تهدید حاد پوتین برای ناتو؛ جنگ اوکراین به قطب شمال کشیده می‌شود؟

به گزارش اکوایران، یکی از پیشرفته‌ترین جت‌های جنگنده رادارگریز بریتانیا که به تازگی وارد ایسلند شده، در برابر بادهای شدید پایگاه هوایی کفلاویک ایستاده است.

وزیر امور خارجه ایسلند که چند متر دورتر از هواپیمای اف-35 بی نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا (RAF) ایستاده، بدون تردید می‌گوید که قطب شمال، درست در شمال این کشور شمال اروپا، منطقه فوق العاده مهمی است.

توردیس گیلفادوتیر به نیوزویک گفت: «ما بسیار امیدواریم که این منطقه همچنان منطقه‌ای کم تنش  باشد. اما همه چیز در حال تغییر است و ما باید هوشیار باشیم.»

به همین دلیل است که بریتانیا چهار هواپیمای جنگنده F-35B را از اسکادران 617 این کشور به منتهی الیه جنوب غربی ایسلند فرستاده است. این جت‌ها به تازگی ماموریت گشت هوایی ناتو با تمرکز بر قطب شمال را آغاز کرده‌اند.

این جت‌های سریع جاذب رادار نسل پنجم به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به سختی توسط رادار شناسایی می‌شوند، با مدل F-35B قادر به فرود عمودی و بلند شدن از فواصل بسیار کوتاه است.

ناتوی سال 2024 فقط اروپای شرقی را رصد نمی‌کند، بلکه مراقب نقاط حساس در سراسر جهان است، از لابی کردن برای کاهش تنش در خاورمیانه تا دو برابر کردن حضور خود در اقیانوس آرام.

این حس فزاینده وجود دارد که ناتو همچنین در محیط غیر قابل اسکان قطب شمال نیز گوش به زنگ است و توجه خود را به شمال برده, منطقه‌ای که روسیه در آن بی سر و صدا حضور خود را تقویت می‌کند و چین با علاقه به آن نگاه می‌کند.

لوک پولارد، وزیر نیروهای مسلح بریتانیا در بیانیه‌ای گفت: «جدیدترین مأموریت پلیس هوایی در ایسلند نشان‌دهنده توانایی بریتانیا برای عملیات و بازدارندگی دشمنان ما در سراسر حریم هوایی ائتلاف است».

این ائتلاف تسلط محکمی بر منطقه قطب شمال دارد - اکثریت قریب به اتفاق کشورهایی که قطب شمال را احاطه کرده‌اند، اعضای ناتو هستند, اجماعی که با ورود فنلاند و سوئد به ائتلاف پس از آغاز تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در اوایل سال 2022، تقویت شد.

فرمانده گروه 11 نیروی هوایی بریتانیا، معاون هوایی تام برک، گفت: «حضور F-35B در کفلاویک نمایش عملی اتحاد ناتو است.»

دکتر بریونی متیو، سفیر بریتانیا در ایسلند، به نیوزویک گفت: «ما علاقه واقعی داریم تا اطمینان حاصل کنیم که این منطقه با همکاری بالا و تنش کم باقی بماند.

گیلفادوتیر گفت: «ایسلند به دلیل موقعیت مکانی خود همچنان از نظر استراتژیک مهم است و وقتی به تغییرات قابل پیش‌بینی در شمال دور نگاه می‌کنید، قطعاً در آنجا هم همینطور است، هم به دلیل موضوع آب و هوا و هم به دلیل وضعیت امنیتی».

تغییرات آب و هوایی در حال تغییر شکل قطب شمال است و آن را به روی ترافیک بیشتر دریایی و افزایش فعالیت در منطقه‌ای که قبلاً دسترسی به آن سخت بود، باز می‌کند.

با این حال، تحول محیط‌زیستی همراه شده است با تخاصمی شدن روابط بین روسیه و کشورهای غربی پس از عبور نیروهای مسکو از مرز اوکراین نزدیک به دو سال و نیم پیش.

آمریکا ارزیابی کرده است که اگرچه روسیه ضربات دردناکی را در اوکراین متحمل می‌شود، اما همچنان بزرگترین حضور نظامی در منطقه را در بین کشورهای قطب شمال دارد و یک "تهدید حاد" است. مارک کانسیان، سرهنگ بازنشسته تفنگداران دریایی ایالات متحده و مشاور ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی، مسکو مشغول بازگشایی تعدادی از تأسیسات دوران جنگ سرد خود است که بسیاری از آنها برای شناسایی و نظارت طراحی شده‌اند.

گیلفادوتیر گفت که کرملین ممکن است در اروپای شرقی گرفتار شده باشد، اما روسیه قابلیت‌هایی دارد که در حال حاضر در اوکراین و اطراف آن استفاده نمی‌شود و می‌تواند در قطب شمال مستقر شود.

وی افزود: تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه 2022 "واقعیت جدیدی" ایجاد کرد و کشورهای ناتو باید با این شرایط تغییریافته سازگار شوند.

سپس پکن به این ترکیب اضافه می‌شود. پنتاگون ماه گذشته اعلام کرد که چین، اگرچه یک کشور همسایه قطب شمال نیست، اما با دیدن فضا برای "نفوذ و دسترسی بیشتر"، انگشتان خود را بیشتر در آب‌های منطقه فرو می‌برد.

گیلفادوتیر گفت: «ما می‌توانیم شاهد افزایش علاقه آ‌ن‌ها به منطقه باشیم.»

پلیس هوایی ناتو به طور مداوم تعداد انگشت شماری از مناطق از جمله کشورهای بالتیک و جناح شرقی اروپا را پوشش می‌دهد. هم ایسلند و هم بریتانیا بخشی از نیروی اعزامی مشترک یا JEF هستند که توسط ناتو تشکیل شده است تا در مورد امنیت شمال اروپا، گزینه‌ای انعطاف پذیر باشد.

اما به گفته متیو، بخش دیگری از استراتژی اتحاد برای حفاظت از قطب شمال،  پیش‌بینی از طریق مطالعات علمی جدید است که این منطقه در آینده نزدیک  چه شکلی خواهد بود.

او گفت: «پیش‌بینی ایم موضوع به دانش بستگی دارد، به علم بستگی دارد، بنابراین ما تا جایی که می‌توانیم تلاش می‌کنیم تا واقعاً منطقه را درک کنیم، تا بتوانیم پیش‌بینی کنیم که آینده قطب شمال چگونه خواهد بود.»