آیا آمریکا ژاپن را ژاپن کرد؟ این باوری رایج است که اگر حمایتهای آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم نبود، شاید ژاپن همان ویرانه جنگی باقی میماند.
اما مسئله معمولا مغفول مانده آنجاست که حتی پیش از جنگ جهانی دوم، ژاپن با برندهایی مانند سونی و پاناسونیک تولید بزرگ و باکیفیت صنعتی و حتی نظامی خود را شروع کرده بود و البته با کمک آمریکاییها آنها را بعد از جنگ جهانی دوم توسعه داد.
دکتر محمدرضا اسلامی دانشآموخته دانشگاه کوبه ژاپن توضیح میدهد که غیر از کمکهای بعدی دشمن زمان جنگ ژاپنیها یعنی آمریکا، زیرساخت صنعتی و نظمپذیری مردم ژاپن در این رشد خوب پس از اتمام جنگ جهانی دوم هم نقش جدی و غیرقابل انکاری داشته است.
