میراث جاودان جلیل تجلیل

جلیل تجلیل، سال ۱۳۱۳ در شهر خوی متولد شد و تحصیلات ابتدایی را در تبریز گذراند؛ در جوانی بنا به اشتیاقش برای یادگیری علوم دینی، به حوزه علمیه شهر تبریز رفت و به تحصیل پرداخت.

او در 21 سالگی و در سال ۱۳۳۴ لیسانس ادبیات فارسی را از دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز اخذ کرد و در 36 سالگی، موفق به کسب دکترای زبان وادبیات فارسی از دانشگاه تهران شدند .

او در دوران زندگی خود؛ دو مسیر تحصیلی را انتخاب کرده بود؛ یکی دانشگاهی و دیگرحوزه‌ای. همزمان با تحصیل در دانشگاه، در حوزه‌های علمیه قم و تهران به آموختن مباحثی همچون فلسفه، منطق، صرف و نحو پرداخت.

تجلیل، در طول این سال‌ها در دانشگاه‌هایی همچون تهران، تربیت مدرس، آزاد، جامعه الصادق، حوزه علمیه قم و...به تدریس مشغول و مدتی نیز، رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران بود.

می‌گویند، برخی شاگردان و همکاران، بارها از او درخواست و توصیه داشته‌اند که با توجه به رتبه و مقام علمی‌ که دارد، شایسته است صرفاً دروس کارشناسی ارشد و دکتری را تدریس کند؛ اما دکتر تجلیل، برای تدریس دروس کارشناسی و حتی فارسی عمومی اشتیاق داشته‌اند و رضا تجلیل، برادرزاده او در این باره می‌گوید: «دکتر تجلیل معتقد بودند تاثیر فرهنگی تدریس به دانشجویان مقطع کارشناسی و ارائه درس فارسی عمومی خیلی بیشتر از این است که بخواهند در مقطع دکتری تاریخ تدریس کنند.»

 خداحافظ چهره ماندگار ادبیات ایران

او در دوره ششم همایش چهره‌های ماندگار که در سال ۱۳۸۵ برگزار شد، به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار ایران معرفی شد.

دریافت مدال درجه اول رتبه اولی دانش‌نامه لیسانس از وزارت فرهنگ، لوح تقدیر وزیر فرهنگ و آموزش عالی و لوح تقدیرنامه وزارتی به مناسب عضویت در مجله بین‌المللی زبان و ادبیات فارسی، عضویت در هیات ممیزه و کمیته تخصصى دانشگاه تهران، عضویت در شوراى گسترش دانشگاه‌هاى کشور، عضویت در کمیته برنامه‌ریزى زبان و ادبیات فارسی ستاد انقلاب فرهنگى، عضو شوراى پژوهشى دانشگاه تهران 63-62، عضو کمیته ادبیات و علوم انسانى دفتر مرکزى جهاد دانشگاهى، عضو شوراى برنامه‌ریزى زبان و ادبیات فارسی، عضو کمیسیون سیاست‌گذارى مجلات علمى وزارت فرهنگ و آموزش، عضو کمیته تخصصى هنر و معمارى هیات ممیزه دانشگاه تهران، مدیر گروه تخصصى ادبیات فارسی المپیاد دانشجویى وزرات علوم تحقیقات و فناورى، عضویت در شوراى گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج کشور و عضویت در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانى دانشگاه تهران تنها بخشی از افتخارات و سمت‌های اجرایی اوست.

شاید بتوان گفت معروف‌ترین کتاب وی «برگزیده متون ادب فارسی (کتاب دانشگاهى)» باشد که نامی آشنا برای دانشجویان ایرانی است؛ اسرار البلاغه (تألیف)، الغدیر (ترجمه)، معیار الاشعار خواجه نصیرالدین طوسى (تصحیح)، معانى و بیان، جناس در پهنه ادب فارسی، نقشبند سخن، فنون و صنایع ادبى و کتابدارى نوین در اسلام و مقالات تخصصی مختلف از جمله آثار و تالیفات جلیل تجلیل است.

امروز ( ۱۲ شهریور ۱۴۰۳) در سن ۹۰ سالگی و به دلیل کهولت سن و عوارض ناشی از آن، زندگی سراسر از علم جلیل تجلیل، استادتمام دانشگاه تهران خاتمه یافت.