به گزارش اکوایران، پس از سخنان 15 آبان مسعود پزشکیان در نشست توسعه عدالت آموزشی در سنندج درخصوص هشدار جدی کاهش بارشها و احتمال جیرهبندی در صورت تداوم خشکسالی و حتی در صورت لزوم و تداوم این وضعیت، درنظر گرفتن احتمال تخلیه تهران، فضای سیاسی و عمومی کشور را تحت تاثیر قرار داده است.
مجمع فعالان اقتصادی در 16 آبان خطاب به رئیسجمهوری نوشت: « به جای تخلیه تهران، 200 میلیون دلار از بودجه نهادهای فرهنگی بی خاصیت را بدهید به ترمیم لوله های فرسوده آب»
امروز تیتر یک بسیاری از روزنامهها و مطبوعات کشور به هشدار جدی درباره کم آبی، بحران خشکسالی و صحبتهای پزشکیان اختصاص یافته است.
روزنامه شرق در یک پرونده اختصاصی تحت عنوان «چشم به آسمان» به این موضوع پرداخته است. روزنامههای اعتماد، هفت صبح، هممیهن، جمهوری اسلامی نیز به کاهش چشمگیر ذخایر آبی کشور و بحران خشکسالی پرداختهاند.
از طرفی تهران نیز این روزها، شبهای بیآب را تجربه میکند. از چند شب گذشته، در برخی از مناطق مختلف پایتخت جریان آب شهروندان برای چندین ساعت قطع شده است. آنطور که روزنامه اعتماد نوشت: قطعیها عمدتاً از ساعت ۲۰ آغاز و تا حدود ۶ صبح ادامه دارد.
این اقدام، به گفته عباس علیآبادی، وزیر نیرو بخشی از سیاست جدید وزارت نیرو برای «مدیریت منابع آبی پایتخت» است. علیآبادی اعلام کرده است: «در برخی شبها ممکن است فشار آب تا حد صفر کاهش یابد.»
وزارت نیرو از زمستان سال پیش هشدارها درباره خالی شدن سطح آب سدهای کشور را آغاز کرده است. محمد جوانبخت، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا نیز در 27 اسفند 1403 با اشاره به بروز خشکسالی شدید در کشور، هشدار داد که تأمین آب در تابستان پیش رو با مشکلات زیادی مواجه خواهد بود. 16 فروردین نیز سخنگوی صنعت آب در برنامه میز اقتصاد شبکه خبر اعلام کرد که وضعیت آب در کشور نامناسب است.
در ۱۷ فروردین امسال حتی تنش آبی بین دو استان یزد و اصفهان وجود آمد که ماجرا به مجلس نیز کشید شد.
با وجود این، تاکنون هیچ برنامه رسمی یا جدول قطعی آب از سوی شرکت آب و فاضلاب استان تهران منتشر نشده و شهروندان تنها بهصورت تصادفی از قطعیها باخبر میشوند.
کاهش شدید بارندگی؛ پاییز خشک ۱۴۰۴
طبق گزارش سازمان هواشناسی کشور، مهرماه امسال بیبارشترین مهر در ۴۰ سال گذشته بوده است. دادههای مؤسسه تحقیقات آب نشان میدهد میزان بارش در سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ حدود ۴۰ درصد کمتر از میانگین ۵۷ سال اخیر است.
در حالی که انتظار میرفت تا نیمه پاییز بخشی از کمبود بارشها جبران شود، تا امروز هیچ بارشی در تهران رخ نداده و پیشبینیها نشان میدهد این روند تا پایان آذر ادامه دارد.
محمدرضا کاویانپور، رئیس مؤسسه تحقیقات آب هشدار داده است: «نباید ریسک کنیم و منتظر باران بمانیم. باید خود را برای شرایط بحرانی آماده کنیم.
در حال حاضر ظرفیت ذخایر سدهای تهران حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب است؛ در حالی که این رقم در سال گذشته نزدیک به دو برابر بوده است. بهعبارت دیگر، ذخیره آبی پایتخت تقریباً به نصف کاهش یافته است.
هشدار وزارت نیرو: احتمال افت فشار تا صفر
وزیر نیرو در گفتوگوی تلویزیونی اخیر خود با سخنگوی دولت تأیید کرده که اعمال محدودیتهای آبی آغاز شده است. او گفت: «ممکن است در برخی شبها مجبور شویم فشار آب را تا حد صفر کاهش دهیم. از شهروندان میخواهیم برای جلوگیری از مشکلات، نسبت به نصب مخازن و ذخیرهسازهای آب اقدام کنند.»
علیآبادی با اشاره به طرح انتقال آب از سد طالقان به تهران افزود که این پروژه اضطراری در کمتر از ۸ ماه اجرا شده و هدف آن کمک به دو استان تهران و البرز در مواجهه با بحران فعلی است.
به گفته او، وزارت نیرو با کاهش فشار شبکه توانسته ۱۵ مترمکعب در ثانیه آب ذخیره کند که معادل پنج برابر آبی است که از سد طالقان به تهران میرسد.
کاهش ۲۵ درصدی ذخایر سدهای کشور
بر اساس اعلام علی سیدزاده، مدیرکل دفتر مدیریت آبفای کشور حجم کل مخازن سدهای کشور در حال حاضر حدود ۱۷.۲ میلیارد مترمکعب است، در حالی که سال گذشته ۲۳ میلیارد مترمکعب بوده است. یعنی تنها ۳۳ درصد ظرفیت سدهای کشور پر است و حجم آب ذخیرهشده ۲۵ درصد کاهش یافته است.
او افزود: تا ۱۳ آبانماه امسال فقط ۲.۳ میلیمتر بارندگی در کشور ثبت شده که نسبت به میانگین بلندمدت ۸۳ درصد کاهش دارد.
هشدار درباره آینده آب تهران
عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب نیز وضعیت منابع آبی تهران را «بسیار نامطلوب» توصیف کرد و گفت: اگر حداقل سه مترمکعب در ثانیه مدیریت مصرف بیشتر از گذشته انجام نشود، پایداری آب تهران با مشکل جدی روبهرو خواهد شد. او تاکید کرد که اگر مصرف آب حتی ۱۰ درصد کاهش نیابد، اختلال در تأمین آب پایدار تهران حتمی است.
بحران آب، آزمونی است نه فقط برای اقلیم که برای نحوه حکمرانی در بحران. وقتی فشار آب تا حد صفر میرسد، شفافیت اطلاعرسانی نیز نباید به همان نقطه سقوط کند. پایتخت در آستانه بحرانیترین پاییز آبی دهه اخیر قرار دارد. سدها خالیتر از همیشهاند، بارشها کاهش یافته و فشار شبکههای آب شهری هر شب کاهش مییابد.