اقتصاد ایران دوباره بوی نفت گرفت

به گزارش اکوایران، محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۱۳۹۰ در سال ۱۴۰۲ برابر با ۸۶۷ هزار میلیارد تومان و ۷۳۲ هزار میلیارد تومان بدون احتساب نفت بوده است. ارقام مشابه در سال 1401 به ترتیب ۸۲۰ هزار میلیارد تومان و ۷۰۸ هزار میلیارد تومان بوده که نشان از رشد اقتصادی ۵.۷ درصدی و رشد ۳.۴ درصدی بدون نفت دارد. به عبارت دیگر کیک اقتصاد ایران در سال گذشته نسبت به 1401 بالغ بر 5 درصد بزرگ تر شده است.

بیشترین سهم از حجم اقتصاد در سال گذشته مشابه سال ۱۴۰۱، متعلق به گروه خدمات بوده است. سهم گروه نفت و گاز برابر با ۱۵.۶ درصد بود که ۱.۹ واحد درصد نسبت به سال 1401 بالاتر رفته است. گروه کشاورزی همچنان کمترین سهم از اقتصاد را داراست و سهم گروه صنایع و معادن بدون نفت نیز نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.

در این گزارش به سهم چهار بخش اصلی اقتصاد از تولید در سال ۱۴۰۲ پرداخته شده است.

رشد نزولی گروه کشاورزی و صنایع و معادن

حجم بخش کشاورزی در سال گذشته ۴۸ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 1401 حدود 2.2 درصد کاهش یافته است. این سومین سال پیاپی است که رشد کشاورزی منفی می شود. این بخش کوچک‌ترین سهم از اقتصاد ایران را به اندازه ۵.۶ درصد داراست که این سهم با توجه به رشد منفی در سال 1402، نسبت به سال 1401 حدود نیم درصد کمتر شده است.

با وجود آن که گروه صنعت و معدن بدون نفت سهم قابل توجهی از اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهد، نرخ رشد آن در سه فصل انتهایی سال ۱۴۰۲ منفی بود و در پایان سال نیز نرخ رشد منفی نیم درصدی را ثبت کرد. بر همین اساس در سال گذشته، سهم گروه صنعت و معدن بدون نفت از اقتصاد ایران ۲۳.۴ درصد بوده، این در حالیست که این رقم در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۴.۹ درصد بوده است.

رشد چشم‌گیر گروه نفت و گاز

در سال ۱۴۰۲، گروه خدمات با نرخ رشد ۵.۷ درصدی مشابه سال ۱۴۰۱، بیش از نیمی از اقتصاد را از آن خود کرد و همچنان بزرگ‌ترین قطعه‌ی کیک اقتصاد ایران است.

یکی از قابل توجه‌ترین قسمت‌های گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار، مقدار درآمد حاصل از فروش نفت و گاز بود. در سال گذشته، درآمد نفتی ۱۳۵ هزار میلیارد تومان بوده که ۱۵.۶ درصد از حجم اقتصاد کل را تشکیل می‌دهد. حجم بخش نفت نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۲۰.۳ درصدی داشته که بیشترین نرخ رشد از تولیدات کشور در سال گذشته محسوب می شود.

یقه اقتصاد ایران در دست نفت

گزارش مرکز آمار از رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۲ حاکی از این بود که با وجود تحریم‌های بین‌المللی، اقتصاد ایران همچنان به شدت وابسته به نفت است. رشد به ثبت رسیده بخش نفت و گاز در سال گذشته بالاترین رشد این بخش پس از دوره برجام به حساب می‌آید.

از طرفی، رشد ناکافی بخش‌های دیگر اقتصاد از جمله صنایع و معادن را می‌توان به دلیل تحریم‌ها و سیاست‌گذاری‌های نادرست دانست.