به گزارش اکوایران، حضور مهاجران افغانستانی در ایران، همیشه موضوعی داغ و البته چالش‌برانگیز است. اظهارات و ارائه آمارهایی از حضور اتباع افغان در ایران از سوی مقامات کشور نیز همواره بر چالشی شدن این موضوع دامن می‌زند.

خبر مرتبط
وضعیت حضور اتباع افغانستانی در ایران/ تعداد مهاجران غیرقانونی افغان در کشور نگران‌کننده است؟
وضعیت حضور اتباع افغانستانی در ایران/ تعداد مهاجران غیرقانونی افغان در کشور نگران‌کننده است؟

اکوایران: افزایش روند مهاجرت افغان‌ها، تناقض و عدم وجود آمارهای به‌روز و دقیق از مهاجران افغانستانی ساکن کشور و همینطور فقدان برنامه روشن دولت در نحوه مواجهه با این پدیده، موجب بروز ابهامات و گمانه‌زنی‌هایی در سطح جامعه شده است.

امروز مرکز اطلاع‌رسانی وزارت کشور، بیانیه‌ای هشدارآمیز درخصوص مهاجران و اتباع خارجی منتشر کرد. وزارت کشور در بیانیه‌ای به برخی فضاسازی‌ها درباره مهاجران و اتباع خارجی پاسخ داد و تاکید کرد موضع این وزارتخانه در این باره روشن است.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

در پاسخ به برخی فضاسازی‌ها در خصوص مهاجران و اتباع خارجی تاکید می‌شود:

۱- تلاش برخی سایت‌ها برای ایجاد افغانستان ستیزی، مطرود است.
۲-مهاجرین افغانستانی باید به سرزمین خود برگردند و افغانستان را آباد سازند.
۳-افراد (اتباع خارجی) بدون مجوز، توسط کارگزاران مربوطه به کشورشان بازگشت داده خواهند شد.
۴-امکان پذیرش افغانستانی‌ها در کشور وجود ندارد.
۵-ساماندهی آن دسته از افغانستانی‌هایی که مجاز به حضور موقت در کشور شده‌اند، ضروری است.
۶- فضاسازی مجدد پیرامون مصاحبه‌ای که ماه‌ها پیش منتشر شده در حالی انجام می‌شود که موضوع مهاجران و پناهجویان یک مساله جدی انسانی است که عمده آن به دلیل تجاوز کشورهای خارجی به یک کشور و ایجاد فاجعه ناشی از تحمیل جنگ و بحران بر مردمان آن، پدید آمده و سیل پناهجویان را به سوی کشورهای همسایه گسیل داشته است.

اگر بگوییم به تمام بندهای این بیانیه نقد وارد است، اغراق نکرده‌ایم. یک مشکل اساسی که همیشه در کشور وجود دارد، این است که ما در ایران معمولاً طرح‌های مستمر ثبت مهاجران نداریم. به همین علت همیشه در کنار افرادی که اسم‌ و هویت‌شان ثبت شده است، با یک جمعیت افغانستانی غیرقانونی نیز مواجه خواهیم بود که باعث می‌شود آمارها همیشه در حد تخمین باقی بماند.

برای مثال، احمد وحیدی، وزیر کشور در حاشیه جلسه هیئت دولت در 5 مهر 1402، تعداد اتباع افغانستانی در ایران را پنج میلیون نفر اعلام کرد؛ اما خبرگزاری فارس درباره حضور مهاجران افغانستانی در کشور نوشت: «طبق آمار منتشرشده جمعیت افغان‌ها در ایران اکنون به هشت میلیون نفر رسیده و هر روز حدود ۱۰ هزار نفر به‌صورت غیرقانونی و قانونی وارد مرز‌های ایران می‌شوند. افزایش جمعیت دانش‌آموزان افغانستانی به ۷۰۰ هزار نفر رسیده که این آمار تکان‌دهنده است. باید نمایندگان مجلس و وزارت امور خارجه برای تصویب طرح‌های فوریتی و راهکارهای عملی و جدی برای خروج داوطلبانه یا اجباری آنها وارد عمل شوند.»

از طرفی عنوان «غیرقانونی» هم به مهاجرانی که به صورت قاچاق وارد کشور شده و هم افرادی که مجوز حضور موقتی آنها منقضی شده، اطلاق می‌شود. حال با وجود عدم در دسترس بودن آمار دقیق از اتباع خارجی و افغان در کشور، بندهای 2 تا 5 بیانیه وزارت کشور بسیار مبهم و چالش‌برانگیز است. عدم پذیرش افغان‌ها در کشور و بازگرداندن آنها به افغانستان مسئله‌ای نیست که به این راحتی قابل اجرا باشد.