به گزارش اکوایران، «فقر، والد خشونت و جنایت است.» جمله‌ای که ارسطو بیش از ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح عنوان کرد. گمان این اندیشمند سال‌ها پس از مرگ نیز بر زبان‌ها چرخید و آیینه اتفاقات مهمی در جوامع شد.

چرخه فقر می‌تواند انسان‌ها را از فضایل اخلاقی دور ساخته و به سمت خشونت بکشاند. این اتفاق را به خوبی در سال‌های اخیر ایران می‌توان مشاهده کرد. طبق گزارشات مرکز آمار ایران خشونت و نزاع در کشور به اوج ۱۲ ساله خود رسیده است. خشونتی که می‌تواند منشا معیشتی داشته و بنیانی از فقر را در درون خود حمل کند.

بررسی آمارهای اقتصادی در ۱۲ سال گذشته حاکی از آن است که کاهش درآمد حقیقی خانوار همزمان با افزایش خشونت و نزاع در جامعه بوده است. این آمار به خوبی وضعیت اقدامات مجرمانه در کشور را نشان داده و همبستگی فقر را با آن به تصویر می‌کشد. 

031210

مقایسه نزاع و درآمد حقیقی خانوار از سال ۱۳۹۱

بررسی آمارهای اقتصادی نشان می‌دهد در ۱۲ سال گذشته درآمد حقیقی خانوار فراز و فرود بسیاری را تجربه کرده است. درآمد حقیقی در درآمدی است که اثر تورم از آن خارج شده و مقدار واقعی عایدی مردم را نشان می‌دهد. وضعیت درآمد حقیقی شده خانوار با شاخص قیمت (به سال پایه ۱۴۰۰) حاکی از آن است که در سال‌های ۹۲ تا ۹۴ به دلیل شروع تحریم‌های بین‌المللی این درآمد کاهش شدیدی پیدا کرده است. همزمان با این کاهش نرخ نزاع و چاقوکشی در کشور افزایش یافته است.

در سال‌های توافق برجام به دلیل افزایش درآمد حقیقی خانوار، نزاع و درگیری در کشور کنترش شده و کاهش یافته است. اما با خروج ترامپ از برجام در سال ۹۷، بحران بنزین در سال ۹۸ و بحران بورس و کرونا در سال ۹۹، درآمد حقیقی به شدت کاهش یافت. در همین دوران میزان نزاع و چاقوکشی در کشور نیز افزایش پیدا کرد. 

در ادامه سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ درآمد حقیقی خانوار افزایش یافته و در ادامه نرخ نزاع دسته‌جمعی در کشور کاهش پیدا کرده است. 

البته باید عنوان کرد وضعیت درآمد و نزاع در کشور در سال ۱۴۰۲ از روند پیشین خود پیروی نکرده است. در زمان انتشار آمار هزینه درآمد خانوار در سال ۱۴۰۲، برخی اقتصاددانان با این مسئله مواجه شدند که چگونه با توجه به رشد اقتصادی و وضعیت رفاهی نامناسب در کشور، میزان درآمد حقیقی افزایش پیدا کرده است. همچنین آمارهای بانک مرکزی نیز وضعیت درآمد حقیقی در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ را در سطوحی بسیار پایین‌تر از مرکز آمار ایران ترسیم کرده است.

طبق آمارهای منتشر شده از وضعیت عدالت اجتماعی در سال ۱۴۰۲، نرخ نزاع و چاقوکشی به اوج خود در ۱۲ سال گذشته رسیده است. به طوری که آمار چاقوکشی به تنهایی رشدی بسیار چشمگیر را در این سال تجربه کرده است. 

با این اوصاف می‌توان گفت یکی از متغیرهای اثرگذار بر جرم و جنایت در اجتماع، وضعیت رفاهی خانوار است. مادامی که وضعیت رفاهی خانوار در کشور به روند خود ادامه دهد و درآمد حقیقی کاهش یابد، وضعیت نزاع و درگیری در میان مردم افزایش خواهد یافت و التهاب جامعه بیش از پیش خواهد شد.