سیگنال جدید هسته‌ای و موشکی تهران به غرب؛ راه نجات دیپلماتیک احیا می‌شود؟

به گزارش اکوایران، در جدیدترین اظهار عمومی از سوی جمهوری اسلامی ایران در بحبوحه تنش‌های فزاینده منطقه، یک مقام بلندپایه گفت ایران ظرفیت تولید تسلیحات هسته‌ای را دارد و آماده است در صورت مواجهه با تهدید وجودی، سیاست‌‌های خود را برای استفاده از آنها تغییر دهد.

بازنگری در دکترین هسته‌ای؟

به نوشته ان‌بی‌سی نیوز، کمال خرازی، مشاور رهبری و رئیس شورای روابط خارجی روز جمعه گفت که ایران احتمالا برد موشک‌های بالستیک خود را افزایش خواهد داد.

خرازی در گفتگو با شبکه تلویزیونی المیادین لبنان گفت: «در صورت بروز تهدید وجودی، ایران دکترین هسته‌ای خود را اصلاح می‌کند، ما توانایی ساخت تسلیحات را داریم و در این زمینه مشکلی نداریم». خرازی افزود: «تنها چیزی که در حال حاضر این امر را منع می کند، فتوای رهبری است.»

ویلیام برنز، رئیس سیا اوایل اکتبر گفت که ایالات متحده هیچ مدرکی دال بر تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارد، اما اگر ایران بخواهد می‌تواند به سرعت مواد شکافت پذیر کافی برای بمب اتمی را تامین کند و جهان زمان کمتری برای پاسخ خواهد داشت.

سخنگوی وزارت امور خارجه به ان‌بی‌سی نیوز گفته که ایالات متحده همچنان نگران فعالیت‌های هسته‌ای ایران است. این سخنگو گفت: «رئیس‌جمهور به صراحت اعلام کرده است: ما متعهد هستیم که هرگز اجازه ندهیم جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و آماده‌ایم از همه عناصر قدرت ملی برای اطمینان از این مسئله استفاده کنیم.»

او اضافه کرد که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده همچنان ارزیابی می‌کند که رهبر انقلاب تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحات هسته‌ای خود نگرفته است. این سخنگو افزود: «البته، ما هرگونه تشدید تنش هسته‌ای از سوی جمهوری اسلامی ایران را جدی می‌گیریم و بر این اساس پاسخ خواهیم داد.»

جمهوری اسلامی ایران پس از فتوای رهبر انقلاب در سال 2003 مدتهاست برنامه تسلیحات هسته‌ای را تکذیب می‌کند.

در همین حال نتانیاهو روز پنجشنبه گفت اسرائیل پس از حملات هوایی اخیر علیه جمهوری اسلامی ایران از آزادی عمل بی‌سابقه‌ای برخوردار است.او در سخنانی ادعا کرد: « در صورت لزوم می‌توانیم به هر نقطه از ایران برسیم. هدفی که من به نیروهای دفاعی اسرائیل و شاخه‌های امنیتی دادم، جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای است.»

حملات تلافی جویانه

اسرائیل روز شنبه با سه موج حمله به اهداف نظامی جمهوری اسلامی ایران حمله کرد، چیزی که مقامات آمریکایی و دیگران امیدوار بودند آخرین حمله در تبادل آتش بین دو قدرت منطقه باشد.

این حملات چند هفته پس از آن انجام شد که جمهوری اسلامی ایران در انتقام از ترور رهبر حماس و رهبران حزب‌الله، رگبار موشکی را به سوی اسرائیل شلیک کرد. تشدید تنش زمانی رخ داد که اسرائیل تمرکز خود را از جنگ در غزه بر مبارزه با حزب‌الله که برای یک سال با آنها درگیر بود، گذاشت.

ایران در ابتدا تأثیر حملات اسرائیل بر تأسیسات نظامی خود را کم اهمیت جلوه داده بود، اما در روزهای اخیر لحن خود را تغییر داده است.

چند مقام ایرانی روز پنجشنبه اظهارات جداگانه‌ای را بیان کردند. به گزارش خبرگزاری تسنیم حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران ایران، تهدید کرد که پاسخ حمله اسرائیل به این کشور «پاسخی غیرقابل تصور» است.

همچنین غلامحسین محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر رهبر انقلاب، در گفت‌وگو با تسنیم، حمله اسرائیل را «اقدامی از سر استیصال» خواند و گفت که ایران «پاسخی قاطع و دندان‌شکن» خواهد داد.

علی فدوی جانشین فرمانده کل سپاه گفت: «پاسخ ایران به تجاوزات اسرائیل قطعی است». فدوی با اشاره به اسراییل افزود: «بیش از 40 سال است که ما هرگز یک اقدام تجاوزکارانه را بی‌پاسخ نگذاشته‌ایم و این توانایی را داریم که در یک عملیات تمام دارایی‌های اسرائیل را هدف قرار دهیم.»

در اظهارات روز جمعه، کمال خرازی به اعتماد تاریخی ایران به اروپا به عنوان یک راه نجات دیپلماتیک اشاره کرد که اخیراً کمرنگ‌تر شده است. او گفت: «در زمینه برد موشک، ما تا کنون حساسیت‌های غرب به ویژه اروپایی‌ها را در نظر گرفته‌ایم. وقتی آن‌ها حساسیت‌های ما به‌ویژه در مورد تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران را نادیده می‌گیرند، دلیلی ندارد که نگرانی‌های آنها را در نظر بگیریم». او گفت: «احتمال افزایش برد موشک‌های ایران وجود دارد.»

جمهوری اسلامی ایران در سال 2015، در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، یک توافق هسته‌ای با ایالات متحده و دیگر قدرت‌های جهانی امضا کرد و وعده داد که برنامه هسته‌ای خود را در ازای میلیاردها دلار کاهش تحریم‌ها محدود کند.

اما در سال 2017، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، از این طرح خارج شد و گفت که این توافقنامه برنامه موشکی بالستیک ایران یا نفوذ نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران در منطقه را محدود نمی‌کند. از زمان خروج آمریکا، ایران به طور پیوسته محدودیت‌های مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای خود را کم کرده و بازرسان بین‌المللی را از دیدن برخی سایت‌های هسته‌ای منع کرده است.