او در بخش‌های قبلی این گفت‌وگو مفصل توضیح می‌دهد که عموما، در توسعه متاخر، دولتْ محور است. از سوی دیگری هم توضیح می‌دهد که دست‌کم تا بعد از استقرار رضاشاه و به‌روز شدن عناصر دولت‌-ملت در ایران، ما به آن معنا جامعه نداشتیم و دولت پیشران همه امور بوده است. اما با همه این اوصاف، توسعه دولت‌محور آسیب‌هایی جدی هم دارد که ما اغلب در ایران به آن‌ها دچار می‌شویم.

در این برش، پویایی (دینامیک) سیاسی مهمی هم مورد اشاره قرار می‌گیرد. دلاوری توضیح می‌دهد چطور دولت شخص‌محور و بی‌سازمان، محل رقابت‌های ناکارا و ویران‌گر سیاسی می‌شود به‌نحوی که حتی در دولت‌های توسعه‌گرا این منطق سیاسی باعث تحت شعاع قرار گرفتن خود پروژه توسعه می‌شود.

 

برش‌های دیگر این گفت‌وگو:

۱. رابطه عشق و نفرت ایرانیان با «دولت» به روایت استاد علوم سیاسی

۲. چرا در تاریخ ایران شاهد تکرار هم‌دستی داخلی با خارجیان علیه حکومت‌ها هستیم؟

۳. تولد ایده توسعه در ایران؛ لحظه عباس میرزایی تاریخ معاصر

۴. ایران قدیم و ایران جدید؛ از اجتماعات پراکنده به جامعه

۵. چقدر از توسعه‌نیافتگی ما تقصیر دولت است و چقدرش تقصیر جامعه؟

 

کامل این گفت‌وگو را اینجا ببینید: