دور تازه حملات مرگبار؛ چرا بی‌بی به سوی کرانه باختری منحرف شده؟

به گزارش اکوایران، نیروهای امنیتی اسرائیل روز سه‌شنبه عملیاتی نظامی را در جنین، شهری فلسطینی در کرانه باختری اشغالی، آغاز کردند. به نظر می‌رسد اسرائیل پس از اجرای آتش‌بس موقت در غزه، توجه خود را به منطقه‌ای معطوف کرده است که به‌عنوان مرکز فعالیت‌های شبه‌نظامی‌ها شناخته می‌شود.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در بیانیه‌ای گفت که این عملیات، که آخرین مورد در سلسله حملات به کرانه باختری در سال گذشته است، با هدف «ریشه‌کن کردن تروریسم» انجام می‌شود و «گسترده و قابل توجه» خواهد بود. وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد که در ساعات اولیه این عملیات، هشت نفر کشته و دست‌کم ۳۵ نفر زخمی شده‌اند.

بر اساس گزارش نیویورک‌تایمز، برای نتانیاهو، این عملیات در کرانه باختری می‌تواند به‌عنوان انحرافی از جنگ غزه عمل کند، جایی که نیروهای حماس حتی پیش از آغاز آتش‌بس در روز یکشنبه، در خیابان‌ها رژه رفتند و قدرت خود را به نمایش گذاشتند. این نمایش قدرت نشان می‌دهد که علی‌رغم وعده‌های نتانیاهو برای نابودی حماس، این گروه از ۱۵ ماه جنگ جان بدر برده است.

اما تحلیلگران می‌گویند که با کاهش قدرت حماس در غزه، این گروه تلاش‌های خود را برای مسلح کردن شبه‌نظامیان در کرانه باختری افزایش داده تا جبهه دیگری علیه اسرائیل باز کند، و این امر باعث شده عملیات اسرائیل در این منطقه اجتناب‌ناپذیر شود.

عملیات جنین در بحبوحه افزایش شدید تنش‌ها در کرانه باختری انجام می‌شود، در حالی که قدرت شبه‌نظامیان افزایش یافته و خشونت شهرک‌نشینان علیه غیرنظامیان فلسطینی شدت گرفته است.

روز دوشنبه، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تحریم‌هایی را که سال گذشته توسط دولت بایدن علیه ده‌ها فرد و گروه افراطی اسرائیلی راست‌گرا به‌دلیل خشونت علیه فلسطینیان و تصرف یا تخریب اموال فلسطینی وضع شده بود، لغو کرد.

این اقدام اندکی پس از آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ صورت گرفت، در حالی که افراط‌گرایان یهودی به چندین روستای فلسطینی حمله کردند و وسایل نقلیه و املاک را به آتش کشیدند.

تشکیلات خودگردان فلسطینی، که کنترل محدودی بر بخش‌هایی از کرانه باختری دارد و رقیب حماس محسوب می‌شود، ، پس از اینکه امنیت این منطقه را عمدتاً به اسرائیل واگذار کرده بود، در هفته‌های اخیر عملیات خود را علیه شبه‌نظامیان مسلح در جنین آغاز کرده است.

حملات مرگبار اسرائیلی و حملات پهپادی در کرانه باختری شمالی در سال گذشته خیابان‌ها را ویران کرده و بسیاری از غیرنظامیان فلسطینی را در ترس نگه داشته است.

ساکنان و شاهدان در جنین روز سه‌شنبه گفتند که بیمارستان خصوصی محلی الامل، توسط نیروهای اسرائیلی محاصره شده و آتش گرفته است.

کمیله محمود، ۲۲ ساله، یکی از ساکنان جنین، در مصاحبه‌ای تلفنی گفت: «انگار مستقیم از غزه به اینجا آمده‌اند، با خودروهای بزرگ، تیراندازی شدید و پهپادها.»

ساکنان گفتند که افسران امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین و امدادگران در میان مجروحان بودند. سرتیپ انور رجب، سخنگوی نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان، گفت که یک افسر فلسطینی کشته شده است.

ژنرال هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، روز دوشنبه، یک روز پس از اجرای آتش‌بس در غزه، در بیانیه‌ای گفت که اسرائیل «باید برای عملیات ضدتروریستی قابل توجه» در کرانه باختری در روزهای آینده آماده باشد «تا تروریست‌ها را پیش از رسیدن به غیرنظامیان ما بازداشت یا خنثی کند.»

هالوی روز سه‌شنبه استعفای خود را اعلام کرد و بخشی از آن را به دلیل ناتوانی ارتش در محافظت از اسرائیل در برابر حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ دانست، حمله‌ای که منجر به جنگ غزه شد.

تقریباً نیم میلیون شهرک‌نشین و حدود ۲.۷ میلیون فلسطینی در کرانه باختری زندگی می‌کنند. فلسطینیان و بخش زیادی از جامعه جهانی مدت‌هاست این منطقه را بخشی از یک کشور مستقل فلسطینی آینده در کنار اسرائیل تصور کرده‌اند و شهرک‌های یهودی را غیرقانونی می‌دانند.

با وجود پیام‌های متناقض ترامپ، انتظار می‌رود دولت او به شدت حامی اسرائیل باشد. برخی از رهبران شهرک‌نشینان طی سال‌ها روابط نزدیکی با افرادی مانند مایک هاکبی، گزینه ترامپ برای سفیر بعدی، برقرار کرده‌اند.

اعضای تندرو کابینه راست‌گرای نتانیاهو خواستار لغو تحریم‌های دولت بایدن شده بودند، یکی از لیست بلند دستورات اجرایی که ترامپ بلافاصله پس از آغاز ریاست‌جمهوری خود امضا کرد. مقامات فلسطینی این اقدام را به شدت محکوم کردند و گفتند که احتمالاً باعث تشویق خشونت بیشتر خواهد شد.

لغو تحریم‌ها همزمان با دومین شب متوالی خشونت در کرانه باختری صورت گرفت، در حالی که شهرک‌نشینان افراطی علیه آتش‌بس اعتراض کردند. یسرائیل گانز، رهبر یک شورا که تمام شهرک‌ها را نمایندگی می‌کند، تصمیم ترامپ را ستود اما گفت که هر نوع خشونتی را، حتی اگر توسط «دستۀ کوچکی» از شهرک‌نشینان انجام شود، محکوم می‌کند.

اعضای تندرو کابینه نتانیاهو با آتش‌بس مخالفند. مرحله اول این توافق شامل یک آتش‌بس شش‌هفته‌ای و مبادله تدریجی ۳۳ اسیر اسرائیلی در غزه با صدها زندانی فلسطینی است.

فشار از سوی ترامپ و نماینده او، استیو ویتکوف، برای نهایی کردن توافق میان اسرائیل و حماس نقش کلیدی داشت، همان‌طور که مقامات دولت بایدن و دیگر میانجی‌ها نیز در این امر دخیل بودند. ترامپ هشدار داده بود که اگر اسرای اسرائیلی تا زمان آغاز ریاست‌جمهوری او آزاد نشوند، «پیامدهای جدی» در انتظار خواهد بود.

اما زمانی که روز دوشنبه از ترامپ پرسیده شد که آیا فکر می‌کند آتش‌بس در غزه پابرجا خواهد ماند، او گفت که «مطمئن نیست» و عدم علاقه خود به این درگیری را نشان داد. او گفت: «این جنگ ما نیست، جنگ آن‌هاست.»

او اضافه کرد: «اما فکر می‌کنم طرف دیگر بسیار تضعیف شده‌اند.» به نظر می‌رسد اشاره او به حماس باشد.

در تلاش برای گشودن جبهه‌ای جدید علیه اسرائیل، حماس روز سه‌شنبه بیانیه‌ای صادر کرد و از مردم فلسطین خواست تا برای مقابله با نیروهای اسرائیلی در کرانه باختری بسیج شوند.

ایهود یاری، پژوهشگر مستقر در اسرائیل در مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک گفت: «این تنها جبهه‌ای است که آن‌ها در آن امکان بالقوه‌ای می‌بینند.» او گفت که حماس در حال تأمین مالی و تجهیز شبه‌نظامیان کرانه باختری به سلاح‌های پیشرفته‌تر است و حملات علیه اسرائیل در حال شدت گرفتن است.

ژنرال رجب، سخنگوی نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین، گفت که حملات اسرائیل «با هدف تضعیف کمپین امنیتی در حال اجرای تشکیلات خودگردان» و «عمداً خراب کردن تلاش‌های فلسطینیان برای اجرای قانون و نظم» با ایجاد آشوب انجام می‌شود.

شهرک‌نشینان افراطی نیز تلاش کرده‌اند کرانه باختری را بی‌ثبات کنند و گفته‌اند که سعی خواهند کرد مانع بازگشت زندانیان فلسطینی آزادشده طبق توافق آتش‌بس غزه به خانه‌هایشان شوند. مقامات امنیتی اسرائیل حملات شهرک‌نشینان به فلسطینیان را «تروریسم یهودی» توصیف کرده‌اند.

یکی از شهرهای فلسطینی که روز دوشنبه مورد حمله شهرک‌نشینان قرار گرفت، الفندق در شمال کرانه باختری بود. در این شهر، مردان مسلح فلسطینی که گفته می‌شود از شهر دیگری آمده بودند، به یک اتوبوس غیرنظامی و خودروها شلیک کردند و اوایل این ماه سه اسرائیلی را کشتند.

لوای تایم، شهردار الفندق، گفت که ده‌ها شهرک‌نشین اسرائیلی حدود ساعت ۹:۱۵ شب دوشنبه به این روستا و روستای مجاور جینصافوط حمله کردند و این حمله حدود سه ساعت ادامه داشت تا اینکه نیروهای امنیتی اسرائیل آن‌ها را متفرق کردند. او در مصاحبه‌ای تلفنی گفت: «آن‌ها شیشه خودروها را شکستند، یک گلخانه و دو بولدوزر را آتش زدند و تلاش کردند یک خانه را به آتش بکشند.»

بر اساس گزارش خدمات اضطراری اسرائیل، دو مرد اسرائیلی در یکی از این حملات روز دوشنبه هدف گلوله قرار گرفته و به شدت زخمی شدند که ظاهراً توسط نیروهای امنیتی اسرائیلی که مورد حمله قرار گرفته بودند، اتفاق افتاده است. مقامات اسرائیلی گفتند که در حال تحقیق درباره این حادثه هستند.