به گزارش اکوایران، سه دهه از نخستین باری که خودروهای خودران بدون راننده بهطور آزمایشی حرکت کردند میگذرد؛ اتفاقی که در آن زمان بیشتر شبیه یک رویای دور از دسترس بود. اما امروز همان رویا به واقعیت رسیده و تاکسیهای خودران در چند شهر بزرگ آمریکا مسافران را جابهجا میکنند و قرار است بهزودی وارد خیابانهای لندن و توکیو نیز شوند.
ویِیمو، زیرمجموعه آلفابت، امروز با بزرگترین ناوگان خودران جهان—حدود ۲۵۰۰ خودرو—در پنج شهر آمریکا سرویس میدهد و برنامه دارد سال آینده این عدد را دو برابر کند. تسلا هم نسخه ابتدایی رباتاکسی خود را در سانفرانسیسکو به نمایش گذاشته و زوکس، وابسته به آمازون، با خودروهای بدون فرمان و پدالش در لاسوگاس و سانفرانسیسکو در حال گشت زنی هستند.
طبق نظرسنجی YouGov، سهچهارم آمریکاییها به تاکسیهای خودران اعتماد ندارند؛ اما دادهها نشان میدهد تجربه مستقیم، نگرش مردم را متحول میکند. همانطور که آمار J.D. Power نشان میدهد، اعتماد کاربران پس از استفاده، ۵۶ واحد درصد افزایش مییابد.
اما موج ورود به این حوزه فقط به سه غول اصلی محدود نیست. اوبر، مرسدسبنز، استلانتیس، انویدیا و حتی صنعت پویای چین نیز وارد بازی شدهاند. برآورد اوبر نشان میدهد بازار فناوری خودران فقط در آمریکا ممکن است به یک تریلیون دلار برسد؛ رقمی که چشم هر بازیگری را به این میدان میدوزد.
در پس این رقابت نفسگیر، مسئله حیاتی «ایمنی» است. مطالعه مشترک ویِیمو و Swiss Re نشان میدهد خودروهای خودران ویِیمو در ۲۵ میلیون مایل حرکت، تا ۹۲ درصد تصادفات جرحی کمتر از رانندگان انسانی داشتهاند.
با این حال، چالش بزرگتر اقتصاد رباتاکسیهاست. حذف راننده بهظاهر باید هزینهها را کاهش دهد، اما در عمل چنین نیست. هر خودروی خودران امروز بین ۱۳۰ تا ۲۰۰ هزار دلار قیمت دارد و هزینه نگهداری ناوگان تماماً بر دوش شرکتهاست. برآورد BCG نشان میدهد هزینه هر مایل خودران ۷ تا ۹ دلار است؛ یعنی چند برابر هزینه تاکسی انسانی. تحلیل مککینزی هم میگوید حداقل ده سال تا رسیدن هزینهها به سطح رقابتی باقی مانده است.
در نهایت چه کسی بازار را فتح خواهد کرد؟
در حال حاضر «ویِیمو» جلوتر از بقیه است؛ چون به سطح چهار رانندگی خودکار رسیده و در برخی مناطق بدون نیاز به ناظر انسانی کار میکند. تسلا هم با تکیه کامل بر دوربین و هوش مصنوعی؛ روشی کم هزینه را انتخاب کرده، اما درباره دقت و ایمنیاش هنوز بحث زیاد است.
در این میان، انویدیا شاید برنده پنهان این رقابت باشد. شرکتهایی از ویِیمو تا تسلا و استلانتیس همگی با GPUهای انویدیا سیستمهای خودران شان را آموزش میدهند. شاید هیچگاه یک تاکسی با برند انویدیا جلوی خانه کسی توقف نکند، اما این غول فناوری، سهمش از کرایه را پیشاپیش دریافت کرده است.
صنعت تاکسیهای خودران امروز میان اعتمادسازی، کاهش هزینه و رقابت سنگین گیر افتاده است. اما اگر مسیر فعلی ادامه پیدا کند، دور نیست روزی که انتخاب میان تاکسی انسانی و تاکسی خودران، نه مسئله اعتماد، بلکه مسئله قیمت باشد.