به گزارش اکوایران؛ 20 ژانویه یعنی نزدیک به 45 روز مانده که ترامپ بر سرکار بیاید. ورود ترامپ به کاخ سفید از نگاه برخی تحلیلگران احتمال تشدید تحریم را افزایش میدهد . در این شرایط راه مصون سازی صادرات ایران از تشدید تحریم‌های احتمالی چیست؟

سعید تاجیک، رئیس کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران، در گفتگو با «اکوایران» به بررسی چالش‌ها و راهکارهای مصون‌سازی صادرات ایران از تشدید تحریم‌های احتمالی پرداخت. او  تاکید کرد که پیش از تمرکز بر تحریم‌های بین‌المللی، باید موانع داخلی صادرات را رفع کرد و برای حضور در بازارهای جهانی آماده شد.

تاجیک با اشاره به مشکلات داخلی، تحریم‌های داخلی را مهم‌ترین مانع صادرات کشور دانست و گفت: ما قوانینی داریم که به جای حمایت از صادرکنندگان، مانع فعالیت آن‌ها می‌شود. از جمله این قوانین، پیمان‌سپاری ارزی است که باعث شده بسیاری از فعالان اقتصادی به دشواری‌های جدی برخورد کنند. همچنین تفاوت نرخ ارز یکی از عوامل مخرب دیگر است که فضای صادرات را پیچیده کرده است.

او با تاکید بر اهمیت سیاست‌گذاری داخلی افزود: تا زمانی که این مشکلات ساختاری حل نشود، انتظار بهبود صادرات در شرایط تحریم یا بدون آن، بی‌اساس خواهد بود.

یکی از موضوعات کلیدی مورد اشاره تاجیک، ضرورت پیوستن ایران به FATF برای رفع موانع بانکی بود. او گفت: حتی اگر هیچ تحریمی علیه ایران وجود نداشته باشد، نبود سازوکارهای بانکی بین‌المللی عملا صادرات ما را فلج می‌کند. FATF به‌عنوان زیرساخت مبادلات بانکی، نه‌تنها برای همکاری با کشورهای عضو بریکس و شانگهای، بلکه برای تقویت تجارت با چین و روسیه ضروری است.

اوتاکید کرد که توافقات بین‌المللی ایران، نظیر عضویت در شانگهای، بریکس و اوراسیا، تا زمانی که مسئله مبادلات بانکی حل نشود، اثرات اقتصادی محسوسی نخواهد داشت.

تاجیک با طرح مسئله رقابت‌پذیری محصولات ایرانی گفت: حتی در نبود تحریم‌ها، باید به این پرسش پاسخ دهیم که کدام یک از کالاهای ما در بازارهای جهانی توان رقابت دارند؟ کیفیت، قیمت، و تطابق با استانداردهای جهانی عواملی هستند که بسیاری از کالاهای ما در آن‌ها ضعف دارند. بنابراین، علاوه بر رفع موانع داخلی، باید روی افزایش رقابت‌پذیری کالاها نیز کار کنیم.

او همچنین به موانع جدید صادرات اشاره کرد و گفت: موانع غیرتعرفه‌ای نظیر مسائل مرتبط با انتشار کربن و ردپای کربن از چالش‌های جدیدی است  . از سال ۲۰۲۶، اتحادیه اروپا کالاهایی مثل پتروشیمی، سرامیک و مواد پلیمری را بدون محاسبه ردپای کربن نمی‌پذیرد. این مسئله می‌تواند بر صادرات ما به این مناطق تأثیر منفی شدیدی بگذارد.

تاجیک در ادامه بر نقش کلیدی دولت و بخش خصوصی تاکید کرد و افزود: بخشی از مشکلات صادرات ناشی از سیاست‌های ناکارآمد دولتی است و بخش دیگر نیازمند تلاش بخش خصوصی برای ارتقای کیفیت کالاها و انطباق با استانداردهای جهانی است. اما این دو باید هماهنگ با یکدیگر حرکت کنند.

او افزود: برای مصون‌سازی کشور از آسیب‌های اقتصادی، مانند تورم و کسری بودجه دولت، تقویت صادرات یک ضرورت است. این تقویت تنها زمانی محقق می‌شود که موانع داخلی رفع، دیپلماسی بین‌المللی تقویت، و کیفیت محصولات صادراتی به سطح رقابت جهانی برسد.

تاجیک در ادامه به اهمیت حل ریشه‌ای مشکلات تاکید کرد و گفت: ما نباید منتظر تحریم‌های جدید باشیم یا با نگرانی از آینده حرکت کنیم. باید با یک برنامه‌ریزی جامع و توجه همه جنبه‌های صادرات، از داخلی‌ترین مشکلات تا چالش‌های بین‌المللی، گام‌های مؤثری برداریم. این رویکرد می‌تواند تراز تجاری کشور را بهبود بخشد و وابستگی به منابع نفتی را کاهش دهد.