به گزارش اکوایران، یکی از دلایل اصلی افزایش آلودگی هوا در سال‌های اخیر، مصرف سوخت‌های سنگین و آلاینده مانند مازوت و گازوئیل با کیفیت پایین در نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ است. این موضوع، علاوه بر تهدید مستقیم سلامت عمومی، پیامدهای زیست‌محیطی گسترده‌ای را نیز به همراه دارد.

مازوت، به‌عنوان یکی از آلاینده‌ترین سوخت‌ها، به دلیل دارا بودن مقادیر بالای گوگرد و ترکیبات مضر دیگر، اثرات شدیدی بر کیفیت هوا دارد. در فصول سرد سال، به علت محدودیت‌های موجود در تأمین گاز طبیعی، نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ در کلان‌شهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد و اراک، به مصرف مازوت روی می‌آورند و این امر شدت آلودگی هوا را افزایش می‌دهد.

به گزارش تسنیم،‌ طبق آمار سازمان حفاظت محیط زیست، صنایع و نیروگاه‌ها مسئول انتشار 40 تا 50 درصد از آلاینده‌های هوا در ایران هستند. استفاده از مازوت غیراستاندارد باعث انتشار حجم زیادی از ذرات معلق (PM2.5 و PM10) می‌شود که به بیماری‌های قلبی و تنفسی دامن می‌زند.

احمد طاهری، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، اعلام کرده است که کارگروه ملی، برنامه‌ای را با همکاری وزارت نفت و نیرو تدوین کرده تا ارتقای کیفیت سوخت نیروگاه‌ها در اولویت قرار گیرد. در این برنامه، تأکید شده که در شرایط وارونگی دمایی یا وضعیت اضطرار آلودگی هوا، مصرف سوخت‌های آلاینده مانند مازوت به حداقل کاهش یابد یا از مازوت کم‌سولفور استفاده شود.

او همچنین تأکید کرده که توزیع سوخت استاندارد و مطابق با قانون هوای پاک در کلان‌شهرها باید تضمین شود و اقدامات نظارتی برای رعایت این استانداردها انجام گیرد. هدف‌گذاری شده است تا سال 1404 مصرف مازوت غیراستاندارد به کمترین سطح ممکن کاهش یابد و تمرکز بر استفاده از سوخت‌های پاک‌تر در نیروگاه‌ها باشد.

 عملکرد دستگاه‌ها در اجرای قانون هوای پاک

پیشتر صدیقه ترابی، معاون انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، در نشست خبری هفته هوای پاک اعلام کرد که سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه دارد عملکرد دستگاه‌های مختلف در اجرای قانون هوای پاک را بررسی کرده و در صورت تخلف، آن‌ها را به مراجع قضایی معرفی کند.

اوتأکید کرد که بررسی‌ها نشان می‌دهند دستگاه‌ها به تعهدات تعیین‌شده در قانون هوای پاک به طور کامل عمل نکرده‌اند و اقدامات اصلاحی در حال انجام است.

ترابی افزود که تمرکز قانون هوای پاک بر شناسایی کلان‌شهرهایی با وضعیت بحرانی بوده است و بررسی‌ها نشان داده‌اند که ۸ کلان‌شهر به طور خاص در وضعیت نامناسبی قرار دارند. او خاطرنشان کرد که مقابله با این چالش بزرگ که طی سالیان طولانی شکل گرفته است، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اجرای قانون با مشارکت همه دستگاه‌های مرتبط است.

در ادامه، او به مشکل تمرکز جمعیت در تهران اشاره کرد و گفت: جابه‌جایی پایتخت تنها به دلیل آلودگی هوا مطرح نیست. تراکم ۲۰ درصدی جمعیت کشور در تهران موجب مشکلاتی مانند کمبود منابع آب و آلودگی خاک نیز شده است.

او همچنین درباره تأثیر تحریم‌ها بر آلودگی هوا تصریح کرد که مقابله مؤثر با آلودگی نیازمند دسترسی به فناوری‌های پیشرفته است، اما تحریم‌ها مانع ورود این فناوری‌ها به کشور شده و عملاً بر زندگی مردم اثر مستقیم گذاشته است.

ترابی بیان کرد: ادعای تحریم‌کنندگان مبنی بر اینکه هدفشان مردم نیست، با ایجاد محدودیت در انتقال تکنولوژی، مستقیماً مردم را تحت تأثیر قرار داده است.