به گزارش اکوایران، مهاجرانی که به‌دنبال اشتغال در عربستان سعودی هستند، اکنون با یک سیستم اجازه کار مهارت‌محور که به‌تازگی معرفی شده است، ارزیابی می‌شوند. این اتفاق در حالی رخ داده است که عربستان در مسیر کارآمد ساختن بازار کار خود و جذب استعدادهای جهانی قرار دارد.

به نوشته عرب‌نیوز، این تصمیم که از سوی وزیر منابع انسانی و توسعه اجتماعی عربستان گرفته شده است، کارگران خارجی را به سه بخش تقسیم می‌کند؛ «دارای مهارت بالا»، «ماهر» و «دارای مهارت ابتدایی» که براساس صلاحیت، تجربه، توانایی فنی، سطح دستمزد و سن به دست می‌آید. این سیستم از 1 جولای (10 تیر) برای کارگران تازه‌وارد به عربستان اجرایی شده است، در حالیکه طبقه‌بندی مجدد مهاجران قبلی از 18 ژوئن (28 خرداد) کلید خورد.

تقاضای عربستان برای کارگران ماهر در حال افزایش است، آن هم در بحبوحه موجی از ابَرپروژه‌ها از جمله نئوم، پروژه دریای سرخ، قدیه و دروازه درعیه که شامل بخش‌های مختلفی می‌شود، از ساخت‌وساز گرفته تا طراحی، تکنولوژی و گردشگری. این طرح‌های توسعه‌ای نیازمند داشتن استعدادهای خارجیِ دارای تخصص است تا پروژه‌هایی که ضرب‌الاجل محدودی دارند، طبق استاندارهای جهانی ساخته شوند.

تصمیم یادشده بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر در جهت تقویت بهره‌وری، کاهش ناهماهنگی مهارتی و حمایت از اهداف اقتصادی بلندمدت عربستان سعودی طبق چشم‌انداز 2030 است.

طبق گزارش خبرگزاری عربستان، هدف از این اقدام، ارتقای عملکرد کارگران، جذب استعدادهای جهانی در جهت انتقال تخصص و تجربه به بازار کار سعودی، بهبود بازده عملیاتی، منفعت بردن از تجربه بین‌المللی و ساخت محیطی است که از نوآوری و توسعه مدل‌های تجاری حمایت می‌کند.

این سیستم که با هدف هماهنگی قابلیت‌های نیروی کار با نیازهای بازار طراحی شده است، یک مکانیسم ارزیابی یکپارچه را از طریق پلتفرم موسوم به Qiwa معرفی کرده که همسو با طبقه‌بندی یکپارچه مشاغل و سطوح آموزشی عربستان سعودی است.

انتظار می‌رود این طبقه‌بندی جدید شفافیت را در برنامه‌ریزی نیروی کار افزایش دهد و به کسب‌وکارها کمک کند به نیروهای با صلاحیت بهتر دسترسی داشته باشند. در عین حال، این اتفاق باعث می‌شود اتکا به نیروی کار دارای مهارت پایین، به‌تدریج کاهش یابد.

اقتصاد عربستان

این تصمیم در بحبوحه تقویت اندیکاتورهای اشتغال اتخاذ شده است. نرخ کلی بیکاری که شامل سعودی‌ها و مهاجران حاضر در این کشور می‌شود، در سه‌ماهه نخست 2025 به رکورد 2.8 درصد کاهش یافت که 0.7 درصد از سه‌ماهه پیشین خود کمتر است. در میان غیرسعودی‌ها، این نرخ به 0.8 درصد کاهش یافت که نشان‌دهنده تقاضای بخش خصوصی قوی و استخدام هدفمند همسو با نیازهای نیروی کار است.

مهاجران همچنان بخش ضروری بازار کار عربستان باقی مانده‌اند که شامل 15.7 میلیون نفر یا 44.4 درصد از جمعیت کل این کشور می‌شود. در میان گروه سنی کار یعنی 15 تا 64 سال، 89.9 درصد از غیرسعودی‌ها در این گروه سنی قرار دارند؛ آماری که بر نقش مهم آن‌ها در بخش‌های تولیدی عربستان تأکید می‌کند.

این طبقه‌بندی مجدد همچنین به «برنامه تأیید حرفه‌ای» که در سال 2021 آغاز شد و در سال 2024 گسترش یافت، مربوط می‌شود. این طرح ابتکاری که در حال حاضر 128 کشور را پوشش می‌دهد و در مسیر گسترش به 160 کشور است، اعتبارنامه‌های آموزشی و حرفه‌ای کارگران خارجی در زمینه‌های کلیدی را پیش از ورود به عربستان تأیید می‌کند، از قبیل مهندسی، بهداشت و درمان و آموزش.

در کنار اصلاحات بازار کار، دولت سعودی همچنین در حال نظارت بر جریان‌های مالی مرتبط با کارگران خارجی است. تنها در ماه فوریه، وجوه ارسالی توسط مهاجران در عربستان سعودی بالغ بر 12.78 میلیارد ریال (3.41 میلیارد دلار) بوده که نشان دهنده سهم اقتصادی مداوم کارگران خارجی در اقتصاد این کشور است.

از کارفرمایان خواسته شده است که ترکیب نیروی کار خود را مرور کنند و از طریق پلتفرم Qiwa، نیروهای خود را طبقه‌بندی مجدد انجام دهند، در حالیکه کارگران می‌توانند در صورت احراز معیارهای لازم برای رده‌های بالاتر، درخواست ارزیابی مجدد ارائه دهند.

یک سیستم مبتنی بر امتیاز با فراهم کردن نقاط قوت در زمینه‌های خاص مانند تجربه عملی، برای جبران محدودیت‌های آموزش رسمی، انعطاف‌پذیری را تضمین می‌کند.