فرهاد نیلی از دولت آتشفشان و دولت آتشنشان میگوید: دولت اقتضایی یا دولت آتشنشان به دولتی گفته میشود که صرفاً در زمان بروز بحران وارد عمل میشود و تلاش میکند بحرانی که ایجاد شده را مدیریت، یا به اصطلاح آتشی که برپا شده را خاموش کند. در این چارچوب نهاد دولت ناتوان از پیشگیری بحرانهاست و قادر نیست وظایف و مسئولیتهایش مانند عرضه کالای عمومی یا سیاستگذاری را به درستی انجام دهد و از دولتی کنشمحور به دولتی واکنشمحور تبدیل میشود.
فرهاد نیلی، اقتصاددان، در پاسخ به این پرسش که آیا دولت در ایران نیز به سرنوشت دولت آتشنشان و اقتضایی دچار شده با تاکید بر ضرورت اینکه بخشی از دولت باید وظیفه آتشنشانی را بردوش داشته باشد تا مکانیسمهای تندرو را مهار کند، از ضرورت تفوق و تسلط بخش پیشگیری که سازمان برنامه و بودجه را نماینده آن میداند، میگوید و تاکید دارد این سازمان با دادههای تجمیعی که از کل کشور دارد میتواند بحران را قبل از رسیدن به آستانه اشتعال تشخیص دهد و از آن جلوگیری کند.
