به گزارش اکوایران- سیماندو در ماه نوامبر با تشریفات گسترده و اعلام یک تعطیلی عمومی به طور رسمی افتتاح شد، این مراسم در آستانه انتخابات ۲۸ دسامبر برگزار شد، نخستین انتخابات پس از کودتای نظامی سال ۲۰۲۱ که «مامادی دومبویا» را به قدرت رساند.
رهبر حکومت نظامی نامزد انتخابات ریاست جمهوری است و تحلیلگران سیاسی میگویند او شانس اصلی پیروزی محسوب میشود، به این معنا که ممکن است برای هفت سال دیگر در قدرت بماند.
حتی بدون سیماندو بزرگترین ذخیره دستنخورده سنگآهن جهان گینه بزرگترین صادرکننده بوکسیت دنیا است، مادهای که برای تولید آلومینیوم استفاده میشود. با این حال، ثروت معدنی این کشور تاکنون نتوانسته زندگی بخش بزرگی از مردم را به شکل معناداری بهبود دهد.
بر اساس دادههای بانک جهانی که در سال ۲۰۲۵ منتشر شده، بیش از نیمی از جمعیت گینه زیر خط فقر زندگی میکنند.
رویترز با حدود یکدوجین کارگر و کارکنان سابق، و همچنین چند منبع ارشد شرکتی گفتوگو کرده است. این منابع که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود، گفتند روند اخراج هزاران کارگر آغاز شده و تأثیر آن احتمالاً از پروژههای معدنی مشابه شدیدتر خواهد بود.
این موضوع برای کسانی که امیدوار بودند جاهطلبیهای سیماندو – با هدف تولید سالانه حدود ۱۲۰ میلیون تن متریک سنگآهن، معادل حدود ۷ درصد تقاضای جهانی – به بهبود بلندمدت زندگیشان منجر شود، ناامیدکننده است.
اوج اشتغال بیش از ۶۰ هزار نفر
به گفته شرکتها و منابع دولتی، اشتغال در پروژه سیماندو در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به بیش از ۶۰ هزار نفر رسید؛ زمانی که پیمانکاران برای تحقق ضربالاجلهای تعیینشده از سوی حاکمان نظامی گینه، بهمنظور تسریع صادرات سنگآهن پس از نزدیک به سه دهه تأخیر، با شتاب کار میکردند.
برای بهرهبرداری از معادن، بنادر و خطآهن ۶۷۰ کیلومتری (۴۱۶ مایلی) که بهطور ویژه برای صادرات از این پروژه محصور در خشکی ساخته شده، به کمتر از ۱۵ هزار نفر نیرو نیاز خواهد بود.
این پروژه توسط دو کنسرسیوم اداره میشود: یکی به رهبری شرکت ریوتینتو و دیگری «کنسرسیوم وینینگ سیماندو» (WCS) که عمدتاً متشکل از شرکتهای چینی است.
نحوه سازماندهی کار باعث شده کاهش نیروی انسانی بسیار شدید باشد. یکی از مدیران اجرایی دخیل در پروژه گفت راهآهن یک «پروژه همزمان گسترده» بوده است؛ به این معنا که تمام بخشها بهطور همزمان ساخته شدند، نیروی کار به اوج رسید و سپس «بهطور ناگهانی سقوط کرد، چون همه چیز همزمان به پایان میرسد».
کنسرسیوم WCS که تقریباً کل راهآهن را از طریق بیش از یکدوجین پیمانکار فرعی مدیریت میکند، به درخواستهای رویترز برای اظهار نظر درباره نیروی کار پاسخ نداد.
ریوتینتو از طریق سرمایهگذاری مشترک «ریوتینتو–سیمفر» مسئول دو بلوک معدنی، ۷۸ کیلومتر خطآهن متصلکننده آنها به شبکه اصلی ریلی، و تأسیسات انتقال در بندر جدید ساحل اقیانوس اطلس گینه است. این شرکت در مجموع طی مرحله ساخت، حدود ۲۵ هزار نفر را به کار گرفته که ۸۲ درصد آنها گینهای بودهاند.
سخنگوی ریوتینتو گفت انتظار میرود نیروی انسانی مورد نیاز در مرحله بهرهبرداری سیمفر حدود ۶ هزار نفر باشد که در معدن و پایانه انتقال دریایی در بندر مشغول به کار خواهند شد. ساخت معدن و راهآهن قرار است سال آینده تکمیل شود، در حالی که کار در بندر تا سال ۲۰۲۷ ادامه خواهد داشت.
خطر ناآرامی اجتماعی و حوادث
منابع نیروی کار گفتند اخراجها آغاز شده است. در «دانتلیا»، یک مرکز در منطقه فارانا نزدیک مرز سیرالئون، طی سه ماه گذشته ۸ هزار نفر از ۱۰ هزار کارگر شغل خود را از دست دادهاند. به دو هزار نفر باقیمانده نیز گفته شده در ماههای آینده اخراج خواهند شد.
در «کامارا»، بخشی از همان ناحیه، حدود ۱۵۰۰ کارگر پیشتر اخراج شدهاند.
سه منبع از شرکتهای غربی گفتند نگرانیها در حال افزایش است مبنی بر اینکه کاهش نیرو میتواند خطر بروز حوادث و همچنین ناآرامیهای اجتماعی را افزایش دهد.
آنها گفتند نگران احتمال اعتراضهای محلی هستند که ممکن است به شکل مسدود کردن مسیر راهآهن سیماندو بروز کند؛ جایی که قطارها پیشتر دامها را زیر گرفته و خشم ساکنان محلی وابسته به دامداری را برانگیختهاند.
ارزیابیهای ریسک انجامشده توسط کنسرسیومها در شش ماه گذشته، نقاطی را که احتمال ورود افراد یا دام به خطوط ریلی وجود داشت شناسایی کرده و همین امر باعث شد حصارکشیهایی ساخته شود که در طراحی اولیه پیشبینی نشده بود.
رویترز در ماه مارس گزارش داد که بین ژوئن ۲۰۲۳ تا نوامبر ۲۰۲۴، دستکم ۱۲ کارگر در جریان ساخت راهآهن سیماندو جان خود را از دست دادهاند. علاوه بر این، حداقل پنج نفر از ساکنان محلی در تصادفات جادهای با خودروهای پروژه کشته شدهاند.
وعدههای دولت برای اشتغال آینده
محدودیت زیرساختها، مهارتهای محدود نیروی کار و نبود پشتوانههای درآمدی، اثر از دست رفتن ناگهانی مشاغل را در گینه تشدید کرده است.
سیلا در گفتوگو با رسانهها در روزهای منتهی به افتتاح رسمی سیماندو در ۱۱ نوامبر، اذعان کرد که اخراجها دردناک خواهد بود.
او گفت: برای افرادی که حقوق میگرفتند و هر روز صبح سر کار میرفتند، از دست دادن ناگهانی شغل آسان نیست.
او به برنامههای دولت برای پروژههای زیرساختی جدید از جمله جادهها، پالایشگاهها و نیروگاهها اشاره کرد، اما زمانبندی مشخصی ارائه نداد.
مراسم افتتاح رسمی در بندر صادراتی جدید «موربایا» در ساحل اقیانوس اطلس گینه، کاملاً با حالوهوایی مثبت برگزار شد؛ با حضور گروههای موسیقی بادی، گارد احترام، رقصندگان سنتی و مقامات میهمان. دومبویا با لباس سفید سنتی گینهای در مراسم حضور داشت.
برای ایجاد هزاران شغل آینده، دولت نظامی گینه برنامه «سیماندو ۲۰۴۰» را تبلیغ کرده است؛ راهبردی ۱۵ ساله برای تبدیل کشور به اقتصادی متنوع، مبتنی بر سرمایهگذاری در کشاورزی، آموزش، حملونقل، فناوری، مالی و سلامت برای کل جمعیت.
دولت ۱۵ درصد از سهام سیماندو را در اختیار دارد و هزینه تخمینی این برنامه ۲۰۰ میلیارد دلار است که بخشی از آن قرار است از درآمدهای معدنی تأمین شود، هرچند دولت گفته بخش عمده آن باید از سرمایه خصوصی بیاید.
انتظار طولانی برای رفاه
اما تقریبا ۳۰ سال پس از آغاز اکتشاف این ذخیره توسط ریوتینتو، این پرسش که آیا سیماندو میتواند رفاه را برای اکثریت مردم گینه به ارمغان بیاورد یا نه، همچنان بیپاسخ مانده است.
صندوق بینالمللی پول در گزارش «موضوعات منتخب» درباره اقتصاد گینه که در مه ۲۰۲۴ منتشر شد، اثرات کلان اقتصادی سیماندو را مدلسازی کرد.
این گزارش نشان داد که این پروژه میتواند تا سال ۲۰۳۰ تولید ناخالص داخلی واقعی کشور را ۲۶ درصد افزایش دهد، اما بدون سیاستهای فعال برای مدیریت این گذار، کاهش فقر ممکن است تنها ۰.۶ واحد درصد باشد.
این گزارش همچنین هشدار داد که افزایش تعداد نیروی کار ماهر ناشی از پروژه حتی میتواند «به تشدید نابرابری، بهویژه در مناطق روستایی» منجر شود.
