برخی از شیرین کننده ها مانند سوکرالوز مصنوعی و فاقد کالری هستند. برخی دیگر نیز مانند دکستروز مغذی بوده و کالری زیادی دارند. هر یک از این مواد با توجه به ویژگی هایشان دارای کاربردهای متفاوتی هستند. برای مثال از دکستروز برای رفع کمبود قند خون استفاده می شود و سوکرالوز نیز کاربرد زیادی در صنایع غذایی دارد.
سوکرالوز چیست
سوکرالوز از شیرین کننده های مصنوعی است که در حد 600 برابر از شکر شیرینی بیشتری دارد. این ماده از قند طبیعی و در یک فرآیند چند مرحله ای تهیه می شود. طی این فرآیند، اتم کلر جایگزین شده و آن را به ماده ای تبدیل می کند که قابل شکستن و متابولیز شدن در بدن انسان نباشد. خواص سوکرالوز موجب شده است تا این ماده در برابر حرارت مقاوم باشد و در صنایع غذایی و برای پخت و پز مورد استفاده قرار بگیرد.
خواص سوکرالوز
از مزایای سوکرالوز مقاومت دمایی عالی آن است که موجب برتری آن نسبت به شیرین کننده های دیگر شده است. این ماده در بسیاری از شیرینی ها و دسر ها جایگزین شکر می شود. یکی دیگر از فواید کاربرد سوکرالوز، جلوگیری از ایجاد طعم ناخوشایند در دهان است. سوکرالوز در بدن انسان انرژی تولید نکرده و بدون اینکه شکسته شود به سرعت و بدون تغییر دفع می شود.
کاربرد سوکرالوز
از سوکرالوز به عنوان یک شیرین کننده در بسیاری از مکمل های غذایی، دارو ها و ویتامین ها و... استفاده می شود. این ماده به ویژه برای افرادی که قصد دارند میزان جذب کالری را در بدن خود کاهش دهند بسیار مفید است.
کاربرد سوکرالوز در سلامت دهان
از فواید سوکرالوز این است که موجب آسیب رسیدن به دندان ها نمی شود. باکتری هایی که در دهان وجود دارند از قندها به عنوان منبع انرژی تغذیه می کنند. اما این باکتری ها قادر نیستند تا از قندهای مصنوعی مانند سوکرالوز به عنوان منبع تغذیه استفاده کنند. بنابراین مصرف سوکرالوز می تواند موجب بهبود بهداشت دهان و سلامت دندان ها شود.
کاربرد سوکرالوز در دیابت
با توجه به تحقیقات انجام شده سوکرالوز تاثیری بر متابولیسم کربوهیدرات نداشته و مصرف سوکرالوز میزان قند خون و ترشح انسولین را چه در کوتاه مدت و چه در بلند مدت تحت تاثیر قرار نمی دهد. بنابراین سوکرالوز یک شیرین کننده مناسب برای افراد دیابتی به شمار می آید.
موارد مصرف سوکرالوز
1. استفاده از سوکرالوز در انواع کیک و کلوچه و بیسکوییت
2. کاربرد در شیرینی و بستنی
3. کاربرد در انواع نوشیدنی های رژیمی
عوارض سوکرالوز بر گوارش
تحقیقات مختلفی برای بررسی اثرات سوکرالوز در دستگاه گوارش انجام شده است. بر طبق این نتایج، تجمع سوکرالوز در دستگاه گوارش ممکن است بر متابولیسم و ترکیب میکرو فلور روده تأثیر منفی بگذارد. فلورهای روده عملکردهایی مانند تخمیر، تعدیل، سنتز ویتامین ها، مهار پاتوژن ها، متابولیسم دارو و جذب منیزیم و کلسیم را در بدن بر عهده دارند. بنابراین با تغییر در مقدار آن ها در بدن یا از بین رفتنشان، دستگاه گوارش با مشکلاتی مواجه خواهد شد.
مصرف سوکرالوز ممکن است در جذب برخی از داروهای درمانی اختلال ایجاد نماید و در نتیجه اثر بخشی داروها کاهش یابد. برخی از این دارو ها شامل دارو های ضد سرطان و بیماری های قلبی هستند.
شیرین کننده های مصنوعی مانند سوکرالوز می توانند باعث نفخ و اسهال شده و در هضم غذا اختلال ایجاد کنند. باکتری های خوب که در روده زندگی می کنند موجب هضم نرم می شوند. تجمع سوکرالوز در دستگاه گوارش می تواند باعث از بین رفتن این باکتری های مفید گردد. بدین ترتیب سطح آب و گاز نیتروژن در روده بزرگ افزایش یافته و فرد دچار اسهال می شود.
دکستروز چیست
دکستروز از انواع قندهای ساده است که برای شیرین کردن غذاهای بسته بندی و فرآوری شده در صنایع غذایی استفاده می شود. دکستروز دارای حلالیت بالا در آب بوده و به صورت فوری در بدن جذب می شود. این ویژگی باعث شده است که از دکستروز به عنوان دارو و سرم جهت بالا بردن قند خون در شرایط خاص نیز استفاده شود.
سرم دکستروز
سرم دکستروز از سرم هایی است که در زمان مواجه شدن بیمار با کم آبی از آن استفاده می شود. سرم دکستروز با تامین آب و الکترولیت مورد نیاز بدن به سلامت بیمار کمک می کند. کاربرد دکستروز بیشتر در مواردی است که بیمار دچار اسهال و استفراغ شده و آب زیادی را از دست داده باشد و یا نتواند به صورت خوراکی مایعات دریافت کرده و دچار افت قند خون شده باشد.
کاربرد دکستروز 5 درصد
سرم دکستروز با درصدهای مختلف تولید و در بازار دارویی عرضه می گردد. هرکدام از این سرم ها برای کاربرد خاصی تجویز می شوند. دکستروز 5 درصد دارای5% قند و 95% آب بوده و به دفع شدن مواد زاید از کلیه ها کمک می کند. لازم به ذکر است که جهت تامین نیازهای کالری بدن با دستور پزشک می توان از سرم دکستروزهای غلیظ تر استفاده نمود.
قیمت خرید و فروش سوکرالوز و دکستروز
قیمت خرید و فروش این ترکیبات شیرین تا حد زیادی به نوع آن ها و هدف تولیدشان وابسته است. به طور کلی درجه خلوص و شرکت تولید کننده از عوامل تاثیرگذار بر قیمت مواد شیمیایی هستند و ترکیباتی که به صورت واردات مواد شیمیایی قیمت های بالاتری نسبت به انواع داخلی دارند. برای خرید دکستروز و سوکرالوز می توان به مراکز حضوری و یا سایت های معتبر مراجعه نمود.
سخن آخر
شیرین کننده ها از ترکیبات پرمصرف در زندگی امروزی هستند. در این مقاله به بررسی خواص، کاربرد و موارد مصرف سوکرالوز و دکستروز به عنوان دو شیرین کننده از خانواده های مختلف پرداختیم. این مواد دارای خواص متفاوتی بوده و به همین دلیل کاربردهای مختلفی در صنایع دارند.
برای مثال کاربرد دکستروز در صنایع غذایی، داروسازی، صنایع کشاورزی و خوراک دام دیده می شود. سوکرالوز نیز در محصولاتی همانند آب نبات، چای، قهوه آماده، سبزیجات فراوری شده، مربا و ژله، انواع سس، نوشابه ها و میوه های کنسروی مورد استفاده قرار می گیرد.
