به گزارش اکوایران، خوزه آنتونیو کاست، یک کاندیدای محافظهکار، در روز یکشنبه (23 آذر) به عنوان رئیسجمهوری منتخب شیلی انتخاب شد؛ موضوعی که یک چرخش شدید به سوی جناح راست محسوب میشود، آن هم در کشوری که رأیدهندگان به طور عمیق نسبت به امنیت و مهاجرت غیرقانونی، نگران هستند.
بازگشت از چپگرایی
به نوشته نیویورک تایمز، کاست 59 ساله، پدر 9 فرزند، با ریشههای ایدئولوژیک در کاتولیک رومی محافظهکار و نئولیبرالیسم اقتصادی، کمپین خود را بر قول اجرای سیاستهای سختگیرانه و تهاجمی برای مبارزه با جرایم بنا نهاد. کمپین کاست منعکسکننده بخشی از رویکرد سیاسی دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، بوده زیرا او نسبت به اخراج مهاجران غیرقانونی و ساخت مانعی در سراسر مرز شمالی این کشور وعده داده است.
با شمارش بیش از 98 درصد از آرا، آنتونیو کاست توانسته بیش از 58 درصد از آرا را به دست آورد و شکست سنگینی بر رقیب خود یعنی ژانت خارا، نامزد چپ میانه و عضو حزب کومونیست شیلی که حدود 42 درصد آرا را به دست آورد، تحمیل کرد. کاست در سخنرانی پیروزی انتخاباتی خود در روز یکشنبه اعلام کرد: «شیلی بار دیگر از جرم فاصله خواهد گرفت و از اندوه و ترس تهی خواهد شد. ما مجرمان را دستگیر خواهیم کرد. شیلی به نظم نیاز دارد.»
انتخاب خوزه آنتونیو کاست یک روند معکوس و واضح از مسیر دولت جناح چپ گابریل باریک، رئیسجمهوری فعلی این کشور، است و شیلی را با دیگر کشورهای منطقه از جمله آرژانتین و بولیوی که اخیرا تحت مدیریت دولتهای راستگرا هستند، همسو میکند. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در شامگاه یکشنبه گفت: «به خوزه آنتونیو کاست، رئیسجمهوری منتخب شیلی، به خاطر پیروزی تبریک میگویم. ایالات متحده آمریکا مشتاق همکاری با دولت اوست.»
تغییر محسوس در فضای سیاسی شیلی
این تغییر در شیلی به طور گسترده به احساسات مردم بر ضد مسئولان فعلی این کشور نسبت داده شده است، اما این موضوع همچنین بازتابدهنده نگرانیها از افزایش چشمگیر جرایم خشونتبار است که باعث آسیب روحی مردم شیلی شده است. آنتونیو کاست این مسئله را در اولویت کمپین انتخاباتی خود قرار داده بود.
خوزه آنتونیو کاست، رئیسجمهوری منتخب شیلی
کاست در دوران فعالیت سیاسی خود، پیشتر دو مرتبه کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری شده بود و به عنوان فردی شناخته میشود که بر ارزشهای محافظهکارانه کاتولیک متمرکز است. او در سخنرانی روز یکشنبه همچنین اظهار داشت: «اگر ایمان به خدا را نداشتیم، هیچ چیز امکانپذیر نبود»؛ با این حال، رئیسجمهوری منتخب شیلی در طول کمپین انتخاباتی خود به طور گسترده از پرداختن به موضوعات حساس خودداری کرد؛ موضوعاتی مانند سقط جنین که او با آن مخالف است.
رشد شدید قربانیان قتل در شیلی
کاست در عوض به محکومیت افزایش 50 درصدی قربانیان قتل در سال 2024 در مقایسه با سال 2018 پرداخت؛ پدیدهای که به طور گسترده به شبکههای مجرمانه بینالمللی در این کشور نسبت داده میشود. یک نظرسنجی اخیر ایپسوس نشان میدهد نزدیک به دو سوم مردم شیلی، جرم را نگرانی اصلی خود میدانند و میزان این نگرانی، دو برابر میانگین جهانی است.
طبق نظرسنجیها، دومین نگرانی اصلی شیلیاییها به کنترل مهاجرت مربوط میشود؛ مسئلهای که کاست قول داده آن را به طور قاطعانه کنترل کند. موسسه آمار ملی شیلی تخمین زده است که دستکم 300 هزار مهاجر غیرقانونی در این کشور زندگی میکنند که بسیاری از آنها اهل ونزوئلا هستند. پابلو لونگوئرا، سیاستمدار کهنهکار راستگرا و وزیر سابق دولت شیلی، اظهار داشت: «امنیت، قاچاق مواد مخدر، مهاجرت غیرقانونی و سازمانهای مجرمانه، نگرانیهای بزرگ شهروندان شیلی است. این مشکلات، نتیجه انتخابات ریاستجمهوری اخیر را رقم زدند.»
هشدار به مهاجران غیرقانونی
اگرچه افرادی که به ارتکاب جرایم روی آوردهاند، تنها بخش کوچکی از مهاجران را تشکیل میدهند که با فروپاشی اقتصاد در خانه به شیلی پناه بردهاند، پلیس این کشور میگوید که سیل مهاجرت همچنین شامل باندهای مجرمانه بوده که قربانیان آنها اغلب، مهاجران دیگر هستند. در ماه گذشته میلادی، کاست به مهاجران هشدار داد که آنها 111 روز برای خروج از کشور فرصت دارند و اعلام کرد زمانی که در مارس 2026 وارد دفتر ریاستجمهوری شود، خود به اخراج مهاجران اقدام خواهد کرد. رئیسجمهوری منتخب شیلی گفت در صورتی که مهاجران غیرقانونی خود از کشور خارج شوند، به جای اینکه دستگیر و اخراج شوند، میتوانند لوازم خود را نیز ببرند.
هشدارهای او باعث ایجاد تنش در مرزهای شیلی شده است زیرا برخی مهاجران سعی دارند وارد پرو شوند و همین امر موجب اعلام وضعیت اضطراری از سوی رئیسجمهوری پرو در منطقه مرزی با شیلی شده است. کاست قول داده مهاجرات غیرقانونی را در شیلی به جرم تبدیل کند و یک مانع فیزیکی در مرز ایجاد کند. با این حال، مقامات محلی اعلام کردهاند تعداد ورودهای غیرقانونی به شکل چشمگیری کاهش یافته است.
چرخش شدید در آمریکای جنوبی
خاویر میلی، رئیسجمهوری آرژانتین، در شامگاه یکشنبه در شبکههای اجتماعی با تاکید بر اینکه "چپ عقبنشینی میکند" گفت: «یک گام دیگر در منطقه ما برای دفاع از زندگی، آزادی و مالکیت دارایی خصوصی. من مطمئن هستم که با یکدیگر کار خواهیم کرد تا قاره آمریکا، ایده آزادی را در آغوش بگیرد و ما میتوانیم خود را از ستم سوسیالیسم قرن 21 آزاد کنیم».
میلی نقشهای از آمریکا لاتین منتشر کرد که در آن شیلی، آرژانتین، پاراگوئه، پرو، بولیوی و اکوادور همگی به عنوان کشورهایی که توسط جناح راست یا دولتهای راست میانه مدیریت میشوند، برجسته شدهاند. گوستاوو پترو، رئیسجمهور چپگرای کلمبیا، از نقشه منتشر شده توسط میلی به عنوان هشداری پیش از انتخابات سال آینده استفاده کرد و در ایکس نوشت: «آنها به سراغ ما میآیند و ما باید مقاومت کنیم.»
خوزه آنتونیو کاست فرزند مهاجران آلمانی است. برادرش میگل در دوران دیکتاتوری نظامی شیلی تحت رهبری ژنرال آگوستو پینوشه، وزیر سابق بود. رئیسجمهوری منتخب شیلی، ژنرال پینوشه را که از اوایل دهه 1970 نزدیک به دو دهه بر این کشور حکومت کرد، مورد تحسین قرار داده است. اگرچه کاست نقض حقوق بشر توسط دولت او را که مسئول هزاران مرگ بود، محکوم کرد اما دستاوردهای اقتصادی آن را ستود و زمانی گفته بود که اگر پینوشه امروز زنده بود، به او رأی میداد.