به گزارش اکوایران، توضیح از میان‌رفتن بیش از نیم تریلیون دلار ارزش سهام یک شرکت دشوار است؛ اما این اتفاقی است که برای سازنده مشهور تراشه‌های هوش مصنوعی در آمریکا یعنی شرکت «انویدیا» رخ داده است. برای برخی، این موضوع به‌سرعت یادآور رکود مشهور به «دات‌کام» در سال‌های 2000 و 2001 بود؛ یعنی زمانی که شاخص «نزدک مرکب» با کاهش ارزش 72 درصدی مواجه شد.  

به نوشته بلومبرگ، این سقوط سهام در اوایل قرن بیست‌ویکم، نه‌تنها سبد سرمایه‌گذاری بسیاری از تجار را به‌شکل منفی تحت‌ تأثیر قرار داد، بلکه پیامدهای اقتصادی گسترده‌تری نیز در پی داشت و در نتیجه آن‌، رشد سرمایه‌گذاری تجاری و هزینه‌کرد مصرف‌کنندگان با افت همراه شد. در حال حاضر و درست مانند آن زمان، سهام‌ها اخیرا به‌‌سرعت در حال رشد بوده‌اند و شرکت‌ها اکنون ارزش بسیار بالاتری دارند.

اما اکنون جرقه افت تاریخی ارزش سهام شرکت انویدیا به استارت‌اپ هوش مصنوعی چینی به‌نام «دیپ‌سیک» (DeepSeek) مربوط می‌شود؛ این استارت‌اپ توانست یک مدل هوش مصنوعی توسعه دهد که باوجود خرج بسیار کمتر برای توسعه آن -نسبت به سرمایه‌ای که برای بهترین مدل‌های هوش مصنوعی آمریکا هزینه شد- عملکردی مشابه با مشهورترین مدل‌های هوش مصنوعی جهان دارد 

ظهور این مدل هوش مصنوعی چینی باعث شده تا باور‌ گسترده‌ای مبنی بر این‌که آینده درخشان هوش مصنوعی به صرف هزینه‌های بالاتر و انرژی بیشتر گره خورده است، تحت‌الشعاع قرار بگیرد. و اگر این موضوع یک واقعیت تلقی شود، ارزش سهام غول‌های فناوری آمریکا ممکن است، کمتر از آن چیزی باشد که پیش از این تصور می‌شد.

بلومبرگ در ادامه می‌نویسد، آشفتگی ناشی از دیپ‌سیک در بازارهای سهام آمریکا به‌اندازه‌ای جدی بوده که اقتصاددانان آمریکا در دویچه بانک به‌رهبری متیو لوزتی، یادداشتی برای مشتریان خود نوشتند و در آن به یک سناریو محتمل برای اقتصاد آمریکا اذعان کرده‌اند. این سناریو از این قرار است که افت ارزش سهام‌ شرکت‌های فناوری باعث تأثیر منفی بر ثروت خانوارهای آمریکایی می‌شود؛ و در نهایت روند قدرتمند هزینه‌کرد شهروندان آمریکایی که تاکنون دست‌نخورده باقی مانده است، کندتر خواهد شد.

دیپ سیک

در حقیقت با نگاه به گذشته، مدل اقتصادی دویچه‌بانک نشان می‌دهد، اگر رالی رشد سهام‌های آمریکا در سال 2024 رخ نمی‌داد، رشد هزینه‌کرد از سوی مصرف‌کنندگان آمریکایی در سال گذشته میلادی به نزدیکی 2 درصد می‌رسید، نه تخمین 3 درصدی که از سوی اقتصاددانان مطرح شده است (داده‌های سه‌ماهه چهارم اقتصاد آمریکا در روز پنجشنبه منتشر می‌شود و عمده اقتصاددانان پیش‌بینی کرده‌اند رشد مصرف‌ سه‌ماهه چهارم براساس بازه سالانه دست‌کم 3 درصد خواهد بود).

لوزتی و همکارانش معتقدند، به‌طور خلاصه، این مدل نشان می‌دهد که اگر رشد چشمگیر سهام‌های فناوری در سال 2024 رخ نمی‌داد، کاهش قابل‌توجهی در میزان هزینه‌کرد مصرف‌کنندگان آمریکایی ثبت می‌شد.

با این حال، این اقتصاددانان اعلام کرده‌اند، پتانسیل رشد مثبت در سال 2025 نیز وجود دارد؛  به‌ویژه اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و تیم او ممکن است بر بازار سهام متمرکز شوند و از اقداماتی رونمایی کنند که کاهش ارزش بازارهای سهام را محدود می‌کند. در حال حاضر، مقامات آمریکایی انتظار دارند تا رشد بازارهای سهام در سال جاری میلادی از انتظارات فراتر برود.

پیش‌بینی مورگان استنلی

البته ظهور دیپ‌سیک تنها باعث نگرانی اقتصاددانان آمریکایی نشده است. گروهی اقتصاددان مورگان استنلی معتقدند که به غیر از موج تهدیدهای تعرفه‌ای ترامپ، سیاست دولت او در قبال مهاجرت به‌طور مسلم عاملی مهم‌تر برای چشم‌انداز کوتاه‌مدت اقتصاد آمریکا خواهد بود.

کارشناسان این بانک به‌رهبری مایکل گاپن که اقتصاد آمریکا را رصد می‌کنند، تخمین می‌زنند که در سال گذشته میلادی حدود 2.7 میلیون مهاجر به خاک ایالات متحده وارد شدند اما این میزان برای سال 2023 تنها 3.3 میلیون نفر بوده است. این اتفاق باعث شد تا نرخ رشد جمعیت آمریکا حدود 2 برابر بیشتر از دوران پیش از همه‌گیری کووید-19 باشد و به واسطه آن، پتانسیل اقتصادی این کشور تقویت شود. اکنون این روند مثبت در حال محو شدن است، چراکه سرکوب مهاجران از سوی دولت ترامپ آغاز شده است.

تمامی این‌ها در حالی است که مورگان استنلی تخمین می‌زند، پتانسیل رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا در حال حاضر در سطح 2.5 درصد قرار دارد. اقتصاددانان این بانک، رشد اقتصادی آمریکا در سال جاری میلادی را حدود 1.9 درصد قلمداد می‌کنند. همچنین آنان پیش‌بینی می‌کنند که ورود مهاجران به خاک آمریکا در سال 2025 میلادی حدود 800 هزار نفر است و این میزان برای سال 2026 به رقم 600 هزار نفر خواهد رسید.