خودروهایی که بلعیده می شود اما به دست مصرف کننده عادی نمی رسند

سخنگوی وزارت صمت گفت از نقشه راه شرکت های خودروساز برای عرضه محصولاتشان خبر داد. براساس اظهارات امید قالیباف ۲۰درصد عرضه خودروسازان به دارندگان خودروی فرسوده، ۵۰درصد به طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و ۳۰درصد باقی مانده هم در بورس عرضه می‌شود.

مسیرهای تعیین شده برای فروش خودرو نشان می دهد مصرف کنندگان عادی دیگر جایی در لیست خودروسازان برای تحویل خودرو ندارند. بنابراین آن دسته از متقاضیان خودرو که نه مادر دارای دو فرزند و بیشتر هستند و نه در دسته دارندگان خودروی فرسوده قرار می گیرند برای خرید خودرو از کارخانه باید به بورس کالا بروند.

نکته ای که باید در ارتباط با فروش خودرو در بورس مورد توجه قرار گیرد اینکه قیمت خودروهای عرضه شده قیمت کارخانه ای نیست و قیمت خودروهایی که روی تابلوی بورس کالا می رود بر اساس مکانیزمی شبیه به عرضه و تقاضا تعیین می شود. بحث دیگر، تیراژ و نوع محصولات عرضه شده از سوی خودروسازان در جاده بورس کالا است.

اما چرا برنامه عرضه خودروسازان تغییر کرد؟ ریشه اصلی این مساله را باید در طرح هایی جست و جو کرد که نمایندگان مجلس به شرکت های خودروساز تحمیل کردند.

نمایندگان در 19 آبان ماه سال گذشته طرحی را تحت عنوان طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را تصویب کردند. این طرح به دنبال این بود تا با دادن مشوق هایی خانواده ها را به فرزند آوری تشویق کند. تحویل خودرو به قیمت کارخانه به مادرانی که فرزند دوم خودشان را بعد از تاریخ تصویب این طرح به دنیا بیاورند. آن طور که مجلیسان تصویب کردند شرکت های خودروساز 50 درصد تیراژ تولید خود را باید به مادران دارای دو فرزند و بیشتر تحویل دهند.

در کنار این طرح، دولت نیز در لایحه بودجه پیشنهادی برای سال جاری از تخصیص 10 درصد تیراژ تولید خودروسازان به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده اختصاص دادند.

این پیشنهاد با استقبال نمایندگان مجلس مواجه شد و آن را مصوب کردند. اما از انجایی که دولت در نیمه اول سال این مساله را رعایت نکرده بود برنامه ریزی کرد تا در نیمه دوم سال 1401 تحویل خودرو به دارندگان خودروهای فرسوده دو برابر کند بنابراین درصد تخصیص یافته به دارندگان خودروهای فرسوده از 10 درصد به 20 درصد افزایش یافت. 30 درصد باقیمانده نیز همان طور که قالیباف گفت به مصرف کنندگان عادی اختصاص پیدا می کند اما با این تفاوت که این خودروها بر خلاف مادران دارای دو فرزند و دارندگان خودروهای فرسوده با قیمت تعیین شده در بورس کالا مشخص می شود.

سخنگوی وزارت صمت با ذکر مثالی تشریح کرد: در زمان حاضر برنامه عرضه خودرو این‌گونه است که اگر خودروسازی قرار است یک‌هزار دستگاه خودرو عرضه کند‌, باید ابتدا 20 درصد از آن را به دارندگان خودروی فرسوده و 50 درصد به طرح جوانی جمعیت اختصاص دهد؛ باقی‌مانده یک‌هزار دستگاه یعنی 30 درصد هم در بورس عرضه می‌شود بنابراین عرضه خودرو در بورس اختلالی در عرضه خودرو به دارندگان خودروی فرسوده و مادران دارای 2 فرزند ایجاد نمی‌کند.

با توجه به برنامه ریزی جدید خودروسازان دیگر محصولات آنها از مسیرهایی مانند طرح های فروش فوری و فروش فوق العاده یا پیش فروش و مشارکت در تولید به مشتریان عادی واگذار نمی شود و آنها باید برای خرید خودرو به بورس کالا بروند. بنابراین طرح های مجلس و دولت به گونه ای طراحی شده که بخش عمده ای از تیراژ خودروسازان بلعیده می شود و از دسترس مصرف کنندگان خارج خواهد شد.