به گزارش اکوایران، سنت برگزاری شب یلدا، برای بسیاری از ایرانیان نماد خوراکیهای سرخ، دورهمی کنار بزرگترها و فال حافظ است. سنتی که شاید به اندازه عید نوروز و چهارشنبه سوری اهمیت داشته باشد. شب یلدا از دیرباز به طولانیترین شب سال شهره بود اما این بلندی دقیقا چه قدر است؟ آیا باید انتظار چندین ساعت تاریکی بیشتر را داشته باشیم؟
برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید ببینیم در لحظه شب یلدا دقیقا چه اتفاقی در آسمان شب رخ میدهد.
از نگاه علم نجوم، خورشید در شب یلدا در مسیر حرکت ظاهری و سالانه خود روی دایرهالبروج (دایره البروج مسیر حرکت ظاهری سالانه خورشید نسبت به زمین، بر روی کره سماوی است) به نقطه انقلاب زمستانی رسیده است. نقطه انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی، بلندترین شب سال است. به عبارت دیگر در سی آذر و گاهی یک دی، خورشید کوتاهترین کمان سالانه خود را طی روز در آسمان طی میکند و رکورد کوتاهترین روز سال را بر جای میگذارد و در نقطه مقابل ساکنان نیمکره جنوبی، در این شب بلندترین روز را تجربه میکنند.
اما شب یلدا چه قدر از سایر شبها طولانیتر است؟ طول شب یلدا بسته به موقعیت جغرافیایی متفاوت است. هرچه به مناطق قطبی نزدیکتر شویم، طول شب افزایش مییابد؛ بهطوری که در برخی مناطق نزدیک به قطب شمال، خورشید ممکن است برای چندین روز یا حتی چند ماه طلوع نکند.
علی ابراهیمی سراجی، کارشناس نجوم در گفتوگویی که با خبرگزاری مهر داشت، درباره طول مدت زمان شب یلدا توضیح مفصلی داد. به گفته او در سال 1404: طولانیترین شب سال در شمالغرب کشور و در روستای مرزی بورآلان واقع در استان آذربایجان غربی ثبت میشود که طول شب در آن به ۱۴ ساعت و ۳۹ دقیقه میرسد. در مقابل، کوتاهترین شب یلدا مربوط به روستای مرزی پسابندر روستایی در دهستان سند میرثوبان بخش مرکزی شهرستان دشتیاری در استان سیستان و بلوچستان است که طول شب در آن ۱۳ ساعت و ۲۵ دقیقه و ۳۷ ثانیه خواهد بود.
او ادامه داد: در تهران نیز طول شب در روزهای ۲۹ و ۳۰ آذرماه تقریباً برابر است و به ۱۴ ساعت، ۱۶ دقیقه و ۲ ثانیه میرسد.
