رپرتاژ آگهی: سفر هوایی همیشه با هیجان و برنامهریزی دقیق همراه است؛ اما در کنار لحظههای شیرین سفر، گاهی اتفاقاتی پیش میآید که کنترلشان از دست ما خارج است. شاید جلسهای کاری به تعویق بیفتد، وضعیت جسمی تغییر کند، یا شرایط آبوهوایی پرواز را لغو کند. در چنین شرایطی، دانستن قوانین و شرایط استرداد بلیط هواپیما میتواند تفاوت میان یک تجربهی استرسزا و یک فرآیند آسان و شفاف باشد.
در سالهای اخیر، گسترش فروش آنلاین بلیط هواپیما باعث شده فرآیند استرداد هم سادهتر و سریعتر شود. با این حال، هر ایرلاین قوانین خاص خود را دارد و نوع بلیط (سیستمی یا چارتری) هم نقش مهمی در نحوه بازگشت وجه ایفا میکند. اگر قبل از خرید، از این قوانین آگاه باشید، میتوانید تصمیمات آگاهانهای بگیرید و در زمان کنسلی از ضررهای مالی جلوگیری کنید.
چرا آشنایی با قوانین استرداد بلیط هواپیما اهمیت دارد؟
وقتی وارد سامانههای رزرو بلیط میشوید، معمولاً تمرکزتان روی قیمت و ساعت پرواز است. اما یکی از مهمترین بخشهای هر خرید، قوانین استرداد بلیط هواپیما است. این قوانین مشخص میکنند اگر به هر دلیل سفر انجام نشود، چه مقدار از مبلغ بلیط به شما بازگردانده خواهد شد.
گاهی تغییر در برنامهی سفر اجتنابناپذیر است و اطلاع از جزئیات استرداد میتواند از پرداخت هزینههای اضافی جلوگیری کند. در بیشتر ایرلاینها، درصد جریمه براساس فاصله تا زمان پرواز محاسبه میشود. هرچه زودتر درخواست بدهید، درصد جریمهی شما کمتر است.
در پلتفرمهای معتبر فروش بلیط، مانند سایتهای رزرو آنلاین، این قوانین بهصورت شفاف در صفحهی هر پرواز نمایش داده میشود. شفافیت در اطلاعرسانی و سهولت در استرداد آنلاین، از دلایلی است که باعث میشود کاربران بتوانند با اطمینان بیشتری بلیط خود را رزرو کنند.
قوانین استرداد بلیط هواپیما داخلی
در پروازهای داخلی، استرداد تابع قوانین سازمان هواپیمایی کشوری است. با این حال، هر ایرلاین ممکن است براساس نوع خدمات یا زمان کنسلی، درصد متفاوتی از مبلغ را بهعنوان جریمه کسر کند. آشنایی با تفاوت پروازهای سیستمی و چارتری در این میان اهمیت زیادی دارد، چون نحوه بازگشت وجه در آنها کاملاً متفاوت است.
شرایط استرداد برای پروازهای سیستمی
بلیطهای سیستمی توسط ایرلاینها مستقیماً صادر میشوند و جریمهی آنها طبق مقررات رسمی شرکت محاسبه میشود. میزان کسر وجه معمولاً بر اساس فاصله تا زمان پرواز تعیین میشود:
- بیش از ۲۴ ساعت مانده به پرواز: ۵ تا ۱۰ درصد جریمه
- بین ۲۴ تا ۱۲ ساعت مانده به پرواز: ۲۰ تا ۳۰ درصد جریمه
- کمتر از ۱۲ ساعت مانده به پرواز: تا ۵۰ درصد جریمه
- پس از پرواز: مبلغ بلیط بهطور کامل سوخت میشود
در موارد خاص، مانند بیماری یا لغو رسمی پرواز، ایرلاینها ممکن است جریمه را کم یا حذف کنند. بازگشت وجه معمولا ظرف ۳ تا ۷ روز کاری انجام میشود و مبلغ دقیق پس از کسر جریمه به همان کارت بانکی پرداختکننده بازمیگردد.
شرایط استرداد برای پروازهای چارتری
بلیطهای چارتری معمولاً توسط چارترکنندهها بهصورت عمده خریداری و با قیمتهای رقابتی عرضه میشوند. این نوع بلیطها اغلب غیرقابل استرداد هستند، مگر در شرایط خاص مانند لغو پرواز از سمت ایرلاین. در صورت کنسلی از سوی مسافر، مبلغ پرداختی عموماً بازگردانده نمیشود یا با کسر جریمههای بالا (بین ۷۰ تا ۹۰ درصد) بازپرداخت میشود.
برای جلوگیری از زیان، پیش از خرید بلیط چارتری حتماً بخش قوانین استرداد را در صفحهی رزرو مطالعه کنید. سامانههای معتبر رزرو آنلاین، این اطلاعات را در کنار جزئیات پرواز درج میکنند تا مسافر بتواند آگاهانه تصمیم بگیرد.
قوانین استرداد بلیط هواپیما خارجی
پروازهای بینالمللی بهدلیل درگیر بودن قوانین چند کشور، ساختار پیچیدهتری دارند. علاوه بر سیاست ایرلاین، مقررات بینالمللی مانند IATA نیز در فرآیند بازپرداخت مؤثر است. مدت زمان استرداد وجه در پروازهای خارجی معمولاً بیشتر است و گاهی تا چند هفته زمان میبرد.
استرداد پرواز خارجی در ایرلاینهای بینالمللی
ایرلاینهای بزرگی مانند امارات، قطر ایرویز و ترکیش ایرلاینز معمولاً سیاستهای شفافی برای استرداد دارند. اگر بلیط از نوع قابل استرداد (Refundable) باشد، درصد بازگشت وجه بسته به زمان کنسلی و کلاس پروازی مشخص میشود. اما بلیطهای غیرقابل استرداد (Non-Refundable) تنها در شرایطی مانند لغو پرواز از سمت ایرلاین، مشمول بازگشت وجه هستند.
برخی ایرلاینها به جای استرداد وجه، امکان تغییر تاریخ پرواز را با کارمزد پایینتر ارائه میدهند. این گزینه برای مسافرانی که قصد تغییر برنامه دارند، انتخابی مقرونبهصرفه است و باعث میشود بلیطشان نسوزد.
نکات مهم در کنسلی پرواز خارجی
نکاتی که دانستنش میتواند از ضررهای ارزی، تاخیر در بازگشت وجه و سردرگمی در فرآیند استرداد جلوگیری کند.
- درخواست استرداد را حداقل ۴۸ ساعت پیش از پرواز ثبت کنید.
- در صورت خرید از سایتهای معتبر، فرم استرداد را میتوانید آنلاین ارسال کنید.
- وجه بازگشتی بهصورت ارزی محاسبه و معادل ریالی آن واریز میشود.
- کارمزد بانکی و صدور بلیط معمولاً قابل بازگشت نیست.
- در برخی کشورها، مالیات پرواز جداگانه بازپرداخت میشود.
تفاوت قوانین استرداد در بلیطهای چارتری و سیستمی
بلیطهای چارتری و سیستمی در ظاهر مشابهاند، اما در نحوه استرداد تفاوتهای زیادی دارند. در بلیطهای سیستمی، قوانین ایرلاین مرجع اصلی است و درصد جریمه مشخص میباشد. اما بلیطهای چارتری طبق قرارداد چارترکننده محاسبه میشوند و اغلب امکان بازگشت وجه ندارند.
به همین دلیل، بلیط سیستمی اگرچه گرانتر است، اما برای سفرهای کاری و برنامهریزیشده گزینهی بهتری است. در مقابل، بلیط چارتری برای سفرهای قطعی و تفریحی که احتمال لغو پایین است، انتخابی اقتصادی محسوب میشود.
مراحل درخواست استرداد بلیط هواپیما بهصورت آنلاین
در گذشته برای لغو بلیط باید حضوری مراجعه میکردید، اما امروزه تمام مراحل بهصورت اینترنتی انجام میشود. کافی است بلیط قابل استرداد باشد و اطلاعات رزرو، شماره بلیط و مدارک لازم را در دست داشته باشید. مبلغ بازگشتی براساس قوانین ایرلاین محاسبه و پیش از تأیید به شما نمایش داده میشود.
مراحل گام به گام استرداد آنلاین:
پیش از آغاز فرآیند، بررسی کنید بلیط شما در دستهی «قابل استرداد» قرار دارد. برخی ایرلاینها برای بلیطهای تخفیفدار یا پروموشن محدودیتهایی دارند. اطلاع از این جزئیات پیش از اقدام، از اتلاف زمان و تأخیر در دریافت وجه جلوگیری میکند.
۱. ورود به حساب کاربری: ابتدا وارد پنل کاربری خود در سایت یا اپلیکیشن شوید.
۲. انتخاب بلیط مورد نظر: از بخش «سفرهای من» پروازی که قصد لغوش را دارید انتخاب کنید.
۳. ثبت درخواست استرداد: روی گزینهی «درخواست استرداد» کلیک کرده و دلیل کنسلی را مشخص کنید.
۴. بررسی قوانین و جریمه: سیستم بهصورت خودکار مبلغ بازگشتی را بر اساس قوانین ایرلاین نمایش میدهد.
۵. تأیید نهایی: پس از تأیید، درخواست شما به ایرلاین ارسال و نتیجه از طریق ایمیل یا پیامک اطلاعرسانی میشود.
در بیشتر ایرلاینها، وجه بلیط ظرف ۳ تا ۱۰ روز کاری به همان کارت بانکی بازگردانده میشود. در پروازهای خارجی ممکن است این بازه طولانیتر باشد.
نکات مهم پیش از استرداد بلیط پرواز
پیش از ثبت درخواست، چند نکته را مدنظر داشته باشید تا از بروز اشتباه یا تأخیر جلوگیری کنید:
- قوانین ایرلاین را پیش از خرید بهدقت مطالعه کنید.
- هرچه زودتر درخواست بدهید، جریمه کمتر خواهد بود.
- بلیطهای هواپیما غیرقابل انتقالاند؛ امکان تغییر نام وجود ندارد.
- اگر پرواز بهصورت کامل لغو شود، وجه بدون جریمه بازگردانده میشود.
- در بلیطهای تخفیفدار، شرایط کنسلی سختتر است.
- مدارک شناسایی معتبر مانند کارت ملی یا پاسپورت را آماده داشته باشید.
بهطور کلی، خرید از پلتفرمهای معتبر رزرو بلیط هواپیما باعث میشود فرآیند استرداد با شفافیت، سرعت و امنیت انجام شود. این سامانهها علاوه بر نمایش دقیق قوانین هر ایرلاین، پشتیبانی شبانهروزی و امکان پیگیری آنلاین درخواستها را فراهم میکنند تا کاربران با اطمینان خاطر سفر خود را مدیریت کنند.
