به گزارش اکوایران، اخیرا سرتیپ علی شادمانی، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از خرید هواپیماهای جنگی روسی سوخو-35 خبر داد. اگرچه تعداد هواپیماها اعلام نشده است، این خرید نشان‌دهنده عزم ایران برای بازسازی ناوگان هوایی قدیمی خود و رفع کاستی‌ها در دفاع هوایی است.

سیگنالی برای دشمن شماره یک؛ چرا ایران به این هواپیماها نیاز دارد؟

به نوشته المانیتور، این خریدها فراتر از یک به‌روزرسانی نظامی هستند و تهران امیدوار است که این هواپیماها به طور اساسی موقعیت استراتژیک ایران را تغییر دهند و پیام‌هایی به دشمن شمار یک، اسرائیل، و تا حدی کم‌تر به رقبای عرب منطقه‌ای ارسال کنند.

نیروی هوایی ایران برای دهه‌ها بر ترکیبی از هواپیماهای آمریکایی نسبتاً فرسوده از رده اف-4، اف-5 و اف-14 تکیه کرده است که همه آن‌ها قبل از انقلاب 1979 خریداری شده بودند. از آن زمان، کاهش امکانات نیروی هوایی ایران با تحریم‌های غربی که توانایی ایران را برای به‌روزرسانی ناوگان هوایی‌اش محدود کرده بود، تسریع شده است. علی‌رغم تلاش‌های مهندسان ایرانی برای نگهداری و به‌روزرسانی هواپیماها، محدودیت‌ها برجسته هستند. در واقع،  در حالی که رقبای منطقه‌ای مانند اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی به هواپیماهای پیشرفته غربی مانند F-35 و یوروفایتر تایفون مجهز هستند، جمهوری اسلامی ایران همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو است.

هواپیمای روسی تحویلی به ایران یک جنگنده با قابلیت مانور بالا از نسل 4.5 است که توسط شرکت سوخوی ساخته شده است و طیف وسیعی از موشک‌های هوا به هوا و هوا به زمین را داراست. موتورهای قدرتمند AL-41F1S آن توان حرکتی استثنایی را فراهم می‌آورد و این هواپیما را در موقعیت‌های تهاجمی و تدافعی بسیار موثر می‌کند.

ایران روسیه

تاثیرات ژئوپولیتیکی

اعلام خرید این جنگند‌ه‌ها کم‌تر از دو هفته پس از امضای توافق‌نامه جامع شراکت استراتژیک ایران-روسیه که مدت‌ها منتظر آن بودند، صورت گرفت. این توافق‌نامه که عمدتاً بر همکاری‌های دفاعی میان دو کشور تحریم‌شده متمرکز است، قراردادی 20 ساله است که یکی از گسترده‌ترین ترتیبات امنیتی است که تهران از زمان انقلاب اسلامی پیگیری کرده است.

از زمان آغاز جنگ در اوکراین در سال 2022، همکاری‌های دفاعی تهران و مسکو به شکل چشمگیری گسترش یافته است. ایالات متحده و متحدان آن نگرانی‌هایی در مورد افزایش همکاری‌های روسیه و ایران ابراز کرده‌ و از این می‌ترسند که دسترسی ایران به تسلیحات پیشرفته بتواند دست تهران را در خاورمیانه -به‌ویژه علیه اسرائیل و منافع آمریکا- بازتر کند.

مهم‌تر از همه، ارسال سوخو-35 در میان افزایش احتمال حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران با حمایت ایالات متحده صورت می‌گیرد. در حالی که ایران به طور محتاطانه آمادگی خود را برای دیپلماسی با دولت جدید دونالد ترامپ اعلام کرده، تهدید حمله اسرائیل همچنان باقی است.

در ماه اکتبر سال میلادی گذشته، اسرائیل چند هدف نظامی در ایران را مورد حمله قرار داد. اسرائیل مدعی شد که این عملیات قدرت دفاع هوایی ایران را کاهش داده و سایت‌های هسته‌ای آن را بیشتر در معرض خطر قرار داده است. تهران خسارت را کم‌اهمیت دانسته و اعلام کرد که سیستم‌ها به سرعت بازسازی شده‌اند.

سوخو 35

تغییر تعادل نظامی؟

در مقاله‌ای که روز چهارشنبه منتشر شد، روزنامه وطن امروز به ویژگی‌های رزمی هواپیماهای روسی و تاثیر آن بر تقویت قدرت دفاعی ایران پرداخته و گزارش داد که سوخو-35 و توانایی‌های موشکی و پهپادی ایران، به طور قابل توجهی قدرت نظامی کشور را تقویت خواهد کرد.

در همین حال، چندین کارشناس نظامی، در حالی که قابلیت‌های هواپیماهای سوخو-35 را تایید کردند، به رسانه‌های داخلی گفتند که بعید است این هواپیماها تعادل نظامی در خاورمیانه را به طور چشمگیری تغییر دهند، چرا که ایران هنوز با موانع زیادی در استفاده مؤثر از این هواپیماها مواجه است.

از جمله این چالش‌ها می‌توان به آموزش خدمه و نگهداری اشاره کرد. نگهداری این هواپیماها در وضعیت عملیاتی نیاز به تأمین قطعات و پشتیبانی فنی معتبر از روسیه دارد. این فرآیند ممکن است با توجه به تمرکز مسکو بر اوکراین و همچنین تاریخچه تأخیرهای روسیه - حتی در تعهدات خود در سایر زمینه‌های همکاری از جمله انرژی هسته‌ای - با مشکلاتی مواجه شود. این در حالی است که اسرائیل تجربه مقابله با هواپیماهای جنگی ساخت روسیه را دارد.

پیام سیاسی

دریافت این هواپیماها از سوی ایران پیامی مبنی بر قصد تهران برای پایان دادن به انزوای نظامی است. شادمانی، فرمانده سپاه که دریافت محموله‌های سوخو-35 را اعلام کرد، هشدار داد که اگر اسرائیل علیه ایران «عمل احمقانه‌ای انجام دهد، با ضربه‌ای تلخ» مواجه خواهد شد. تهران به وضوح انتظار دارد که این خرید باعث شود اسرائیل در مورد حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران تردید بیشتری پیدا کند.