به گزارش اکوایران، رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ بار دیگر تمرکز خود را بر پایان دادن به جنگ اوکراین گذاشته و پس از آنکه اولین اجلاس در آلاسکا نتیجهای در بر نداشت، اعلام کرده نشست دیگری با ولادیمیر پوتین خواهد داشت. ترامپ پس از گفتوگویی بیش از دو ساعته با پوتین در روز پنجشنبه، تصمیم خود را بهعنوان طرحی برای برقراری صلح نهایی در جنگی که پیشتر مدعی بود «در یک روز حل خواهد شد»، معرفی کرد. با این حال، این اقدام تا حدی فشارهای ایجادشده بر پوتین در هفتههای اخیر را نیز کاهش داد.
تماس تلفنی ترامپ با پوتین همچنین پیش از نشست او با رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی صورت گرفت که قرار بود جمعه برگزار شود. همزمان با سرد شدن نسبت به پوتین، ترامپ در هفتههای اخیر در موضع خود نسبت به زلنسکی نرمش بیشتری نشان داده؛ تغییری آشکار نسبت به رفتار سردتر او با رهبر اوکراین در ابتدای دولتش، شامل توبیخ علنی در دفتر بیضیشکل در اوایل سال جاری.
بلاتکلیفی درباره موشکها و تحریمها
به نوشته بلومبرگ، نگرانکنندهترین مسئله برای زلنسکی این است که ترامپ روز پنجشنبه در مورد ارسال موشکهای دوربرد «تاماهاوک» و همچنین فشار بر سنا برای اعمال تحریمهای تنبیهی علیه روسیه مردد بود. ترامپ در گفتوگو با خبرنگاران در دفتر بیضیشکل گفت: «ما برای ایالات متحده هم به تاماهاوک نیاز داریم. بنابراین نمیدانم در این مورد چه کاری میتوانیم انجام دهیم». در مورد تحریمها نیز، او گفت فشار جمهوریخواهان برای اقدامات سختگیرانه «ممکن است زمانبندی کاملی نداشته باشد، اما در یک یا دو هفته آینده قابل تحقق است».
هم اوکراین و هم روسیه تلاش کردهاند از شتاب سیاسی ترامپ پس از اجلاس غزه سود ببرند، هرچند با اهدافی متضاد. زلنسکی باور دارد ناامیدی فزاینده ترامپ از پوتین میتواند به اعمال فشاری منجر شود که کاخ سفید تاکنون از آن پرهیز کرده است. او همچنان درخواستهای خود برای تقویت سامانههای دفاع هوایی، کمک در تأمین منابع انرژی جدید و دریافت موشکهای تامهاوک را تکرار خواهد کرد.
با این حال، ترامپ هنوز صدور این موشکها به اوکراین را تأیید نکرده و پوتین در تماس با ترامپ هشدار داد که چنین اقدامی «به روابط دو کشور آسیب جدی خواهد زد و چشمانداز حل مسالمتآمیز را تضعیف میکند».
تردید تحلیلگران؛ تکرار تجربه آلاسکا
سرگئی رادچنکو، تاریخنگار دوران جنگ سرد و استاد مدرسه مطالعات پیشرفته بینالمللی جانز هاپکینز، گفت: «با توجه به اینکه اجلاس آلاسکا در اوت هیچ نتیجهای نداشت، توافق بر سر برگزاری نشستی دیگر تقریباً احمقانه است. چیزی که نیاز است ترکیبی از فشار و گفتوگو است. من تلاشهای زیادی برای دیالوگ میبینم، اما هنوز فشار حداکثری را مشاهده نکردهام.»
در عوض، به نظر میرسد رئیسجمهور آمریکا از تشویق برای جذب پوتین به میز مذاکره استفاده میکند. ترامپ خاطرنشان کرد که دو رهبر بهطور گسترده درباره افقهای تجاری پس از پایان جنگ گفتوگو کردهاند و طبق کرملین، او فرصتهای اقتصادی پس از جنگ را «فوقالعاده عظیم» توصیف کرده است.
به گفته ماریا اسنگوایا، پژوهشگر مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی: «با برنامهریزی برای گفتوگوهای سطح پایین و نشست نهایی رهبران، پوتین در واقع در حال زمانخریدن است. او دارد تحویل سلاحهای حیاتی آمریکا به اوکراین و اجرای تحریمهای انرژی که ترامپ وعده داده را به تأخیر میاندازد».
محل نشست برنامهریزیشده – بوداپست - نیز احتمالاً از سوی متحدان اروپایی با تردید روبهرو خواهد شد، چرا که ممکن است تلاشی از سوی پوتین برای ایجاد شکاف میان آمریکا و اروپا تفسیر شود. ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، به دلیل حفظ روابط نزدیک با روسیه، حتی پس از تهاجم پوتین به اوکراین مورد انتقاد شدید اتحادیه اروپا و ناتو قرار گرفته است.
ترامپ بار مسئولیت را بر دوش اروپا گذاشته تا تمامی واردات انرژی از روسیه قطع شود تا ایالات متحده بتواند اقدامات سختگیرانهای علیه مسکو اعمال کند. با این حال، پس از کاهش شدید خرید نفت و گاز روسیه توسط اتحادیه اروپا، مجارستان یکی از معدود کشورهایی است که هنوز به واردات روسیه وابسته است.
با وجود این تنشها، ترامپ مدتهاست که اوربان را متحد نزدیکی در سطح جهان میداند و بوداپست را مکان دوستانهای برای نشست با پوتین ارزیابی میکند. نخستوزیر مجارستان نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که آمادهسازی برای «نشست صلح آمریکا و روسیه» در جریان است و افزود: «مجارستان جزیره صلح است!»
به گفته سلست والندر، پژوهشگر ارشد مرکز امنیت جدید آمریکا، اگر کاخ سفید همزمان برنامهای برای ایجاد هزینه برای روسیه نداشته باشد، برگزاری نشست دوم ترامپ با پوتین ریسک قابل توجهی دارد. اگر نشست بدون توافق قابل قبول پایان یابد، پوتین بار دیگر از این فرصت استفاده خواهد کرد تا به جهان نشان دهد که او کنترل وضعیت را در دست دارد».
