، سوءمدیریتهای اقتصادی و ... برمیگردد که تأثیر خود را در شرایط رکود تورمی بیشتر نشان می دهد .
در شرایط رکود تورمی بنگاهها از یک طرف نمیتوانند محصولات خود را بفروشند یا قیمت آنها را بهخاطر قیمتگذاری دستوری افزایش دهند، اما از طرف دیگر با افزایش قیمت مواد اولیه مواجه هستند.
تحلیل صنایع در حال رکود
قرار گرفتن 5 رشته فعالیت پوشاک و چرم، صنایع فرآوری نفت و گاز،صنایع فلزی ، وسایل نقلیه و قطعات وابسته و سایر صنایع در محدوده پایین 50 نشان از رکود نسبی در این صنایع دارد.
اگرچه 5 رشته از فعالیتهای صنعتی در شهریور ماه زیر محدوده خنثی قرار گرفتهاند، اما وضعیت هر یک از این صنایع بر اساس شاخصهای مختلف، تفاوتهایی معنادار دارد. در این میان، صنایع فناوری نفت و گاز با بیشترین افت، بدترین شرایط را تجربه کردهاند و پس از آن، صنعت پوشاک و چرم در رتبه دوم از نظر وخامت وضعیت قرار دارد. نکته قابل توجه این است که در تمامی این 5 رشته، شاخص تأمین مواد اولیه زیر عدد 40 بوده که یک نقطه ضعف مشترک، برای تمام این صنایع به شمار می رود .
صنایع فرآورده های نفت و گاز
در شهریور ماه، شاخص فعالیت در بخش صنایع فرآوردههای نفت و گاز با ثبت عدد 41.5، همچنان زیر محدوده خنثی قرار دارد که بیانگر ادامه روند رکودی در این صنعت است. یکی از چالشهای اصلی این بخش، پایینتر بودن موجودی مواد اولیه نسبت به میزان تولید است. که با ثبت عدد 23.3 کمترین میزان را در میان تمام رشته فعالیت ها به خود اختصاص داده است .با توجه به وابستگی شدید این صنعت به تأمین خوراک از نفت، گاز و پتروشیمی، کاهش تولید را میتوان نتیجه بحران سوخت و ناترازی انرژی دانست. این ناترازی جدی در تأمین مواد اولیه صنایع نفت و گاز، هشداری است که میتواند روند تولید را با اختلال مواجه کند.
از سوی دیگر، قیمت مواد اولیه نسبت به ماه گذشته افزایش داشته و به محدوده 80 رسیده و شاخص صادرات کالا در این صنعت نیز با کاهش صادرات در ماه گذشته که در محدوده خنثی قرار داشت به عدد 40.4رسیده؛ موضوعی که نشاندهنده کاهش تقاضای خارجی و تداوم موانع سیاستگذاری و تجاری داخلی است. مشکلاتی نظیر پیچیدگی در فرآیند رفع تعهد ارزی، فشارهای قیمتی و ناپایداری سیاستهای ارزی، مانع از رشد صادرات در این بخش شدهاند. تداوم این شرایط نهتنها به کاهش درآمدهای ارزی منجر میشود، بلکه با افزایش فشار بر نرخ ارز و کاهش رقابتپذیری در بازارهای جهانی، رکود اقتصادی را عمیقتر کرده و اشتغال در این صنعت را نیز تهدید میکند.
