راز جدایی آرین طباطبائی از تیم مذاکراتی آمریکا

به گزارش اکوایران، در شرایطی که مذاکرات احیای برجام در شهر وین به لحظات حساس تصمیم گیری نزدیک می شود، طی هفته گذشته اخباری پبرامون جدایی برخی دیپلماتهای سرشناس از تیم مذاکره کننده آمریکایی منتشر شده بود. این گزارشها بیش از همه بر کناره گیری ریچارد نفیو، معمار «تحریمهای هوشمند» علیه جمهوری اسلامی متمرکز بود.

در این شرایط، لورا روزن، خبرنگار دیپلماتیک که از نزدیک روند مذاکرات را دنبال می کند، با انتشار یادداشتی با عنوان «تایید اختلافات سیاسی که باعث  خروج برخی اعضا از تیم مذاکره‌کننده آمریکا شد»، ضمن بررسی آخرین وضعیت حاکم بر گفتگوها خبر از جدایی دیگر چهره خبر ساز تیم مذاکره کننده آمریکایی، آریان طباطبائی داده است.

جدایی نفیو و طباطبایی از تیم راب مالی

منابع آمریکایی دیپلماتیک تائید کرده اند خروج دو عضو از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا ناشی از اختلافات سیاسی بوده که برای مدتها وجود داشت. ریچارد نفیو معاون نماینده دولت ایالات متحده در امور ایران در ماه دسامبر از سمت خود کنار رفت و آرین طباطبایی، مشاور ارشد دفتر کنترل تسلیحات وزارت امور خارجه، نیز از این تیم استعفا کرده و اکنون به کار سابق خود در دفتر معاون وزیر امور خارجه در امور کنترل تسلیحات و امنیت بین‌الملل ادامه خواهد داد.

تاکنون هم نفیو و هم طباطبایی از اظهار نظر در این زمینه خودداری کرده اند. پیش از این ان بی سی و وال استریت ژورنال تغییراتی در تیم مذاکره کنندگان آمریکایی را گزارش کرده بودند.

اختلاف بر سر سیاستها

منابع آمریکایی به دیپلماتیک گفته اند که در طول پاییز، نفیو به این باور رسید که به جای پیگیری احیای برجام، ایالات متحده باید به دنبال مذاکره برای توافقی متفاوت باشد. این دیدگاه در تضاد با سیاست تیم ایالات متحده به رهبری رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا مبنی بر این است که تلاش برای بازگرداندن محدودیت های هسته ای برجام در کوتاه مدت تامین کننده منافع ملی ایالات متحده است.

یکی از مقامات ارشد وزارت امور خارجه، دراین باره به دیپلماتیک گفته: «هیچ اختلاف شخصی وجود نداشت. اگر اختلافی وجود داشت، بر سر سیاست دولت ایالات متحده بود».

اوج گرفتن اختلافات از ماه دسامبر

این اختلافات اندکی پس از از سرگیری مذاکرات احیای برجام در وین، در اواخر نوامبر و پس از یک وقفه پنج ماهه، به اوج خود رسید. مذاکرات از سر گرفته شده حدود یک هفته بعد، در 4 دسامبر، به واسطه مخالفت شدید غرب با پیشنهادات تیم جدید ایران، متوقف شد. دیپلمات‌های اروپایی در 3 دسامبر ادعا کردند: «تهران تقریباً از تمام توافقات دشواری که پس از چندین ماه کار سخت ایجاد شده بود، عقب‌نشینی ‌کرده است». آنها معتقد بودند این مسئله در شرایطی اتفاق می افتد که برنامه اتمی ایران به سرعت پیش می رود.

گفته می‌شود که خروج نفیو، پس از پایان دور هفتم مذاکرات در وین صورت گرفت، اما اختلافات مدتی پیش از آن شروع شده بود. گفته شده طباطبایی نیز به دلیل اختلاف نظر از تیم آمریکایی کناره گیری کرده است.

تلاش‌های بعدی به رهبری اتحادیه اروپا و روسیه تیم مذاکره‌کننده ایران را بر آن داشت تا در صورت پذیرش خواسته های آنها در مورد لغو تحریم‌های داخل پرانتز، موافقت خود را با اجرای متن تعهدات هسته‌ای ژوئن اعلام کنند و گفت‌وگوها در 8 دسامبر در وین از سر گرفته شد.

تلاشهای میانجیگرانه

در 15 دسامبر، ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کردند که برای بازگرداندن دوربین‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مجتمع سانتریفیوژ کرج که در یک حمله خرابکارانه مشکوک در ژوئن آسیب دیده بود، به توافق رسیده‌اند. ایالات متحده مدعی شده بود در صورت عدم دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جلسه فوق‌العاده شورای حکام آژانس را در اواخر همان ماه تشکیل دهد.

همچنین در ماه دسامبر، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در 25 دسامبر به خبرگزاری ریانووستی گفت  ایران غنی‌سازی اورانیوم را بیش از 60 درصد افزایش نخواهد داد -که احتمالا حاصل میانجیگری روسیه بود برای کاهش نگرانی‌های بین‌المللی در مورد پیشرفت های هسته ای ایران و دادن زمان برای دیدن اینکه آیا مذاکرات برای احیای توافق می تواند موفقیت آمیز باشد یا خیر.

توافق تا پایان فوریه؟

میخائیل اولیانوف، سفیر روسیه در آژانس بین المللی انرژی اتمی، روز گذشته (26 ژانویه) گفته اگر مذاکرات با سرعت فعلی ادامه یابد، واقع بینانه است که  تا پایان فوریه توافق حاصل شود. وی همچنین عکسی از نمایندگان ایران، اتحادیه اروپا، انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و خودش که دور میز کوچکی در حال پیش نویس سند احیای برجام نشسته اند، منتشر کرد و گفت که آمریکا از راه دور در این برنامه مشارکت دارد.

این در حالی است که لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا این هفته هشدار داد، مذاکرات کنونی با سرعت کافی پیش نمی رود. تراس روز سه شنبه (25 ژانویه) به پارلمان بریتانیا گفت: «این مذاکره فوری است و پیشرفت به اندازه کافی سریع نبوده است. ما به همکاری نزدیک با متحدان خود ادامه می دهیم، اما ممکن است مذاکرات به بن بست خطرناکی برسد». او در ادامه ادعا کرد: «ایران اکنون باید انتخاب کند که آیا می‌خواهد توافقی را منعقد کند یا مسئول فروپاشی برجام است. و اگر برجام از بین برود، همه گزینه‌ها روی میز است.»

در مقابل، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به این سخنان گفت ایران است که این توافق را تا کنون زنده نگه داشته است. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در توییتر نوشت: انگلیس به جای بازگشت به تهدیدات توخالی، باید در فرایند حساس حفظ برجام، مسئولانه عمل کند. به لطف رفتار مسئولانه ایران، توافق هنوز شانس بقا دارد. بریتانیا باید از این روند پیروی کند.»

تا این جا خوب است

یک دیپلمات اروپایی در مورد چگونگی روند مذاکرات سه شنبه در وین گفت: «تا اینجا خوب است».

در همین وضعیت، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در دیدار مجازی با همتای اسرائیلی خود ایال هولوتا، ادعا کرد در حالی که آمریکا به دیپلماسی متعهد است، در حال آماده‌سازی گزینه‌های دیگری برای برای مواجهه با برنامه اتمی ایران ر صورت شکست مذاکرات است.