یه گزارش اکوایران، در ابتدای سال 2020 از هر 10 کودک یک کودک به کار گماشته شده است یا مجبور به کار برای تامین معیشت خود و خانواده‌اش بوده است. 

مدتی پیش توافقی جمعی با نام فراخوان اقدام دوربان میان سازمان‌های بین المللی و سازمان‌های غیردولتی شکل گرفت. این تعهد قرار بود در چند حوزه اساسی برای توقف کار کودک قدم بردارد. 

اولین اقدام برخورداری از کار شایسته برای بزرگسالان و جوانان است. براساس توافق دوربان،  برخورداری بزرگسالان و به ویژه خانواده‌های کودکان را از مسئله کار کودک جدا کرد. رسمی‌سازی اقتصاد غیررسمی که بخش اعظم کار کودک در آن اتفاق می‌افتد باید به گونه‌ای صورت بگیرد که کارگران اقتصاد غیررسمی از حقوق کار و حمایت‌های حقوقی لازم برخوردار شوند. حداقل سن کار باید رعایت شود و دولت‌ها بر آن نظارت داشته باشند. رویکرد دولت‌ها به حذف کار کودک باید شتاب‌دهنده، چند-جانبه و با مشارکت همه ذینفعان بوده و در این رویکرد حذف بدترین اشکال کار کودک همچنان اولویت داشته باشد.

پایان بخشیدن به کار کودکان در حوزه کشاورزی موضوع دیگری بود که بایستی مدنظر قرار می‌گرفت، آمارها نشان می‌دهد که حدود 70درصد از کودکان کار در دنیا در حوزه کشاورزی مشغول به کارند. براساس توافق دوربان، این مسئله که حذف کار کودکان از چرخه کشاورزی به پایدارتر شدن سیستم کشاورزی منجر خواهد شد باید به رسمیت شناخته شود. 

پیشگیری از بدترین اشکال کار کودک، نیز یکی دیگر از موضوعات مورد اشاره در این توافق جمعی است. براساس آخرین آمار یونیسف، 79 میلیون کودک، مشغول به کارهای پرخطرند. در بخش‌هایی از این توافق آمده است که ساختاری حمایت از کودکان همچنین باید نسبت به جنسیت حساس بوده و به ویژه دسترسی به ثبت هویت کودک، برخورداری از مراقبت از فرزندان و کودکستان‌ها، کار خانگی کودکان و حمایت روانی-اجتماعی از کودکان را در نظر بگیرند. علاوه براین آگاهی‌رسانی در باره مسئله کار کودک و تنظیم مقررات کار به ویژه در بخش‌های بزرگتر خدمات، کارگاه‌ها و کارخانه‌ها باید صورت بگیرد. توان‌افزایی بازماندگان کار کودک و حمایت از ظرفیت‌سازی آنها برای راهبری در عرصه حذف کار کودک باید برنامه جدی کشورها باشد. تحقق بخشیدن به حق کودکان در حوزه آموزش و دسترسی همگانی به حمایت اجتماعی نیز از دیگر موضوعات مورد اشاره در این توافق است. 

یکی دیگر از موضوعات مورد اشاره در این توافق افزایش تامین مالی و همکاری‌های بین‌المللی برای حذف کار کودک و کار اجباری است. آخرین آمارهای سال 2020 نشان می‌دهد که هرچه کشورها از نظر اقتصادی فقیرتر باشند، تعداد کودکان کار در آن‌ها بیشتر است. 

آمارهای نامشخص کودکان کار در ایران 

در ایران اما آمارها دقیق نیست. براساس آخرین آمارها در سال 99، حدود 70 هزار کودک کار و خیابان در کشور وجود داشت که به دلیل امرار معاش خانواده ساعاتی از شبانه‌روز را در خیابان می‌گذرانند. 

یک پژوهشگر حوزه کودکان کار هم در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا خشونت‌های وارده به کودکان کار و خیابان را شرح داده است. مروئه وامقی گفته است که براساس مطالعات انجام شده سال 96 ۱۳.۸ درصد از کودکان خیابانی تجربه تصادف با ماشین را داشته‌اند. ۲۲.۷ درصد با سرما یا گرمای شدید روبه‌رو بوده‌، ۲۰.۷ درصد گرسنگی را تجربه کرده و ۳ درصد هم جایی برای خواب نداشته‌اند.

۲۱ درصد از کودکان خیابانی از سوی برخی مردم و ۱۵.۴ درصد از سوی ماموران مورد توهین و کتک قرار گرفته‌اند، ۱.۶ درصد از آنها مورد آزار جنسی قرار گرفته‌ و ۳۴ درصد از آنها هیچ یک از انواع آزار را تجربه نکرده‌اند.

قرارگاهی برای کودکان کار 

این اطلاعات درحالی اعلام شده که علیرضا زاکانی، شهردار تهران مدتی پیش از فاز تازه قرارگاه اجتماعی در حوزه کودکان کار و خیابان خبر داده بود. 

احمد احمدی صدر، مدیرعامل سازمان رفاه و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران هم مدتی پیش به فارس توضیحاتی درباره فاز تازه قرارگاه اجتماعی برای کودکان کار داده بود، بنا داریم در حوزه کودکان کار اقدامات مؤثری انجام دهیم کارگروه علمی و تخصصی در این زمینه انجام شده و باید توجه  داشت این کودکان کار منشأ‌های متفاوتی دارند برخی سازماندهی شده و برخی به دلیل فقر مالی دست به این کار می‌زنند برخی هم به دنبال زباله‌گردی هستند تا از آن کسب درآمد کنند ما برنامه‌های مفصلی داریم تا به صورت تخصصی ساماندهی کودکان کار و خیابان را انجام دهیم و این افراد را از دست باندها و شبکه‌های مربوطه بیرون بیاوریم و در واقع کودکان را از استثمار باندها خارج کنیم. کودکان کار عمدتا خانواده دارند و یا از حاشیه تهران و شهرستان‌ها آمده‌اند. قرار نیست که جایی برای آنها اختصاص دهیم کسی که خانوده دارد باید از آن حمایت کنیم و آن را به آغوش خانواده بازگردانیم و یا شرایط اشتغال برای خانواده را فراهم سازیم لذا باید علت‌های فعالیت این کودکان بررسی شود و ما قانونا نمی‌توانیم کودک را از خانواده جدا کنیم مگر اینکه سرپرستی نداشته باشد.