آمریکا در بحبوحه افزایش تنش با ونزوئلا، جنگنده‌های رادارگریز اف-35 (F-35) را در پورتوریکو مستقر کرد. این اقدام چه پیامدی بر بحران کارائیب دارد؟

به گزارش اکوایران، در روز شنبه ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۵، پنج فروند جنگنده رادارگریز F-35 ایالات متحده در پایگاه سابق روزولت رودز در سیبا، پورتوریکو فرود آمدند.

براساس گزارش رویترز، این استقرار در حالی صورت می‌گیرد که دولت دونالد ترامپ هفته گذشته دستور اعزام ۱۰ فروند F-35 را برای مقابله با کارتل‌های مواد مخدر و در واکنش به افزایش تنش با ونزوئلا صادر کرده بود.

تصاویر این فرود توسط عکاس قراردادی خبرگزاری رویترز ثبت و منتشر شده است. در روزهای اخیر، بالگردها، هواپیماهای اوسپری و هواپیماهای ترابری ارتش آمریکا هم در این پایگاه دیده شده‌اند.

پس‌زمینه تنش‌ها با ونزوئلا

هفته گذشته، نیروی دریایی آمریکا در یک عملیات در دریای کارائیب ۱۱ نفر را در یک کشتی با مبدأ ونزوئلا هدف قرار داد. آمریکا ادعا کرد کشتی حامل مواد مخدر بوده است.

F-35

تصویر رویترز از استقرار اف-35

دولت ونزوئلا ضمن رد این ادعا گفت هیچ‌کدام از کشته‌شدگان قاچاقچی نبودند. همچنین کاراکاس اعلام کرد که یک ناوشکن آمریکایی یک کشتی ماهیگیری تونای ونزوئلایی را در منطقه اقتصادی ویژه این کشور به مدت هشت ساعت توقیف کرده است.

بیشتر بخوانید
شرق چگونه از زیر زمین با غرب می‌جنگد؟

کشورهای شرقی مانند چین و ایران با ساخت پایگاه‌های زیرزمینی جنگنده، رویکردی تازه در دفاع هوایی ایجاد کرده‌اند که جایگزین رادارگریزی هم شده است.

این رخدادها باعث شده که روابط پرتنش واشنگتن و کاراکاس، که در سال‌های اخیر بارها بر سر تحریم‌ها و سیاست‌های نفتی به درگیری لفظی رسیده بود، وارد مرحله‌ای خطرناک‌تر و نظامی‌تر شود.

نقش استراتژیک جنگنده F-35

جنگنده‌های اف-35 یا F-35 Lightning II از پیشرفته‌ترین هواپیماهای رزمی جهان هستند با این قابلیت‌ها:

  • رادارگریزی کامل (Stealth) برای نفوذ به عمق خاک دشمن بدون شناسایی شدن
  • سیستم‌های حسگر پیشرفته و یکپارچه برای شناسایی و هدف‌گیری اهداف هوایی و زمینی
  • توانایی نبرد هوایی نزدیک و حملات دقیق هوا به زمین
  • اتصال به شبکه نبرد مشترک (Joint Battle Network) برای انتقال داده‌های زنده به سایر نیروها

در صورت وقوع درگیری هوایی، برتری تکنولوژیک F-35 نسبت به جنگنده‌های قدیمی F-16 ونزوئلا می‌تواند به آمریکا برتری مطلق در آسمان بدهد.

اهداف اعلام‌شده و اهداف احتمالی آمریکا در ونزوئلا

دولت ترامپ گفته است: «هدف ما تغییر رژیم در ونزوئلا نیست.» اما کارشناسان دفاعی معتقدند که این استقرار می‌تواند پیامی بازدارنده برای ونزوئلا و متحدانش در منطقه باشد.

این جنگنده، در صورت گسترش تنش‌ها، می‌تواند به‌سرعت برای انهدام پدافندهای ساحلی، ناوهای کوچک و جنگنده‌های ونزوئلا به‌کار گرفته شود. همچنین استقرار در پورتوریکو (در شرق دریای کارائیب) به آمریکا اجازه می‌دهد که:

  1. مسیرهای دریایی و هوایی ونزوئلا را زیر نظر بگیرد
  2. در صورت لزوم، در کمتر از یک ساعت به حریم هوایی ونزوئلا برسد

بازگشت جنگ سرد به کارائیب؟

این نخستین بار از زمان بحران ونزوئلا در دهه ۲۰۱۰ است که آمریکا چنین سطحی از حضور هوایی پیشرفته در کارائیب ایجاد می‌کند.

به گفته منابع نظامی، حضور همزمان جنگنده‌های نسل پنجم، بالگردهای رزمی و هواپیماهای ترابری در پورتوریکو می‌تواند زمینه‌ساز یک عملیات مشترک هوایی-دریایی باشد.

برخی تحلیلگران این اقدام را نمایشی برای مهار نفوذ روسیه و برخی از دیگر متحدان در ونزوئلا هم می‌دانند.