به گزارش اکوایران، پادشاه اردن، عبدالله دوم، که اولین رهبر خاورمیانه‌ای بود که پس از اعلام قصد دونالد ترامپ برای تصرف نوار غزه با او دیدار کرد، از پاسخ مستقیم به سؤالات درباره طرح جابجایی فلسطینی‌ها طفره رفت تا از رویارویی علنی با ترامپ اجتناب کند.

به گزارش پولتیکو، ملک عبدالله که هفته گذشته طرح ترامپ برای غزه را رد کرده بود، روز سه‌شنبه در کاخ سفید و در حضور خبرنگاران به ترامپ گفت که ۲۰۰۰ کودک بیمار فلسطینی از غزه را می‌پذیرد، اما مسأله اسکان گسترده‌تر آن‌ها را به مصر واگذار کرد.

ترامپ، که روز دوشنبه تهدید کرده بود اگر اردن همچنان با پذیرش فلسطینی‌ها در هر سنی مخالفت کند، کمک‌های آمریکا به این کشور را قطع خواهد کرد، در دیدار روز سه‌شنبه در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید، از این اقدام محدودتر عبدالله راضی به نظر می‌رسید. او گفت: «این حرکت واقعاً زیباست. واقعاً کار خوبی است و ما از آن قدردانی می‌کنیم. این برای من مثل شنیدن موسیقی است.»

این حرکت تاکتیکی از سوی ملک عبدالله که کشورش سومین دریافت‌کننده بزرگ کمک‌های آمریکا است و به شدت با تبدیل شدن به سرزمین جدیدی برای فلسطینی‌های آواره مخالف است، ممکن است تنش‌ها بین دو متحد را کاهش داده و برای اردن زمان بیشتری بخرد.

در اردن و سایر کشورهای عربی منطقه، مخالفت گسترده‌ای با انتقال فلسطینی‌ها از غزه وجود دارد. اما مصر و برخی دیگر از کشورها در حال هماهنگی یک راهبرد منطقه‌ای هستند تا به نوعی خواسته ترامپ برای حل بحران انسانی در غزه، که پس از ۱۵ ماه جنگ با اسرائیل ویران شده، را برآورده کنند.

ملک عبدالله در سخنانش تلاش کرد تا تمایل خود به همکاری با ترامپ را نشان دهد و او را مورد ستایش قرار داد، به‌گونه‌ای که رئیس‌جمهور آمریکا را یک میانجی‌گر صلح‌ تاریخی توصیف کرد.

او در کنار ترامپ گفت: «با همه چالش‌هایی که در خاورمیانه داریم، بالاخره کسی را می‌بینم که می‌تواند ما را به خط پایان برساند و ثبات، صلح و رفاه را برای همه ما در منطقه به ارمغان بیاورد. این مسئولیت جمعی ما در خاورمیانه است که با شما همکاری کنیم، از شما حمایت کنیم و برای تحقق این اهداف والا تلاش کنیم.»

ملک عبدالله زمانی که مستقیماً از او پرسیده شد آیا از تصرف نوار غزه توسط آمریکا حمایت می‌کند، از پاسخ صریح خودداری کرد و گفت که باید منتظر طرح مصر بماند. ترامپ هفته گذشته گفته بود که می‌خواهد کنترل این منطقه را به دست بگیرد و آن را به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل کند، اما مقامات دولت او تأیید کرده‌اند که هنوز هیچ طرح مشخصی در این زمینه تدوین نشده است.

در بخش عمومی دیدارش با پادشاه اردن، ترامپ هیچ عقب‌نشینی‌ای از طرح خود برای انتقال حدود دو میلیون فلسطینی و هدایت یک پروژه خصوصی بازسازی در غزه نشان نداد. با این حال، او در توضیح اینکه آمریکا چگونه قصد دارد این منطقه را کنترل کند یا بر چه مبنای قانونی این کار را انجام دهد، با مشکل مواجه شد و به‌طور قاطع — و نادرست — گفت: «هیچ‌کس آن را زیر سؤال نخواهد برد.»

ترامپ همچنین ابراز خوش‌بینی کرد که طرح او، که بسیاری در منطقه آن را پاک‌سازی قومی می‌دانند، می‌تواند صلح را به منطقه‌ای که مدت‌ها درگیر جنگ بوده است، بیاورد.

ترامپ

ترامپ گفت: «این طرح به نتیجه خواهد رسید.» و وعده داد که فلسطینی‌ها «در مکانی دیگر، به زیبایی زندگی خواهند کرد.»

اما مهم‌ترین نکته برای پادشاه اردن این بود که ترامپ از تهدید یک روز قبل خود برای قطع کمک‌های مالی آمریکا عقب‌نشینی کرد.

او گفت: «ما پول زیادی به اردن و همچنین به مصر کمک می‌کنیم. مقدار زیادی به هر دو. اما نیازی نیست که درباره این مسئله تهدید کنم، فکر می‌کنم ما فراتر از این هستیم.»

با این حال، ترامپ از موضع جنگ‌طلبانه خود در برابر گروه مسلح حماس عقب‌نشینی نکرد و تهدید کرد که اگر حماس تا روز شنبه به وعده خود مبنی بر آزادی ۹ گروگان دیگر عمل نکند، با «جهنم واقعی» روبه‌رو خواهد شد. او گفت که به نظر می‌رسد این گروه «دارد بازی در می‌آورد» و تلاش می‌کند که «قلدری» کند.ترامپ افزود: «یک قلدر، ضعیف‌ترین فرد است.»

اما اولتیماتوم‌ها و لحن تهدیدآمیز ترامپ می‌تواند به اسرائیل بهانه‌ای برای پایان دادن به آتش‌بس شکننده با حماس بدهد. و باوجود دیپلماسی محتاطانه ملل عبدالله در کاخ سفید، تعهد سرسختانه ترامپ به طرحی که منتقدان آن را فریبکارانه و غیرواقع‌بینانه توصیف کرده‌اند، ثبات خاورمیانه را به صورت گسترده‌تر تهدید می‌کند و بسیاری از متحدان عرب را در موقعیتی دشوار قرار می‌دهد.

اردن، به‌ویژه، سال‌ها تنش میان شهروندان فلسطینی‌تبار و غیرفلسطینی را تجربه کرده است. درحالی‌که ترامپ به‌تفصیل درباره چشم‌انداز خود برای خاورمیانه صحبت می‌کرد، ملک عبدالله، با پلک زدن‌های سنگین، در حضور خبرنگاران هیچ واکنشی نشان نداد.

مروان معشر، وزیر خارجه پیشین اردن که در مذاکرات پیمان ۱۹۹۴ اردن با اسرائیل نقش داشت، هفته گذشته گفت که پذیرش انبوه فلسطینی‌ها برای کشورش «غیرقابل‌قبول» است و تهدیدی «وجودی» محسوب می‌شود. «این برای اردن یک مسئله اقتصادی یا امنیتی نیست، بلکه یک مسئله هویتی است.»

فراتر از این، بسیاری از اردنی‌هایی که نسبت به سرنوشت مردم غزه همدلی دارند، معتقدند که پذیرش پیشنهاد ترامپ به معنای چشم‌پوشی از ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی و نادیده گرفتن حق بازگشت فلسطینی‌ها به سرزمین‌هایی است که در سال‌های ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ از آن‌ها رانده شده‌اند.

این مسائل در قلب لایحه‌ای قرار دارند که هفته گذشته در پارلمان اردن ارائه شد و هدف آن ممنوعیت اسکان فلسطینیان در این کشور است. طبق متن این پیش‌نویس، «اردن به‌طور رسمی و مردمی، هرگونه طرح برای جابجایی فلسطینیان به این کشور به‌عنوان یک وطن جایگزین را رد می‌کند. اردن برای اردنی‌ها است و فلسطین برای فلسطینی‌ها.»

احمد شراوی، کارشناس خاورمیانه در بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، پیش‌بینی کرد که عبدالله در دیدار خصوصی با ترامپ، «به‌صراحت به او هشدار خواهد داد که طرح اسکان مجدد فلسطینی‌ها، خاورمیانه را بی‌ثبات خواهد کرد، صلح اردن با اسرائیل را به خطر می‌اندازد، و حتی ثبات خود اردن را تهدید می‌کند.»

اما از زمانی که ترامپ برای دومین بار به قدرت رسیده، تمایل کمی به نشان دادن خویشتن‌داری در برابر فشار بر متحدان برای پذیرش شرایطش داشته است.

وقتی در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید از ترامپ پرسیده شد که «بر چه مبنای قانونی ایالات متحده می‌تواند کنترل نوار غزه، یک منطقه مستقل، را به دست بگیرد؟»، رئیس‌جمهور آمریکا به‌وضوح نشان داد که به این موضوع اهمیتی نمی‌دهد.

او پاسخ داد: «بر اساس قدرت ایالات متحده.»